به گزارش راه مردم، «راه نقد باز است»؛«خودسرها تندروی نکنند». این واکنش حسن روحانی به حادثه فرودگاه مهرآباد است؛حادثهای که در آن «گروههای موسوم به لباس شخصی» نقش اول را بازی میکردند. حال روحانی در حیاط هیات دولت ایستاده و درپاسخ به سوال «بهار» درباره «گروههای خودسر» با لبخند خطاب به تندروها میگوید: «فریاد انتخابات نشان داد که مردم چه میخواهند. پنبهها را از گوشتان دربیاورید. تندروی را تمام کنید.» این پیام رییسجمهوری است که شعار اعتدال داد. همهچیز از ساعت 6 صبح 24 خرداد شروع شد. همان زمان که آمار از پیشتازی حسن روحانی در انتخابات یازدهم خبر میداد. «صدای اعتدالخواه» به «رییسجمهوری اعتدال» رای داد تا تندروها بدانند دیگر جایی ندارند. تندروهایی که سالها فریاد زدهاند. حال حسن روحانی به تندروها نصیحت میکند. نصیحت میکند که «پنبه را از گوششان» دربیاورند. «فریاد انتخابات مردم» به «اعتدال» را بشنوند. «رییسجمهوری اعتدال» میخواهد آغاز کار دولتش، خط پایانی باشد بر همه تندرویها. از تندروها میخواهد هرچه زودتر بداخلاقیها را کنار بگذارند. روحانی میگوید «تندروی در کشور باید به انزوا کشیده شود». اینها نصیحتهای «روحانی» به «گروههای موسوم به خودسر» است؛گروههایی که به گفته او همیشه وجود داشتهاند اما اخیرا در دولت او به سوی «رییسجمهوری ایران»، «لنگه کفش» پرتاب کردهاند؛ «لنگه کفشی» که روحانی با لبخند معروفش از آن یاد کرده و دعا میکند که«تندرویها» هرچه زودتر بساطش برچیده شود.
روحانی میگوید دولتش، دولت «نقدپذیر» خواهد بود. میگوید «نقادی آزاد» است. روحانی میگوید: «وقتی خود دولت از نقد استقبال میکند دیگر نیازی به این رفتارها نیست.» دولت میگوید «نمیخواهیم نیازی به ورود دستگاههای قضایی و اطلاعاتی» درباره تندرویها داشته باشیم. بلکه به عقیده او بهترین راه برای مقابله با تندرویها «خود مردم هستند». همان مردمی که به «اعتدال» رای دادند حال باید یاریرسان دولت باشند تا تندرویها نیز به انزوا کشیده شوند. روحانی میگوید: «عدهای در شیوه انتقاد اشتباه کردند. باید آنها را نصیحت کنیم. من همانطور که برای دوستداران خود دست تکان دادم و لبخند زدم، برای منتقدان هم دست تکان دادم و لبخند زدم پس من در لبخند و دست تکان دادن عدالت را رعایت کردم چون آنها هم هموطن عزیز ما هستند. روحانی لبخند میزند و میگوید: «دولت قصد ندارد در سال اول کارش شکایتی مطرح کند، اما حتما تصمیم دارد با کمک دیگران تندروی در کشور را به انزوا بکشاند.»روحانی راهکارهای مقابله با تندروی را هم اینگونه توضیح میدهد: «اگر ملت ما در اولین قدم نسبت به تندروها رو ترش کند، بسیار تاثیرگذار خواهد بود. قدم بعدی نصیحت کردن و صحبت کردن است و اگر نیاز بود باید دستگاههای امنیتی و قضایی وارد عمل شوند، اما من فکر میکنم فریاد انتخابات به خوبی گفته است مردم ما چه میخواهند، پس از همه گروههایی که هنوز شیوههای گذشته را کنار نگذاشتهاند میخواهم پنبه را از گوششان دربیاورند و صدای مردم را بشنوند.»
اصلاح هدفمندی
هدفمندی یارانهها و اینکه دولت چه برنامهای برای آن دارد از دیگر سوالاتی بود که روحانی در پاسخ به سوال «بهار» از تشکیل «چهار کمیته برای بررسی و اصلاح مرحله اول هدفمندی یارانهها» خبر داده و میگوید: «اجرای هدفمندی نیازمند اصلاحات» است. روحانی از بررسیها در اینباره میگوید و اینکه هنوز باید درباره ادامه یا توقف هدفمندی منتظر ماند؛ انتظاری که به گفته روحانی «در لایحه بودجه سال 93» حتما قسمتهایی از آن «اصلاح» خواهد شد. به گفته روحانی «تا فاز اول اصلاح نشود، فاز دوم اجرایی نخواهد شد.» روحانی علت اصلاح در هدفمندی را نرسیدن به اهداف آن میداند و میگوید: «متاسفانه هدفها کمکم فراموش شده و باید به آن اهداف برگردیم و امیدوارم در اصلاحات بعدی در قانون بودجه و تصمیمات دولت با رفع نواقص مسیر را ادامه دهیم.» روحانی در ادامه حاشیه هیات دولت از مشکلات میگوید و اینکه قدمهای زیادی برای رسیدن به هدف باقی مانده است. روحانی به سفر نیویورکش اشاره میکند و میگوید: «ما تازه اولین قدمها را برداشتهایم و نباید به همین زودی انتظار قدم آخر را داشته باشیم.» روحانی میگوید: «برنامه هستهای ایران شفاف است و ایران چیزی برای پنهان کردن ندارد.»
جای خالی لابی ایران در آمریکا
روحانی این روزها راضی است. راضی از آنکه توانسته چهره واقعی ملت ایران را به جهان نشان دهد. روحانی میگوید: «در جریان سفر به نیویورک در جلسات اول در ارتباط با بحث نابودی اسراییل و هولوکاست، سوالاتی مطرح میشد، ولی در جلسات آخر دیگر این سوالات مطرح نبود و مسائلی که در این زمینه در افکار عمومی وجود داشت، روشن شده بود و کار اسراییل نیز سخت شده بود. اسراییل لابی قوی در آمریکا دارد و با استفاده از این لابی فشار میآورد و ما باید جای خالی لابی قوی ایران را در آنجا پر کنیم و کاری کنیم که بعضیها تلاش کنند افکار و نظرات ایران را بیان کنند و به گوش افکار عمومی آنجا برسانند، البته در این راستا ایرانیهای مقیم آمریکا میتوانند نقش بسیار مهمی داشته باشند و اولین قدم را بردارند؛ زیرا همه ایرانیها صداوسیمای ما در ایران هستند و میتوانند واقعیت ایران را منعکس کنند.» دستور مستقیم رییسجمهوری برای بررسی پرواز مستقیم ایران-آمریکا دیگر سوالی بود که روحانی در پاسخ به آن میگوید: «قبل از تحریمها و در سالهای پیش هم ایران به دنبال این کار بود، اما طرف آمریکایی موافقت نکرده بود و اینبار هم بهطور قطع، با مشکلات زیادی مواجه خواهیم بود.» روحانی به گفتوگوی 15 دقیقهای خود با اوباما اشاره کرده و میگوید: «تلفنی که با آقای اوباما صحبت میکردم گفتم این رابطه بسیار مهم است و رابطه دو ملت میتواند آغازی باشد برای راه طولانی که در پیشرو داریم و از طرف ما به مسئولان گفتهاند اقدامات لازم را شروع کنند، چون میخواهیم به ایرانیهای مقیم آمریکا بگوییم دولت ایران در این زمینه حساس است و برای تسهیل راه آنها اولین قدم را برداشته است، البته ممکن است نپذیرد و حتی اگر پذیرفته شود راه سختی در پیشرو است، اما اگر تحقق یابد یکروزه نیست و ماهها طول میکشد و انشاءالله تا آن زمان مساله تحریمها هم حل شده باشد.»
راه ناهموار سیاست خارجی
روحانی امیدوار به حل تحریمهاست. البته در میان این امیدواری هم از سختیهای پیشرو میگوید: «سیاست خارجی پیشرو راه همواری نیست و ما راه دشواری را پیشرو داریم و نمیشود، مشکلات هشت ساله و 10 ساله را در 10 روز حل و فصل کرد. فراز و نشیبهای زیادی در دنیای سیاست وجود دارد.» روحانی در ادامه، دستاورد سفرش به نیویورک و دیدارهایش را نیز اینگونه تشریح میکند: «در ملاقاتی که با خانم اشتون داشتم، گفتم که تحریم راهحل درستی نیست و آنها نیز علیالظاهر با سکوت در برابر این حرف آن را قبول داشتند. من در جریان این ملاقات به ایشان گفتم بحث شما چیست؟ بحث اعتماد است؟ این موضوع راهحل دارد. ما اعتماد میخواهیم که شما حق هستهای ایران را به رسمیت بشناسید و به آن اعتراف کنید و شما نیز اعتماد میخواهید که ما بمب اتم نسازیم.
ما بارها گفتهایم که دنبال بمب اتم نیستیم و این موضوع با معیارهای ما سازگار نیست. من در آن جلسه تاکید کردم که تنها و تنها راهحل این مساله، میز مذاکرات است و بس. رییس اتحادیه اروپا نیز در آن جلسه گفت حرف شما را قبول دارم و راهحل مذاکره است.» روحانی همچنین از تلاش خود برای پاک کردن همه اشتباهات در گذشته میگوید و معتقد است اولین قدم برای بازگشت از راه اشتباهی که دیگران رفته بودند با مذاکره 15 دقیقهای برداشته شد. وی البته تاکید کرد: «همه مسائل با یک تلفن و دو جلسه حل نمیشود. اوباما پس از انتخابات برای تبریک و مطرح کردن مسائل دیگر به من نامه نوشت. در همان نامه لحن عوض شده بود و همچنین در مذاکره تلفنی هم کاملا مشهود بود که لحن عوض شده اما یادمان باشد این قدم اول است.»
انتقاد آزاد است
برداشتن اولین قدم در پاک کردن راه اشتباهی که دیگران رفتهاند در حالی است که بعضی منتقدان آن را اشتباهی تاکتیکی از سوی رییسجمهوری عنوان میکنند. اشتباه تاکتیکی که روحانی درباره آن میگوید: «انتقاد از دولت آزاد است و افتخار ما این است که انتقادپذیر هستیم، پس هرکسی با هر لحنی میتواند انتقاد کند، البته ما دلمان میخواهد لحن مودبانه و اخلاقی باشد و اعتراض در چارچوب قواعد بازی باشد.» روحانی همچنین از درخواست خود از دو موسسه مهم نظرسنجی درباره نظر مردم برای رابطه با ایالات متحده آمریکا خبر میدهد و میگوید: «از دو دستگاه مهم نظرسنجی خواستهام نظر مردم را بگیرند که با حرکت دولت موافق هستند یا خیر و آنهایی که مخالف هستند چنددرصد هستند؟ و حتی اگر مخالفان راه این دولت یکدرصد باشند آن یکدرصد حق دارند و باید نقد کنند اما همه باید یادمان باشد، در نقد منافع ملی را مد نظر داشته باشیم و نقدمان سازنده و اخلاقی باشد. دولت در یک مسیر دشوار حرکت میکند و نیازمند حمایت مردم، مجلس و بهویژه حمایت مقام معظم رهبری است. این سرمایه اصلی ماست و اگر نباشد دولت یا نمیتواند به اهداف برسد یا سخت به هدف میرسد.»
روایت یک تلفن
اما اینکه چه شد روحانی در دقایق آخر مکالمه 15 دقیقهای را بعد از 35 سال با اوباما انجام داد، روایتی است که روحانی آن را اینگونه بیان میکند: «مقامات آمریکایی اصرار داشتند که بین دو رییسجمهوری ایران و آمریکا ملاقاتی صورت بگیرد. از چند روز قبل از سفر به نیویورک پیامهایی را در این زمینه ارسال کردند. اولین پیام روز جمعه قبل از سفر ارسال شد و پیامهای بعدی تا قبل از آغاز سفر ارسال شد. در مجموع قبل از سفر پنج پیام در این زمینه از سوی آمریکاییها ارسال شد و ما پاسخی به این پیامها ندادیم و به دوستانم در وزارت خارجه گفتم که وقتی وارد نیویورک شدیم در این زمینه تصمیم میگیریم. صحبت این بود که مثلا ملاقات چنددقیقهای بین ما در یکی از راهروهای مجمع عمومی سازمان ملل یا در حاشیه یکی از جلسات انجام شود، البته من موافق این نبودم و این موضوع نیز عملی نشد. بعد از 35 سال قرار بود دو رییسجمهوری برای اولینبار مذاکره کنند، ولی همانطور که گفتم مقدمات و شرایط لازم در این زمینه فراهم نبود و عدهای نیز درصدد بودند که از این فضای گلآلود ماهی بگیرند و معتقد بودیم که اگر این موضوع ترمیم شود، بلامانع است. سرانجام در لحظه بازگشت به تهران و خروج از هتل آنها به موبایل سفیر ما زنگ زدند. صحبت کوتاهی شد و آنها نیز معتقد بودند که مسائل یکشبه حل نمیشود.» روحانی همچنین در پایان با اشاره به جلسه دولت و مجلس آن را بسیار سازنده و امیدوارانه خواند و تاکید کرد اینگونه جلسات در آینده ادامه خواهد داشت.