«سید حسین موسویان» پژوهشگر ارشد دانشگاه پرینستون و معاون پیشین سیاست خارجی دبیرخانه شورای امنیت ملی ایران در مقاله ای برای تارنمای رسانه ای المانیتور نوشت: مرتبط کردن سرنوشت برجام به توان موشکی ایران، اشتباه است.
به گزارش راه امروز: دونالد ترامپ درسخنرانی اخیر خود ضمن عدم تایید پایبندی ایران به برجام، ازکنگره آمریکا خواست که درمورد توسعه توان موشکی ایران اقدام کند. کنگره نیز ضمن اینکه تاکنون تحریمهایی علیه توان موشکی ایران اعمال کرد، درجهت ربط دادن برجام به برنامه موشکی ایران حرکت کرده است.
باوجودی که اروپا و آمریکا درمورد برجام اختلاف دارند اما درموضوع توان موشکی ایران دارای مواضع مشترکی هستند.ماکرون رییس جمهوری فرانسه اخیرا گفت که 'برنامه موشکی ایران باید یا از طریق مذاکره و یا تحریم محدود شود '.
آمریکا و اروپا در مورد برنامه موشکی ایران درک درستی از واقعیات سیاسی، قانونی،دفاعی،امنیتی ایران واوضاع منطقه ندارد. مرتبط کردن سرنوشت برجام به توان موشکی ایران، اشتباهی است که نه تنها باعث از بین رفتن برجام می شود بلکه عزم ایران برای توسعه توان موشکی خود را راسخ تر خواهد کرد.
نکته اول: در صحنه سیاسی، ترامپ برجام را به این دلیل تقبیح می کند که به سایر موضوعات موشکی و فعالیتهای منطقه ای ایران نپرداخته است. درست است که مذاکرات ایران و قدرتهای جهانی صرفا در یک موضوع هسته ای بود، اما دردوره ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد، ایران پیشنهاد کرد که علاوه برموضوع هسته ای، راجع به بحرانهای منطقه نیز گفت و گو شود که اروپا و آمریکا پیشنهاد ایران را رد کردند.
مذاکره کننده گان ارشد آمریکایی و اروپایی به من گفتند که پیشنهاد ایران، گفت و گوها را به باتلاق فرو می برد و لذا با آن مخالفت کردند.
نکته دوم: ازنظر حقوقی، دولت ترامپ هیچ مبنایی برای مجازات ایران بخاطر برنامه موشکی ندارد زیرا که هیچ معاهده بین المللی وجود ندارد که براساس آن ایران را ملزم به کاهش توان فعلی موشکی اش کند به همین دلیل هم غیر از ایران، سی و یک کشور دیگرهم درشرایط فعلی موشکهای بالستیک دارند.
علاوه برآن، برخلاف ادعای دولت ترامپ، قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل، ایران را ازنظر حقوقی ملزم به توقف فعالیتهای موشکی نمی کند.این قطعنامه از ایران دعوت می کند که از آزمایش موشکهایی که قابلیت حمل سلاح هسته ای دارند، پرهیز کند. همانطور که 'گروه بحران بین المللی' و 'انجمن کنترل تسلیحات' آمریکا تایید کرده اند، اولا: این قطعنامه یک تقاضاست و نه یک دستور الزام آور و ثانیا: درمورد موشکهای با قابلیت حمل سلاح است که ربطی به آزمایشات جاری موشکی ایران ندارد.
نکته سوم: از دیدگاه امنیتی، هدف برنامه موشکی ایران، 'بازدارندگی متعارف' است و نه کسب توان موشکی با قابلیت حمل سلاح هسته ای. نیاز ایران به ' بازدارندگی' هم به این دلیل است که آمریکا و اسراییل گزینه حمله نظامی به ایران را دردستور کار دارند، عراق با تجاوز خود ایران را مورد حملات موشکی و سلاحهای شیمیایی قرارداد،کشورهای بحران زده اطراف مرزهای ایران هستند و گروههای تروریستی همچون داعش نیز امنیت ایران را تهدید می کنند. داعش مرتکب جنایت تروریستی درتهران شد که ایران هم با حمله موشکی به مقر داعش درسوریه، پاسخ داد.
نکته چهارم:از بعد فنی نیز بر خلاف ادعای ترامپ، ایران موشک های بین قاره ای ندارد. برد موشکی ایران محدود به 2000 کیلومتر است در حالیکه برد موشکهای بین قاره ای 5500 کیلومتر است. آزمایشات اخیر موشکی ایران هم برای بهبود دقت آن انجام شده است. به همین دلیل «تیتی ارسطو» متخصص عدم اشاعه سلاحهای هسته ای، گفت 'روند آزمایشهای موشکی ایران درجهت بهبود دقت و درراستای بازدارندگی منطقه ای است'.
نکته پنجم هم اینکه واقعیتهای محیط امنیتی منطقه را باید مد نظر باشد. با هر مقیاس نظامی، رقبای منطقه ای ایران فراتر رفته اند.عربستان سعودی موشکهای چینی دانگ فنگ با برد 4000 کیلومتردارد. اسراییل علاوه برداشتن آرسنال موشکی و نظامی سنگین، دارای بمب هسته ای نیز هست. درشرق ایران هم پاکستان درشرایطی دارای بمب هسته ای است که خطر دسترسی گروههای تروریستی به آرسنال هسته ای آن وجود دارد.
همچنین بودجه نظامی ایران هم از رقبای منطقه ای اش بسیار کمتر است. ساده تر اینکه «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان علنا سیاست تخاصمی با ایران را درپیش گرفته وهمزمان اسراییل هم ایران را به حمله نظامی تهدید کرده است. لذا قدرت موشکی ایران به عنوان اهرم حداقلی بازدارندگی ضروری است و هیچ ارتباطی هم با ادعاهای ثبات زدایی توسط ایران ندارد.
نهایت اینکه اگر آمریکا و اروپا درادعاهای خود جدی هستند باید درقالب همکاری مشترک قدرتهای جهانی و منطقه ای، برای دستیابی به یک طرح جامع درمورد کنترل کل سلاحهای کشتار جمعی و متعارف درسطح کل منطقه اقدام شود که هم تامین کننده بالانس قدرت درمنطقه باشد و هم تامین کننده صلح و امنیت کل منطقه.
دراین راستا اجرای قطعنامه های سازمان ملل در مورد 'عاری سازی خاورمیانه از سلاحهای هسته ای و کشتار جمعی' دراولویت خواهد بود و سپس' ترتیبات کنترل سلاحهای متعارف'. این مسیر موثرترین روش برای پیشگیری از میلیتاریزه شدن منطقه و مدیریت بحران های منطقه خواهد بود.
درغیر این صورت برخورد گزینشی و تبعیض آمیزعلیه توان نظامی ایران، همراه با تاکید مقامات آمریکا درمورد 'سیاست تغییر رژیم' و 'روی میز بودن گزینه نظامی' علیه ایران، به معنی قصد آمریکا برای تضعیف توان بازدارندگی جهت تسهیل حمله نظامی به ایران تلقی خواهد شد.
این روند موجب نیاز ایران به بهره مندی از توان بازدارندگی موثرترخواهد شد که طبیعتا تقابل ایران و آمریکا درمسیر مصیبت بار را گسترش خواهد داد.
