مشاور رییس سازمان برنامه و بودجه گفت: «یکی از آسیب‌های بزرگ برنامه‌ریزی ما در گذشته این بوده که خیلی از برنامه‌ها اهداف کمی نداشته است.»
راه امروز: محمد کردبچه درباره بهترین روش برنامه‌نویسی و برنامه‌ریزی اظهار داشت: «همه کشورها در حال حاضر برنامه‌های غلتان دارند؛ یعنی به تدریج که به جلو می‌روند، آن را اصلاح می‌کنند؛ این کار به فرآیند برنامه‌ریزی کمک می‌کند.»
وی افزود: «به نظر من، این کار، یکی از راه‌حل‌هایی است که می‌تواند مورد توجه قرار گیرد و احیانا اگر یک زمانی خواستیم قانون برنامه و بودجه را اصلاح کنیم، کمک بسیاری خواهد کرد.»
مشاور رییس سازمان برنامه و بودجه عنوان کرد: «از سوی دیگر، برنامه را می‌توانیم انعطاف‌پذیر کنیم. یعنی لوایحی که به مجلس می‌دهیم و قوانینی که مجلس تصویب می‌کند، اجازه تغییر داشته باشد؛ منتها باید شرط بگذارند. برای مثال، اگر شرایط خاصی به وجود آمد، دولت اجازه داشته باشد ارقام را در بودجه‌های سالانه تغییر دهد.»
کردبچه با بیان این‌که طبق قانون برنامه و بودجه، یک سیلکی برای برنامه‌ریزی پیش‌بینی شده است، متذکر شد: «ما یک برنامه بلندمدت، یک برنامه میان‌مدت، یک برنامه سالانه و یک بودجه سالانه داریم. بنابراین طبق قانون برنامه و بودجه به طور قطع باید این سیکل رعایت شود. یعنی حتی شما اگر برنامه 5ساله داشته باشید، برنامه سالانه را که دولت تهیه و در قالب آن بودجه سالانه را ارائه می‌دهد، خیلی به سیستم برنامه‌ریزی کشور کمک می‌کند.»
وی عنوان کرد: «وقتی که قانون برنامه و بودجه سال 51 تصویب شد، ما فقط یکی دو سال اول چنین موضوعی را رعایت کردیم. بعد از انقلاب در سال 85 برنامه سالانه تهیه کردیم؛ منتها آن برنامه هم فراموش شد. اما از سال 92 که آقای نوبخت رییس سازمان برنامه شدند، باز مساله برنامه سالانه مطرح شد. برای مثال، ما آمدیم برنامه سالانه سال 95 را هم تهیه کردیم.»
کردبچه تصریح کرد: «حسن این کار این است که همه بخش‌ها می‌گویند برای سال آینده چه‌کار می‌خواهند بکنند. اصلا مبنای بودجه سال 95، برنامه سالانه می‌شود و این یکی از عوامل اصلی بودجه‌ریزی مبتنی بر عملکرد است. یعنی بودجه‌ریزی بدون عملکرد بدون برنامه سالانه امکان‌پذیر نیست. در واقع برنامه‌های سالانه پیوند بین بودجه‌های سالانه با برنامه‌های سالانه خواهد بود.»
وی ادامه داد: «اما شرط این کار این است که در برنامه 5 سالانه اولا اهداف کمی داشته باشید و ثانیا باید برنامه عملیاتی داشته باشید.»
مشاور رییس سازمان برنامه و بودجه گفت: «یکی از آسیب‌های بزرگ برنامه‌ریزی ما این بوده که خیلی از برنامه‌ها اهداف کمی نداشته است. برنامه اول و دوم توسعه اهداف کمی داشت، اما مجلس در برنامه سوم توسعه همه جداول کمی را حذف کرد و فقط دو جدول گذاشت. یکی برای تعداد کارمندان بخش دولتی و یکی هم برای درآمد نفت طی برنامه سقف گذاشت. بقیه جداول کمی حذف شد. برنامه چهارم توسعه جدول داشت، اما برنامه پنجم توسعه اصلا هیچ جدولی نداشت.»
کردبچه یادآور شد: «در این‌جا این اشکال ایجاد می‌شود که اصلا هیچی وجود ندارد و به چه می‌خواهید نظارت کنید و کدام هدف محقق می‌شود؟! تنها چیزی که می‌ماند، یک‌سری احکام است. در واقع یک‌سری احکام داده شده و بعد از آن گفته شده باید رشد اقتصادی 8 درصد شود. اما نگفتیم الزامات چیست.»
وی خاطرنشان کرد: «بعد از تعیین اهداف کمی، باید برنامه عملیاتی وجود داشته باشد. یعنی حتی اگر جداول وجود داشته باشد، باید برنامه عملیاتی داشته باشیم و دولت باید بگوید که طی برنامه چه کارهایی می‌خواهد کند. برای مثال، در سطح کلان باید بگوییم که برای جمعیت و بیکاری چه می‌خواهیم بکنیم. اما هیچ کدام از برنامه‌های توسعه‌ای ما بعد از انقلاب برنامه عملیاتی نداشته است.
کردبچه گفت: «آسیب دیگر برنامه‌های ما، تفسیر زیاد بود. یعنی برنامه‌ها خیلی با تفسیر تهیه می‌شد. وقتی برنامه با تفاسیر زیاد تهیه شود و الزامات برای آن نگذارید، مشکلات بدتری ایجاد می‌شود.»
وی اظهار داشت: «بر این اساس، در برنامه ششم بررسی مفصلی شد که آسیب‌های برنامه برطرف شود، چون اگر مشکلات حل نشود، بهترین برنامه را هم بنویسید، اتفاقی نمی‌افتد.»
منبع: اقتصاد آنلاین
