یک پژوهشگر مسائل اوراسیا با اشاره به تعاملات جدید ایران، مسکو و آنکارا برای حل بحران سوریه دانست و گفت: نشست آتی این سه کشور بی تردید بر معادلات خاورمیانه اثرگذار خواهد بود.
راه امروز: شعیب بهمن با اشاره به بهبود روابط مسکو و آنکارا ضمن بررسی علل این موضوع خاطرنشان کرد: تحولات منطقه‌یی در فروکش کردن تنش بین روسیه و آنکارا بسیار موثر بوده است.
او ادامه داد: علاوه به این ضررهای اقتصادی که ترکیه در زمان تیرگی روابطش با مسکو محتمل شد هم تاثیر زیادی در تغییر نگرش آنها نسبت به روسیه داشت.
بهمن با بیان این که دولت ترکیه پاسخی که امید داشت پس از هدف قرار دادن جنگنده روسی از غرب بشوند را دریافت نکرد گفت: دولت ترکیه پس از سرنگونی جنگنده روسی نیاز به حمایت غرب و ناتو داشت ولی عملا چنین حمایتی از آنکارا نشد و همین امر باعث شد دولت ترکیه خود را مقابل روسیه تنها حس کند.
این کارشناس مسائل اوراسیا با بیان این که تحولات منطقه‌یی ترکیه را پیش از پیش به انزوا کشاند گفت: ترکیه پس از انزوا در مقابل تحولات منطقه به ویژه سوریه، روابط خود را به نوعی با تمام بازیگران مهم و موثر از دست داده و برای این کشور جاده‌یی جز تغییر سیاست خارجی باقی نمانده بود و به همین دلیل بهبود روابط با روسیه را در دستور کار قرار داد.
وی ادامه داد: روابط اقتصادی مسکو و آنکارا در یک دهه گذشته بسیار خوب بود تا جایی که در سال ۲۰۱۴ مبادلات تجاری آنها حدود ۳۲ میلیارد دلار بود. این میزان در سال ۲۰۱۵ به ۱۴ میلیارد دلار کاهش یافت. اما به هر حال مبادلات تجاری دو کشور به قدری در اقتصاد روسیه و ترکیه اثرگذار بود که آنها قصد داشتند در سال ۲۰۱۲ مبادلات تجاری خود را تا سقف ۱۰۰ میلیارد دلار افزایش بدهند و به نظر می‌رسد این هدف در عرصه سیاست خارجی دو کشور هم‌چنان پا برجاست.
این کارشناس مسائل اوراسیا نیاز ترکیه در زمینه انرژی را از علل تغییر مواضع این کشور در قبال روسیه دانست و افزود: بیش از ۴۰ درصد گاز وارداتی ترکیه از روسیه تامین می‌شود. علاوه به این ترکیه و روسیه سرمایه‌گذاری‌های زیادی را در شرکت‌های دولت و خصوصی یکدیگر انجام داده‌اند که پس از این تنش‌ها عملا تکلیف‌شان نامعلوم بود و ترکیه خسارات زیاد را در صورت ادامه تنش‌ها با روسیه متحمل می‌شد.
او ادامه داد: بحث صنعت گردشگری و توریسم هم از دیگر بخش‌هایی بود که متوقف شدن آن بین مسکو و آنکارا بر ترکیه فشار زیادی را وارد کرد. چراکه سالانه حدود ۴.۵ میلیون گردشگر روسی از ترکیه بازدید می‌کردند و این امر ۱۰ میلیارد دلار برای اقتصاد این کشور منفعت داشت.
بهمن در رابطه با رایزنی‌ها و توافق‌های انجام شده بین مسکو و آنکارا گفت: ترکیه برای برقراری روابط با روسیه پیش قدم بوده است و دلیل این اقدام علاوه بر فشارهای اقتصادی به تنش‌های داخلی این کشور پس از کودتا بازمی‌گردد. ترکیه نیاز دارد بتواند روابط خود را با قدرت خارجی گسترش بدهد و با توجه به پیش قدم شدن ترکیه در عذرخواهی هم اکنون روسیه دست برتر را در این رابطه دارد و همین مسأله باعث می‌شود آنها اهدافی مانند همکاری در بحران سوریه را به ترک‌ها بقبولانند.
وی ادامه داد: به‌نظر می‌رسد دولت ترکیه در دیپلماسی جدید خود تمایل دارد که همکاری‌های خود با روسیه را در مورد سوریه افزایش بدهد در این راستا دولت ترکیه باید طبق تمایل روس‌ها در مقابله با گروه‌های تروریستی جدیت بیشتری نشان دهد و از تردد افراد وابسته به این تروریست‌ها و ورود تجهیزات آنها از طریق خاک ترکیه جلوگیری کند که در صورت تحقق آن می‌تواند تاثیر به‌سزایی در آینده سوریه داشته باشد.
این کارشناس مسائل اوراسیا در پایان در مورد روابط تهران، آنکارا و مسکو گفت: در نشست سه‌جانبه ایران، مسکو و آذربایجان این موضوع مطرح شد که چنین نشست‌هایی می‌تواند با حضور سایر کشورها هم انجام شود. با توجه به این که اردوغان بلافاصله پس از آن نشست سه جانبه به سن‌پترزبورگ سفر کرد این بحث مطرح شد که ایران، روسیه و ترکیه هم می‌توانند یک محور منطقه‌یی تشکیل بدهند تا هم مناسبات اقتصادی خود را گسترش بدهند هم در خصوص مسائل منطقه‌یی گفت‌وگو کنند. در حال حاضر آینده نظم نوین خاورمیانه برای سه کشور اهمیت دارد و آنها می‌خواهند در شکل‌گیری این نظم نوین مشارکت داشته باشند و قطعا بحران سوریه محور این گفت‌وگوها خواهد بود. با وجود اختلاف‌نظرها می‌توان پیش‌بینی کرد که برای مقابله با گسترش تروریسم بین سه کشور همکاری‌هایی شکل بگیرد و این نشست سه جانبه در معادلات آینده خاورمیانه هم اثرگذار باشد.
منبع: ایسنا
