نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری 1400 که بعضاً انتقاداتی نسبت به رئیس دولت دوازدهم مبنی بر ارائه وعده وعیدهای غیرقابل باور و غیرواقعی داشتند، خود در این ورطه گرفتار شدند. از وعده وام 500 میلیونی ازدواج بگیرید تا به زانو درآوردن آمریکا. از یارانه 450 هزار تومانی گرفته تا ایجاد یک میلیون شغل و البته حل مشکل بورس در سه روز!
به گزارش راه امروز: علیرضا زاکانی، رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس و نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری 1400، چندی پیش در برنامه اینترنتی تبادل ادعا کرد که:«اگر رئیس‌جمهور شوم، آمریکایی‌ها التماس می‌کنند و مجبور می‌شوند که تمام تحریم‌ها را بردارند.»
زاکانی در عین ناباوری در همین گفت‌وگو انتقاداتی نسبت به وعده وعیدهای نامزدها در دوره پیشین رائه می‌کند و می‌گوید:«گذشت زمانی که کروبی وعده ۵۰ هزارتومانی بدهد و چند میلیون رأی بیاورد.»
هشتگ «اگر رئیس جمهور بشوم یا وقتی رئیس جمهور شدم» به صفحه رسمی توییتر سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی، نماینده مردم مشهد در مجلس یازدهم و نامزد انتخابات ریاست جمهوری 1400 نیز سرایت کرد. او چندی پیش در توییتر خود نوشت:«وقتی رئیس جمهور شدم، با اولویت، دستور تشکیل فوری صندوق رفاه جوانان را تا قبل از اسفند ۱۴۰۰ صادر خواهم کرد. هر زوج جوان ۵۰۰ میلیون تومان برای اشتغال، ازدواج و مسکن خود از این صندوق دریافت خواهند کرد.»
قول‌های امیرحسین قاضی زاده هاشمی به این مورد ختم نشد. نایب رئیس، اجلاسیه اول مجلس شورای اسلامی مدعی شد که مشکل بازار سرمایه «سه روزه قابل حل است.» یکی دیگر وعده وعیدهایی که واکنش کاربران فضای مجازی را به دنبال داشت، قول یارانه 450 هزار تومانی محسن رضایی بود. این نامزد روز جمعه هفتم خرداد ماه در صفحه اینستاگرام خود خطاب به مردم ایران گفت: با رأی قاطع شما و تشکیل دولت اقدام و تحول، یارانه به مبلغ چهارصد و پنجاه هزار تومان ماهانه برای هر فرد، به چهل میلیون ایرانی - که درآمد کمتری دارند - واریز خواهیم کرد.
سخنان رضایی تنها با فاصله چند روز، صدای چند نماینده مجلس را درآورد. طور نمونه سید محمدرضا میرتاج‌الدینی، نماینده مردم تبریز در مجلس در جلسه علنی نهم خرداد در گفت: باید به مردم بگویم که میزان یارانه‌ها دست هیچ کس نیست و با وحدت دولت و مجلس مشخص می‌شود. همه می‌دانند در صورت نظام یارانه‌ای، آشکار کردن یارانه‌های پنهان، اصلاح قیمت حامل‌های انرژی و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی میزان یارانه‌ها بیش از ۱۰ برابر هم می‌شود اما عده‌ای فقط یک روی سکه را می‌بینند. همه حقیقت را با مردم در میان بگذارید و از وعده‌های پوپولیستی اجتناب کنید.
وعده های تکراری و غیرقابل باور نامزدهای انتخاباتی تا جایی بود که موجبات تذکر مقام معظم رهبری را نیز فراهم کرد. ایشان در ارتباط تصویری با نمایندگان مجلس شورای اسلامی تأکید کردند:« شعارهای غیرواقع بینانه داده نشود. شعارهای غیرواقع بینانه گاهی ممکن است فریب مردم تلقی بشود. با توجه به امکانات کشور و واقعیات کشور بایستی شعار داد؛ وعده داد و چه کرد. این جوری بایستی عمل کرد.»
واکنش کابران به وعده های توخالی
در همین حال، بسیاری از کاربران فضای مجازی نسبت به وعده‌هایی که منابع مالی زیادی به خود اختصاص می‌دهند، انتقاد کردند. پرسش منتقدان این بود که مگر نه اینکه امیرحسین قاضی زاده هاشمی به عنوان نایب رئیس اجلاسیه اول مجلس شورای اسلامی از نزدیک با سند بودجه 1400 دست و پنجه نرم کرده‌است، پس چطور می‌تواند وعده وام 500 میلیونی ازدواج و مسکن بدهد؟
ناهمخوانی سند بودجه 1400 با طرح «وان» سعید جلیلی نیز موضوعی غیرقابل انکار است. می‌توان پرسید اجرایی کردن طرح وان که به نوعی حذف یارانه پنهان و بهره‌مندی برابر از یارانه دولتی چه نسبتی با سند بودجه 1400 دارد؟ آیا رئیس جمهور بعدی موظف به اجرایی کردن سند بودجه تا پاییز ۱۴۰۱نیست؟
البته وعده وعیدهای سعید جلیلی صرفا اقتصادی نبود. او در مواضع گذشته خود از فیلترینگ فضای مجازی حمایت کرده بود، در ادعایی که بسیار رسانه‌ای شد، نسبت به فیلتر بودن توییتر انتقاد کرد و گفت:« فیلترینگ توییتر توجیه ندارد.»
ادعای ایجاد یک میلیون شغل از سوی رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی و نامزد انتخابات ریاست جمهوری 1400 نیز به خودی خود واکنش‌های زیادی در پی داشت. سید ابراهیم رئیسی در بیاناتی تک رقمی کردن تورم امکان پذیر عنوان کرد و مدعی شده که ۷۰ درصد ظرفیت‌های اقتصادی کشور غیر فعال است. با فعال شدن این ظرفیت‌ها می‌توانیم سالی یک میلیون شغل ایجاد کنیم.
غلامحسین شافعی، رئیس اتاق بازرگانی ایران در انتقاد از وعده وعیدهای فوق، در نشستی اظهار کرد: در کمال تأسف شاهد بیان شعارها و عده‌های کهنه‌ای از جنس پرداخت یارانه‌های نقدی، طرح‌های اقتصادی اشتغال‌زا و زودبازده، افزایش حقوق و دستمزد برای ارتقای توان خرید طبقه ضعیف جامعه و مبارزه انقلابی با رانت و فساد هستیم. همان شعارهایی که در دهه‌های گذشته نیز به دفعات بیان شد اما مسیری به سمت بهبود شرایط نگشود.
وعده های دو کاندیدای دیگر
«عبدالناصر همتی »و «محسن مهرعلیزاده» دو کاندیدای انتخاباتی نیز از قافله وعده‌های عجیب و غریب عقب نماندند. محسن مهرعلیزاده در اظهاراتی که از سوی کابران فضای مجازی «غیرواقعی» قضاوت شد، اظهار کرد: اگر دولت در همین تابلوهایی که در شهر هست، قیمت کالاها را اعلام بکند جرأت افزایش قیمت از بین می رود؛ البته تعدد دستگاه‌های ناظر هم مشکل ساز است. او همچنین در برنامه گام دوم رادیو اقتصاد مدعی شد که امضاء‌های طلایی طرح‌های صنعتی را الکترونیکی می‌کند و سه سال دوندگی سرمایه‌گزاران فعلی را به سه ماه تبدیل خواهد کرد.
عبدالناصر همتی نیزدرهمین حال ادعا کرده که چهار سال رئیس جمهور خواهد بود. او همچنین با بیان اینکه «بانی وضع موجود نیست» از کسانی جلوی تصویب «FATF» را گرفته بودند، انتقاد کرد وگفت: امیدوارم کسانی که کمک کردند این وضعیت ایجاد شود بگذارند ما به توسعه اقتصادی برسیم و مردم جیبشان پر شود.
بیشترین ادعایی که از سوی همتی، «انتخاباتی» به نظر می‌رسید، صحبت‌هایش در مورد حمایت از زنان و داشتن وزیر زن در کابینه بود. رئیس فعلی بانک مرکزی و نامزد ریاست جمهوری 1400 ادعا کرد: هرجایی که امکانش باشد برای مدیریت از زنان استفاده می‌کنم. لیاقت خانم‌ها بعضا از خیلی از آقایان بیشتر است. من الان در بانک مرکزی مدیران زن توانمندی دارم و حتما وزیر زن خواهم داشت. در مورد وزارت خارجه هم هنوز تصمیم نگرفتم اما فکر کرده‌ام که چه گزینه هایی در آن بهتر هستند.
وعده های عوام فریبانه و پوپولیستی نامزدهای انتخابات که تنها با هدف جلب حمایت مردم و آرایشان صورت می گیرد، تا از این طریق بتوانند به اهداف و خواسته های سیاسی، حزبی و گروهی خود نائل شوند.
