در 6ماه گذشته اقتصاد ايران اين فرصت را داشت كه خود را براي دوره پساتحريم كه به احتمال خيلي زياد از پس‌فردا آغاز مي‌شود آماده كند. در اين مدت دو بخش حياتي اقتصاد ايران به دليل روابط بين‌المللي‌اي كه داشته و دارد بايد سريع‌تر از ديگر بخش‌ها خود را آماده مي‌كردند؛ بخش اول، نظام بانكي كشور است و بخش دوم، همانا صنعت نفت. اما آيا اين دو بخش آماده ورود به دوره پساتحريم هستند؟ به نظر مي‌آيد كه اين دو بخش با اما و اگرهايي مي‌تواند وارد اين دوره شود.
نظام بانكي كشور در حالي بايد خود را با نظام بين‌المللي بانكي منطبق كند كه بنابه گفته مقامات بانكي كشور –از رييس كل بانك مركزي گرفته تا مديران عامل بانك‌ها– هنوز با استانداردهاي نظام بانكي جهان كه براساس بازل3 تعريف مي‌شود فاصله بسيار زيادي دارند. به‌طوري كه تازه توانسته‌اند با سختي‌هاي زياد نرم‌هاي بازل2 را ترجمه و به نظام بانكي كشور ارائه دهند تا عمليات بانكي را براساس آن تعريف كنند. در واقع در 4سال تحريم بانكي كشور، نظام بين‌المللي بانكي آنچنان به‌سرعت پيش رفت كه ايران هم به لحاظ نرم‌افزاري و هم سخت‌افزاري از آن بسيار عقب مانده است. اما آن طور كه از گفته‌هاي مقامات مسوول بانكي كشور برمي‌آيد در اين مدت اندك 6ماهه هم حتي بستر ورود به اين نظام فراهم نشده است چه برسد به آنكه بخواهد به‌طور كامل خود را با آن تطبيق دهد.
صنعت نفت كشور هم درگيري‌هاي خاص خودش را داشت. با آنكه مسوولان نفتي كشور اعلام كرده‌اند كه به محض برداشته شدن تحريم‌ها وارد بازار فروش نفت مي‌شويم اما برآورد بدنه‌هاي كارشناسي كشور از جمله مركز پژوهش‌هاي مجلس نشان مي‌دهد كه نفت ايران تا 2سال ديگر قادر به صادرات 2.5ميليون بشكه در روز نيست و تا يك‌سال ديگر مي‌تواند فقط 500هزار بشكه به ظرفيت صادرات خود اضافه كند و اين هم منوط به آن است كه ميادين كشور بازسازي و توسعه بيابند. حال چگونه مي‌خواهد اين ميادين توسعه يابد سرفصل دعواي اين صنعت است با افراد ذي‌نفوذ. مقامات مسوول در صنعت نفت مي‌گويند قراردادهاي جديد نفتي باتوجه به اوضاع منطقه و شركت‌هاي بين‌المللي نفتي تعريف شده است. به عبارت ديگر اين كف خواسته‌هاي صنعت نفت است اما اجراي همين قرارداد هم با اما و اگرهايي روبه‌رو است.
ايران سه روز ديگر وارد دوره پساتحريم مي‌شود اما كدام بخش از اقتصاد آماده ورود به اين دوره است؟ به نظر مي‌آيد ورود به اين دوره تداعي موقعيت نوزادي است كه مي‌خواهد متولد شود و درد زايمان، مادر را گرفته است. هم بچه سخت به دنيا مي‌آيد و هم مادر درد مي‌كشد. كداميك زنده مي‌مانند؟
نویسنده: منصور بي‌طرف سردبير
