به گزارش
راه مردم،
آلمان، مونیخ؛ هتل «بایریشرهوف». هتل لوکس و تاریخی «بایریشرهوف» که 175سال از افتتاحش میگذرد، روز گذشته شاهد دیدار «محمدجواد ظریف» و «جان کری» وزیران خارجه ایران و آمریکا در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ بود؛ دیداری که دیگر کمکم به سمت عادی شدن پیش میرود، چرا که این دیدار، چهارمین ملاقات «ظریف» و «کری» در پنجماه اخیر و البته پنجمین دیدار وزرای خارجه ایران و آمریکا پس از انقلاب اسلامی بود. آخرین وزیر خارجه جمهوری اسلامی که پیش از محمدجواد ظریف با همتای آمریکایی خود دیدار کرد «ابراهیم یزدی» بود که در سال 58 در حاشیه نشست سازمان ملل با «سایروس ونس» ملاقات کرده بود. «کری» و «ظریف» پیش از این نیز یکبار در «نیویورک» و دوبار در «ژنو» با یکدیگر دیدار کرده بودند. این ملاقات به همان اندازه که نشست مونیخ اهمیت پیدا کرد، اخبار گستردهای را به خود اختصاص داد. محل دیدار دو وزیر، مکانی تاریخی بود که تاکنون پذیرای شخصیتهایی چون «هنری کیسینجر»، «پائولو کوییلو» و «دالایی لاما» بوده و روز گذشته نیز برگ دیگری به دفتر میهمانان ویژه خود اضافه کرد.
ظریف و کری؛ چهاربار در پنجماه
خبر دیدار «ظریف» و «کری» ابتدا توسط «جن ساکی»، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، اعلام شد. او این خبر را روز یکشنبه در قالب یک پیام توییتری منتشر کرد. در همین حال به گزارش «فارس» ظریف با تاکید بر اینکه «این ملاقات به درخواست وزیر خارجه آمریکا انجام شد» در مورد جزییات این دیدار گفت: «درباره برخی مسایل کلی مرتبط با دور بعدی مذاکرات ایران و 1+5، پیگیری بحث هستهای و شروع و ادامه مرحله بعدی و همچنین ضرورت دستیابی به یک راهحل قابلقبول مبتنی بر رعایت حقوق مردم ایران، گفتوگو شد.» وزرای خارجه ایران و آمریکا در این دیدار درخصوص چگونگی ادامه مذاکرات هستهای به گفتوگو پرداختند. همچنین دو طرف بر تداوم مذاکرات طرفین همراه با حسننیت و پایبندی بر برنامه اقدام مشترک تاکید کردند. در حالیکه اخبار زیادی از محتوای این دیدار به بیرون درز نکرده، «رویترز» به نقل از یک مقام رسمی وزارت خارجه آمریکا گفت که «جان کری»، بار دیگر تکرار کرد که مذاکرات دو طرف باید در اعتماد کامل به یکدیگر جریان یابد، ایران بر سر قول خود بایستد و به تعهد خود عمل کند. همچنین به نقل از این مقام آمده که در این دیدار «کری» از ادامه اجرای تحریمهای موجود آمریکا علیه ایران سخن گفته است. در همین حال، این مقام وزارت خارجه آمریکا که نامی از او برده نشده، ادعا کرد: «در این ملاقات، جان کری از ظریف خواسته تا برای آزادی امیر حکمتی و سعید عابدینی، شهروندان آمریکایی محبوس در ایران و رابرت لوینسون، که هفتسال پیش در ایران ناپدید شده با آمریکا همکاری کند.» پس از آن بود که وزارت خارجه ایران در بیانیهای با تایید خبر این دیدار، اعلام کرد: «در این ملاقات تنها درباره ادامه مذاکرات هستهای و اجرای توافق ژنو صحبت شد و هرگونه خبرسازی درباره محتوای این دیدار و گفتوگوی انجامشده، دقیق نیست و مورد تایید وزارت خارجه ایران قرار ندارد.» در همین حال شبکه «سیبیاس» آمریکا مدت این ملاقات که پشت درهای بسته برگزار شد را بیش از یکساعت اعلام کرد. این شبکه مدعی شده که «بحران سوریه» و «گمانهزنیها در مورد معامله نفتی ایران و روسیه» از مباحثی بود که «کری» در این دیدار مطرح کرده است.
ظریف در «پنل» ایران
دقایقی پس از ساعت 14 روز یکشنبه، سخنرانی «ظریف» در «پنل» ایران در کنفرانس امنیتی مونیخ آغاز شد. در این نشست که با حضور «کارل بیلت» وزیرخارجه سوئد، «یوکیا آمانو» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی و «کریس مورفی» سناتور آمریکایی برگزار شد، ظریف، در سخنانی «سیاست آمریکا در مواجهه با ایران مبنی بر عدم غنیسازی را عامل شکست مذاکرات قبلی دانست» و گفت: «باید از فرصت بهوجودآمده برای دستیابی به یک توافق متوازن استفاده کنیم.» او همچنین با بیان اینکه آمریکا «چندسال بهدنبال برچیدن برنامه هستهای ایران بوده و هنوز هم از همان ادبیات استفاده میکند» افزود: «توهم آمریکا مبنی بر احتمال برچیدن کامل برنامه هستهای ایران، تاکنون از دستیابی به توافق و پایان مناقشه هستهای جلوگیری کرده است.» وزیرخارجه ایران با اشاره به اینکه «نتیجه تحریمها 18هزار سانتریفیوژ جدید ایران و خشم مردم نسبت به آمریکا بوده است» ادامه داد: «ایران تبعیض را نمیپذیرد و قبول نمیکند که از حق خود برای استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای محروم شود. مناقشه هستهای باید از طریق موضع برابر و احترام متقابل حلوفصل شود.» او همچنین با مخربدانستن تحریمها بر روند اعتمادسازی میان ایران و غرب گفت: «مردم ایران برای احترام اهمیت زیادی قایلند و تعامل سازنده با جهان بهمعنای احترام متقابل است.» «ظریف» در قسمت دیگری از سخنان خود به بحران سوریه اشاره کرد و گفت: «با وجود آنکه در موضوع نشست ژنو2 برخورد نادرستی با ایران صورت گرفت، اما تهران همچنان به یافتن راهکار برای پایاندادن به بحران سوریه، متعهد است.» او همچنین شکست مذاکرات هستهای را یک «فاجعه برای همه» توصیف کرد.
میهمانان «پنل» ایران چه گفتند؟
در ادامه «پنل» ایران، «کارل بیلدت» وزیر خارجه سوئد که از امروز میهمان تهران است، در «پنل» ایران در کنفرانس امنیتی مونیخ بر لزوم فراهمکردن شانسی برای موفقیت به دیپلماسی در قبال ایران تاکید کرد. او با اشاره به روابط ایران و آمریکا با بیان اینکه «فرصتها را در گذشته برای رسیدن به توافق از دست دادهایم و اکنون فرصتی برای دستیابی به راهحل جدید وجود دارد» افزود: «ایران حق دارد برنامه هستهای داشته باشد و شکی در اینباره نیست، ولی باید ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای خود را نشان دهد.» همچنین سناتور «مورفی» که عضو کمیته روابط خارجی سنای آمریکا نیز هست، در این نشست با اشاره به اینکه «من با ظریف موافقم که راههای مختلفی برای رسیدن به راهحل وجود دارد» گفت: «فکر نمیکنم که درباره طرح تحریمهای جدید در سنای آمریکا رایگیری داشته باشیم. من مخالف تحریمهای زودرس بودم.»
دیگران در مورد ایران چه گفتند؟
برخی میهمانان در نشست امنیتی مونیخ یا در حاشیه آن، در صحبتهایشان به ایران نیز اشاره کردند. یکی از آنها «کاترین اشتون» مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بود که در حاشیه این نشست با روزنامه «والاستریتژورنال» مصاحبه کرد. او در این مصاحبه با «بسیار دشوار» ارزیابیکردن مذاکرات 29بهمن ایران و 1+5، گفت: «طرفین حتی ممکن است مجبور به تمدید دوره ششماهه مذاکرات جامع شوند.» «یوکیا آمانو» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در سخنرانی خود در این نشست به موضوع ایران اشاره کرد. او با اشاره به توافق هستهای ژنو گفت: «کارکرد ما نظارت و راستیآزمایی اجرای توافق ژنو است.» او همچنین پرداختن به آنچه موضوع «ابعاد نظامی احتمالی» خواند را سخت دانست و گفت: «وظیفه ما این است که اطمینان دهیم که برنامه هستهای انحرافی پیدا نمیکند.» آمانو همچنین خبر داد که ایران و آژانس هشتم فوریه (19 بهمن) مذاکراتی خواهند داشت تا درباره مرحله دوم ششگام عملیاتی بحث کنند. ایران و آژانس، 20 آبان در تهران برای افزایش همکاریها توافقنامه امضا کردهاند.
شب و روز شلوغ ظریف
عضو تیم مذاکرهکننده قطعنامه 598، در طول اقامتش در مونیخ، اوقات پرکاری داشت، بهطوری که برخی دیدارهایش با تاخیر آغاز میشد. یکی از مهمترین دیدارهای ظریف با «یوکیا آمانو» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی بود که مدیرکل آژانس، از همکاری ایران با آژانس ابراز خرسندی کرد. «والتر اشتانمایر» و «لوران فابیوس» وزرای خارجه آلمان و فرانسه دیگر میهمانان «ظریف» در محل اقامتش بودند. این نخستین دیدار «ظریف» با «اشتانمایر» وزیر خارجه جدید آلمان است، در مذاکرات هستهای در ژنو که منجر به توافق هستهای ایران و 1+5 شد، «گیدو وستروله» وزیر خارجه آلمان بود. در دیداری دیگر، «ظریف» وزیر خارجه جوان اتریش را به حضور پذیرفت. در این دیدار وزیر 27ساله اتریشی که «وین» پایتخت کشورش میزبان دور بعدی مذاکرات ایران و 1+5 است، از این موضوع ابراز خرسندی کرد. همچنین به گزارش «ایرنا» ظریف با «اخضر ابراهیمی» نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه و وزیران خارجه «اسلواکی» و «بوسنیوهرزگوین» نیز دیدار کرد.
ظریف و رسانهها
وزیرخارجه ایران در سهروز اقامتش در مونیخ، چندین گفتوگو با رسانههای غربی داشت. او در مصاحبه با «رویترز» در پاسخ به سوالی در مورد توقف سانتریفیوژهای ایران در توافق جامع، با بیان اینکه «شخصا حاضر نیستم در مورد این موضوع مذاکره کنم» گفت: «برای دستیابی به توافق نهایی هنوز اول راه است. این گفتوگوها نخستین گام است و انتظار دارم این گفتوگوها مدتی طول بکشد.» او همچنین با اشاره به اینکه «شش قدرت جهانی تا حد زیادی به تعهدات خود در تعلیق تحریمها پایبند بودهاند» افزود: «هماینک برای دیدن نتایج این امر در تجارت ایران بسیار زود است. تاثیر روانشناختی این امر نمایان شده است اما برای مشاهده پیامدهای عملی آن بر پتروشیمی و تجارت باید منتظر ماند.»