رئیس مرکز ملی فرش ایران می گوید: اعلام امار صادرات ۲ میلیارد دلاری فرش در دهه هفتاد واقعی نیست و بعد از لغو تحریم‌ها اوج صادرات فرش ۷۰۰ میلیون دلار بود که آنهم بعد از اعمال سیاست رفع تعهد ارزی، صادرات به شدت افت کرد.
رئیس مرکز ملی فرش ایران در نشست خبری به تشریح وضعیت فرش در کشور پرداخت.
فرحناز رافع در ابتدای صحبت های خود عنوان کرد: در نمایشگاه فرش دستباف ایران برای فرش‌های ارائه شده شناسنامه صادر خواهد شد؛ زیرا تخلفاتی در حوزه فرش دستباف همچون بی گره بافی، بافتن با ربات و … صورت می‌گیرد که این تخلفات بدون کار کارشناسی هم قابل تشخیص نیست، بنابراین با صدور شناسنامه کیفیت کار تأیید می‌شود. در نمایشگاه هم کمیته رسیدگی به تخلفات مستقر خواهد بود.
او به میزان صادرات فرش نیز گریزی زد و گفت: متأسفانه آمار ضد و نقیض زیادی در مورد صادرات فرش دستباف ارائه می‌شود و ما هم به عنوان دولت توضیحی نمی‌دادیم زیرا مهمترین اتفاقی که در حوزه فرش افتاد بحث تحریم بود. در واقع فرش اولین کالای صادراتی غیرنفتی است که تحریم شد. راه‌های دور زدن تحریم را هم علنی قرار نیست بگوییم.
به گفته او، اتفاق دوم هم از سال ۹۷ به بعد بحث تعهد ارزی مطرح شد. بازگشت ارز فرش یک ساله ست اما شاید پاسخ داده نشود زیرا شاید فروش نرود و بعضاً فرش باز می‌گردد. عامل سوم، تعلیق کارت‌های بازرگانی برای بازرگانان خوش نام ماست. بر همین اساس بسیاری از بازرگانان خوش نام از صنعت فرش خارج شدند. عامل چهارم نیز مربوط به این است که شیوه بازگشت ارز دچار مشکل شده است؛ یعنی فرش فروخته می‌شود اما بازگشت ارز با مشکل همراه است.
رافع گفت: در سال ۹۹ مجبور شدیم برای حمایت از تولیدکننده و صادرکننده قیمت پایه صادراتی را ۲.۵ برابر کاهش دهیم. تا قبل از سال ۹۹ این قیمت را افزایش می‌دادیم؛ به عنوان مثال هر متر فرش تمام ابریشم قم در سال ۹۸ معادل ۲ هزار دلار بوده است این رقم با ۶۰ درصد کاهش الان ۹۰۰ دلار شده است.
بنابر آماری که رئیس مرکز ملی فرش ایران ارائه کرد: سال ۱۴۰۱ صادرات فرش دستباف معادل ۵۰ میلیون دلار بوده که اگر ضرب در ۲.۵ برابر کنیم که به سال ۹۹ برسانیم و حتی اگر تورم را در نظر نگیریم ۱۱۰ میلیون دلار می‌شود.
به گفته این مقام دولتی، اقتصاد فرش ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیون دلار است؛ در دهه هفتاد یک بار شد یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار، ۲ میلیارد دلار و … که این ارقام واقعی نبوده و بیش اظهاری صورت گرفته است.
رافع همچنین عنوان کرد که بعد از لغو تحریم‌ها اوج صادرات فرش ۷۰۰ میلیون دلار بود که بعد از اعمال سیاست رفع تعهد ارزی، صادرات به شدت افت کرد.
به گفته رئیس مرکز ملی فرش ایران، بعد از اعمال مشوق صادراتی بیش اظهار صورت گرفت تا مشوق بگیرند و صادرات ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیون دلار اعلام می‌شد.
اما کدام کشورها از ایران فرش وارد می کنند؟ بنابه آماری که این مقام مسوول اعلام کرده، «چین» بالاترین واردات رسمی و غیررسمی فرش دستباف از ایران را دارد. چین در سال ۲۰۲۲ بزرگترین صادرکننده بعد از هند است. همچنین آمریکا که ما را تحریم کرده است بیشترین فرش دستباف را وارد کرده که هند جای ما را گرفته است در حالیکه قبل از تحریم‌ها دو سوم فرش آمریکا را تأمین می‌کردیم.
رئیس مرکز ملی فرش ایران همچنین اظهار کرد که فرش دستباف به شکل کالای حمل مسافر از کشور خارج می‌شود که که هیچ جا هم ثبت نمی‌شود و ما برای کمک به این بخش مجوز حمل ۲۴ متر را داده ایم. فرش به صورت قاچاق هم صورت خارج می‌شود. بنابراین اقتصاد فرش پنهان و غیرپنهان است. وی تاکید کرد: سیاست رفع تعهد ارزی ضربه مهلکی به صادرات فرش دستباف زد.
