بر اساس لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور، نرخ ارز محاسبه ارزش گمرکی کالاهای نرخ سامانه مبادله الکترونیکی (ای.تی.اس) تعیین شد. اما برخی نسبت این تغییر نرخ هشدار داده و عنوان کردند که این اقدام منجر به افزایش چند برابری قیمت کالاها می شود.
به گزارش راه امروز: بر اساس لایحه بودجه سال 1401 کل کشور، نرخ ارز محاسبه ارزش گمرکی کالاهای وارداتی در همه موارد از جمله محاسبه حقوق ورودی، بر اساس برابری نرخ ارز اعلام شده بانک مرکزی، نرخ سامانه مبادله الکترونیکی (ای.تی.اس) در روز اظهار و مطابق با ماده 14 قانون امور گمرکی تعیین شد. همچنین در سال 1401 نرخ 4 درصد حقوق گمرکی مذکور در صدر بند د ماده 1 قانون امور گمرکی برای کالاهای اساسی، دارو، تجهیزات و ملزومات مصرفی پزشکی و همچنین نهاده های دامی به یک درصد تقلیل می یابد.
هشدار نسبت به تغییر نرخ گمرکی
با توجه به اینکه فارغ از کالاهای اساسی، 85 درصد کالاهای موجود در بنادر و گمرکات کشور نهاده های مرتبط با تولید اعم از مواد اولیه و مواد واسطه ای یا ماشین آلات خط تولید هستند، اعمال حقوق ورودی مربوط به لایحه بودجه 1401 بیشترین تأثیر را بر نهاده های تولید خواهد گذاشت.
ازاین رو، به نظر می رسد با توجه به چندبرابر شدن پرداختی حقوق ورودی، آثار تورمی اجرای قانون بودجه برای بخش تولید با وضعیت فعلی، حداقل 20 درصد خواهد بود که الزم است فکر اساسی برای این موضوع شود.
البته برخی از فعالان اقتصادی هم نسبت به این تغییرنرخ حقوق ورودی واکنش نشان داده وعنوان کردند که منجر به تشدید قیمت برخی از کالاهای وارداتی می شود. به طوریکه برخی معتقدند که
در همین رابطه پدرام سلطانی فعال اقتصادی در این باره هشدار داد و در توئیتی نوشت: «با تغییر مبنای محاسبه حقوق گمرکی از دلار 4200 به نرخ سنا در بودجه 1401 هزینه واردات کالا جز دارو و نهاده های دامی وضروری حدود 6 برابر خواهد شدو قیمت کالاهای وارداتی و قیمت تمام شده کالاهای ساخت داخل که مواد اولیه آنها وارداتی است، پس از نوروز افزایش مشهودی خواهد داشت.»
پرداخت میزان حقوق ورودی در چند سناریو
پیشتر معاون فنی سابق گمرک به نحوه محاسبه حقوق گمرکی و اثری که بر روی قیمت کالاها دارد، پرداخته بود. در جدول ارائه شده از سوی هرداد ارونقی، میزان پرداختی حقوق ورودی در سناریوهای مختلف نشان داده شده است و چندبرابر شدن حقوق ورودی پرداختی برای کالاها در جدول به تفکیک اشاره و نشان داده شده است.
براساس توضیحات او، محاسبه حقوق گمرکی بر مبنای سال ۱۳۹۹ به نحوی است که حقوق گمرکی چهار درصد، سود بازرگانی یک درصد، عوارض هلال احمر، مالیات بر ارزش افزوده براساس ماخذ این سال و نرخ ارز ۴۲۰۰ تومان صورت می گیرد، اما اگر قرار باشد قانون بودجه اعمال شود، حقوق گمرکی دو درصد، سود بازرگانی سال ۱۳۹۹، عوارض هلال احمر و مالیات بر ارزش افزوده بر مبنای محاسبه نرخ ای تی اس، حدود ۲۳ هزار تومان خواهد بود.
حال اگر پیشنهاد وزارت صمت اعمال شود محاسبه حقوق گمرکی دو درصد براساس بودجه ۱۴۰۰، سود بازرگانی ۱۳۹۹ با اعمال ۷۵درصد تخفیف و عوارض هلال احمر و مالیات بر ارزش افزوده برمبنای محاسبه نرخ ای تی اس است.
اگر فرض براین باشد که ارزش واردات بخشی از یک کالای وارداتی حدود ۱۰ هزار دلار است آنگاه برای کالاها و اقلام مرتبط با تولید (رنگ سبز در جدول) براساس قانون بودجه ۱۳۹۹، حقوق گمرکی یک میلیون و ۶۸۰ هزار تومان، سود بازرگانی ۴۲۰ هزار تومان، عوارض هلال احمر ۲۱ هزار تومان و مالیات بر ارزش افزوده ۳.۹ میلیون تومان است که مجموع پرداختی ۶.۹ میلیون تومان خواهد بود.
اما اگر محاسبه حقوق ورودی بر مبنای قانون بودجه سال ۱۴۰۰ اعمال شود، آنگاه حقوق گمرکی ۴.۶ میلیون تومان، سود بازرگانی ۲.۳ میلیون تومان و مجموع پرداختی همراه با سایر عوارض هلال احمر با ۶۹ هزار تومان و مالیات برارزش افزوده که ۲۱.۳ میلیون تومان است به ۲۸ میلیون و ۲۹۰ هزار تومان افزایش می یابد که ۴.۶ برابر نسبت به سال گذشته افزایش می یابد.
اما در صورت محاسبه برمبنای پیشنهاد وزارت صمت حقوق گمرکی از ۱.۶ میلیون به ۴.۶ میلیون تومان افزایش پیدا می کند. سود بازرگانی ۵۷۵ هزار تومان، مالیات برارزش افزوده ۲۱.۱ میلیون تومان و مجموع پرداختی ۲۶.۳ میلیون تومان می شود که نشان دهنده افزایش ۴.۳ برابری نسبت به سال گذشته است.
در این حالت آنچه در قانون بودجه پیش بینی شده با سود بازرگانی ۱۳۹۹ و وزارت صمت پیشنهاد داده تفاوت محسوسی درحقوق ورودی نداشته و حدود دو میلیون تومان می شود.
او معتقد است که اگر کالاهای واسطه ای (رنگ آبی در جدول) با این تغییرات به کشور وارد شوند، برمبنای سال ۱۳۹۹ حقوق گمرکی ۱۰ هزار دلار کالا به ۱.۶ میلیون تومان، سود بازرگانی ۲.۵ میلیون تومان، مالیات بر ارزش افزوده ۴.۱ میلیون تومان و مجموعه پرداختی ۸.۴ میلیون تومان می شود.
در صورتیکه این محاسبات براساس قانون بودجه سال جاری با سود بازرگانی ۱۳۹۹ صورت بگیرد آنگاه مجموع پرداختی ۴.۹ برابر شده و به بیش از ۴۰ میلیون تومان می رسد. از سویی با پیشنهاد وزارت صمت مجموع پرداختی ۲۹.۵ میلیون تومان است که نسبت به سال قبل افزایش ۳.۵ برابر خواهد داشت.
به گفته ارونقی، در مورد کالاهای آماده مصرف (رنگ زرد در جدول) نیز برای سال ۱۳۹۹ تغییری ایجاد نشده و مجموع پرداختی ۱۵ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان خواهد بود ولی با اعمال قانون بودجه سال ۱۴۰۰ (با سود بازرگانی ۱۳۹۹) پرداختی به ۸۱.۴ میلیون تومان می رسد که ۵.۱ برابر می شود. با پیشنهاد وزارت صمت نیز مجموع پرداخت ۳۹.۶ میلیون تومان خواهد بود که رشد ۲.۵ برابری خواهد داشت.
البته بنابر اظهارات معاون فنی سابق گمرک، در این تغییرات هرچه از مواد اولیه به سمت کالاهای واسطه ای و آماده مصرف پیش می رویم، پرداختی حقوق ورودی به صورت نسبی (با پیشنهاد صمت ) نسبت به سال گذشته کمتر می شود.
برای دریافت فایل جدول لینک زیر را دنبال کنید
