شاگرد شهرام ناظری شوید و به ‌سه‌تار متبسم دل بدهید+فیلم

به جز این اتفاقات مهم که «تابناک» به شکل ویژه در قالب دو فیلم و چندین گزارش تصویری به بازشناسی ابعادش پرداخت، در هفته‌ای که سپری کردیم، شاهد اتفاقات فراوانی در حوزه فرهنگ بودیم که برخی امیدبخش و در مواردی نیز شبیه ماجرای خانه سینما متاثر کننده بودند.از اتفاقات جالب این هفته، معرفی یک گزینه برای وزارت فرهنگ و ارشاد توسط جمعی از هنرمندان و فعالان فرهنگی در نامه‌ای به حسن روحانی، رییس‌جمهور منتخب بود که در نوع خود حرکتی عجیب و منحصر به فرد محسوب می‌شد.

از دیگر اتفاقات بامزه این هفته، انتشار یک قطعه موسیقی تحت عنوان  «تیم ما قهرمانه» توسط حامد محضرنیا بود که بنا به گفته این خواننده برای ارج نهادن به زحمات تیم ملی والیبال انتشار پیدا کرد که سرعت عمل در تولید و انتشار این اثر -به عنوان اثری مناسبتی- قابل توجه بود.

همچنین این هفته وضعیت مرشد ترابی، نویسنده و پیشکسوت نقالی و پرده خوانی کشورمان رو به وخامت نهاد و کبد و کلیه‌های مرشد ترابی از کار افتاده ضمن اینکه در لوزالمعده و پروستاتش دو غده ایجاد شده و بنابر گفته دوستانش همه این مشکلات بعد از یک عمل جراحی کوچک برای ایشان به وجود آمد. برای سلامتی این هنرمند موسپید در این ایام مقدس دعا کنید.

اینها بخشی از اتفاقاتی بود که در این هفته در حوزه فرهنگ رخ داد و حجم اتفاقات آنقدر فراوان بوده که در بخش‌های این پنجمعه علاوه بر اشاره به سایر اتفاقات، به برنامه‌هایی که این آخر هفته می‌تواند سری بزنید یا برای هفته‌های بعد برنامه ریزی کنید نیز پرداخته شود و البته در نهایت صدای سه تار حمید متبسم را در انتهای این پیشنهادات بشنوید.

از بهشتی بر فراز برلین تا سگ دانی!

این هفته علاوه بر حاشیه های وسیع ایجاد شده درباره خانه سینما، یک خبر جالب درباره اکران‌های عید فطر منتشر شد و ظاهراً عید فطر باید شاهد اکران فیلم سینمایی «بوی گندم» باشیم که رضا یزدانی علاوه بر ایفای نقش در سکانس پایانی فیلم، قطعه «خلیج فارس» را روی سکوی نفتی ابوذر و در میان آبهای نیلگون خلیج فارس اجرا کرده است.

در ماه رمضان به جز فیلم غلام‌حسن هدایت فیلم تازه ای اکران نشده است. «یک مرد، یک شهر» تولیدی در سال 88 به مدد بی مشتری بودن سینماها در چنین ایامی به پرده اکران رسیده و فیلم آخر هدایت که بعید به نظر می‌رسید حضور تجربه گیشه را داشته باشد، حالا یکی از گزینه ها است، هرچند در گیشه ظاهراً «گذشته» از همه آثار در حال اکران مشتری بیشتری دارد و عبور این فیلم در تهران از مرز یک میلیارد تومان فروش در همین مدت کوتاه ثابت می‌کند که ایرانی‌ها ترجیح داده اند این فیلم را روی پرده نقره‌ای تماشا کنند تا اینکه منتظر آمدن نسخه قابل دانلودش در اینترنت باشند.

در همین حال سینماتک قلهک در واپسین روزهای تیرماه، فیلم‌های مهمی را اکران می‌کند. آوای موسیقی (اشک ها و لبخندها) ساخته رابرت وایز ساعت 18 روز جمعه 28 تیرماه در این سینما اکران خواهد شد. همچنین روز شنبه، سگدانی به کارگردانی کوئنتین تارانتینو ساعت 19 روز شنبه و سایه یک شک اثر آلفرد هیچکاک ساعت 21:30 همین روز در پردیس سینمایی قلهلک اکران خواهد شد.

روز یکشنبه 30 تیرماه، فال به کارگردانی تارسم سینگ ساعت 19 و النا ساخته آندره‌یی ژیاگنتسف ساعت 00:30 اکران می‌شود. بهشت بر فراز برلین نیز ساعت 19 روز دوشنبه 31 تیرماه و آندره‌یی روبلف به کارگردانی آندره یی تارکوفسکی 00:30 بامداد روز سه شنبه در پردیس سینمایی قلهک به نمایش درمی‌آید.

شاگرد شهرام ناظری در گروه «هم آوازان» شوید

در حوزه موسیقی مهم ترین خبر اینکه بر اساس تصمیم هیات مدیره خانه موسیقی، جشن خانه موسیقی امسال حول محور «دولت آینده و موسیقی» برگزار می‌شود. در جلسه هیئت مدیره همچنین درباره موضوعات مختلف به ویژه مشکلات پیش آمده از جمله مساله حذف آموزش ساز جهانی در دانشگاه علمی کاربردی بحث شد و اقدامات صورت گرفته مطرح و راهکارهای مختلف مورد ارزیابی قرار گرفت. در این جلسه اعلام شد که در خصوص موضوع خاص حذف رشته ساز جهانی و بر اساس پیگیری‌های به عمل آمده قرار است، سازمان سنجش مشکل پیش آمده را حل و در قالب توضیح رسمی اعلام کند.

شهرام ناظری استاد برجسته موسیقی سنتی ایرانی با انتشار فراخوانی از علاقمندان به آواز دعوت کرد با شرکت در دوره‌های مقدماتی و کسب تجربه، در گروه بزرگ "هم آوازان " عضو شوند. در این فراخوان آمده است: از آنجا که در آینده نزدیک شاهد تحولات فرهنگی هنری در کشور خواهیم بود، استاد شهرام ناظری در نظر دارد گروه بزرگی را با عنوان گروه "هم‌آوازان" تشکیل دهد. این اقدام به منظور اشاعه و آموزش آواز و آشنا کردن علاقه‌مندان به فن خوانندگی است که پس از پایان مرحله مقدماتی هنرجویان می توانند برای کسب تجربه وارد گروه شوند.

این در حالی است که قید نام و نام خانوادگی، شغل، سن، تحصیلات و سابقه آموزشی متقاضیان در حوزه موسیقی از جمله مواردی است که در این فراخوان به آن اشاره شده و به علاقه مندان فراگیری آواز توصیه شده برای دریافت فراخوان و ثبت نام به آدرس تهران، خیابان مقدس اردبیلی، خیابان عمید، پلاک 25، طبقه دوم واحد 5 مراجعه کنند.

اما در میان معدود اجراهای زنده موسیقی که در هفته‌های پیش رو صورت خواهد پذیرفت، تالار رودکی از اول مرداد ماه به مدت سه شب راس ساعت 21:30 به مناسبت فرارسیدن ایام ولادت حضرت امام حسن مجتبی (ع) میزبان سه گروه موسیقی نواخی از استان های مختلف کشور خواهد بود. در شب اول گروه موسیقی مازندرانی به سرپرستی اصغر رستمی به اجرای کنسرت می پردازند. شب دوم نیز با اجرای گروه "رناک" به سرپرستی کیوان علی محمدی همراه خواهد بود و گروه بندرنشینان به سرپرستی محمود جهان در شب سوم هنرنمایی می‌کنند.

همچنین کنسرت گروه بزرگ سازهای ایرانی «شاهو» به آهنگسازی و رهبری حامد صغیری اول مرداد در سالن همایش‌های برج میلاد برگزار می‌شود.  حامد ابراهیمی سرگروه نوازندگان، سعید کریمی و ابراهیم اکبرزاده خوانندگان رپرتوار جدید گروه «شاهو» در این اجرا خواهند بود. ارکستر، متشکل از ۵۳ نوازنده و خواننده موسیقی ایرانی است که موسیقی چندصدایی، با بهره‌گیری از ردیف دستگاهی و موسیقی مقامی و نواحی ایران را ارائه می‌دهد. آخرین اجرای «شاهو» به سال 90 برمی‌گردد که با معرفی ساز «بوزوک» بود.

آنسامبل اپرای تهران نیز به سرپرستی هادی قضات 30 و 31 مردادماه در تالار وحدت به روی صحنه خواهد رفت.  آنسامبل اپرای تهران از خواننده‌های ایرانی که در داخل و خارج ایران مشغول به تحصیل یا کار هستند تشکیل شده است و اولین اجرای خود را در اسفندماه سال گذشته پشت سر گذاشتند که با اجرای اپرای کمدی جیانی اسکیچی (Gianni Schicchi) اثر جیاکومو پوچینی (Giacomo Puccini) همراه بود.  علاقه‌مندان برای تهیه بلیت‌های اجرا به سایت «ایران کنسرت» مراجعه کنند.

در آخر اینکه تازه‌ترین آلبوم موسیقایی بیژن بیژنی خواننده موسیقی ایرانی با اشعاری از شاعران معاصر ایران به زودی روانه بازار موسیقی می‌شود. "حرفی دیگر" تازه‌ترین آلبوم موسیقایی من در مقام خواننده است که این بار با آهنگسازی محمدجواد ضرابیان با چند تصنیف و در قالب ارکسترال با اشعاری از هوشنگ ابتهاج، رهی معیری، سیمین بهبهانی، حسین منزوی به زودی روانه بازار موسیقی می شود. به گفته بیژنی هنوز پخش کننده این آلبوم مشخص نشده است.

از اجرای نمایش نذری تا حضور بهروز افخمی در یک نمایش!

سالن شماره یک تماشاخانه ایرانشهر واقع در خانه هنرمندان ایران با برپایی بزرگداشتی برای پروفسور فرهاد ناظرزاده چهره ماندگار عرصه هنرهای نمایشی در دومین همایش چهره‌های ماندگار سال 1381، به نام این پیشکسوت تئاتر نامگذاری خواهد شد و این خبر، بی شک مهم ترین رخدادی است که در هفت روز گذشته در حوزه نمایش طرح شده و قرار است ساعت 21 روز شنبه 29 تیرماه عملی شود.

در این مراسم از مقالات و فصلنامه های تماشاخانه ایرانشهر که به فرهاد ناظرزاده کرمانی اختصاص دارد، رونمایی می شود. براساس برنامه‌ریزی های انجام شده اولین شماره فصل‌نامه تماشاخانه ایرانشهر که تحت عنوان جشن‌نامه فرهاد ناظرزاده کرمانی منتشر شده، در مراسم نکوداشت این پژوهشگر و مدرس تئاتر در دسترس علاقمندان قرار می گیرد.

فرهاد ناظرزاده کرمانی استاد دانشگاه عضو هیئت علمی گروه هنرهای نمایشی دانشکده‌های هنرهای زیبا دانشگاه تهران در سال 1363 و استاد ممتاز دانشگاه تهران در سال 1371 است و در تأسیس دانشگاه هنر و راه‌اندازی گروه هنرهای نمایشی و نیز تهیه برنامه آموزشی برای دوره کارشناسی ارشد دانشکده هنر دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه آزاد اسلامی و سایر دانشگاه‌های و مؤسسات آموزش عالی همکاری داشته است.

اما در روی صحنه نمایش "یرما" به کارگردانی علی رفیعی تا 26 تیر ماه تمدید شد؛ نمایشی که این هفته اصغر فرهادی به همراه همسر و فرزندش به تماشایش نشست و البته پیش از این با استقبال مخاطبان همراه شده بود. این نمایش که از اوایل خرداد ماه سال جاری در تماشاخانه استاد سمندریان مجموعه ایرانشهر به روی صحنه رفته، هر روز یک اجرا در ساعت 21 دارد.

همچنین نمایش های "شام با دوستان" به کارگردانی آیدا کیخایی مطابق اعلام قبلی از ساعت 18:30 و "مرد بالشی" به کارگردانی مشترک محمد یعقوبی و آیدا کیخایی مطابق اعلام قبلی از ساعت 21 در سالن شماره یک این تماشاخانه به صحنه خواهند رفت.  با پایان اجرای نمایش "یرما"، "مرد بالشی" و "شام با دوستان"، دو نمایش "نام همه مصلوبان عیسی است" به کارگردانی ایوب آقاخانی و "کابوس های خنده دار برای شب و چندتایی هم برای روز" به کارگردانی رضا حداد روی صحنه می رود.

در همین راستا نمایش «نام همه مصلوبان عیسی است» به کارگردانی ایوب آقاخانی که از سه‌شنبه اول مردادماه در سالن شماره یک تماشاخانه ایرانشهر به روی صحنه می‌رود، یک چهره سینمایی را در کنار خود دارد. این نمایش که بعد از «علت» و «کسوف» سومین نمایشی است که ایوب آقاخانی هم کارگردانی و نویسندگی آن را برعهده دارد و هم در این نمایش بازی می‌کند، بهروز افخمی را در مقام مشاور کارگردان با خود همراه کرده است.

در نمایش «نام همه مصلوبان عیسی است» که تا اواسط شهریور ماه در ساعت 19 به مدت زمان 85 دقیقه ادامه خواهد داشت. مرجان شیر محمدی، حبیب دهقان نسب، بهرام ابراهیمی، ناهید مسلمی، سام کبودوند، خیام وقار کاشانی، وحید نفر، امیرعلی دانایی، بهرام سروری‌نژاد، کیوان خانبگی در این نمایش به ایفای نقش می‌پردازند. هلن بهرامی و ساناز قراملکی در مقام دستیار کارگردان، سیامک احصایی به عنوان طراح صحنه، لادن سید کنعانی در جایگاه طراح لباس، الهام صالحی به عنوان طراح چهره پردازی، ارسلان آقاخانی در مقام طراح پوستر و بروشور، خیام وقار کاشانی به عنوان مدیر تولید و صبا کاظمی در مقام منشی صحنه با این نمایش همکاری می‌کنند.

در خلاصه داستان این نمایش آمده است؛ تهران دهه بیست؛ سال‌های التهاب؛ سال‌های خط کشی‌های مختلف سیاسی؛ ناصری جوان، روزنامه‌نگار عاشق سینما، درگیر عشقی غریب می‌شود؛ عشقی که در کنار التهابات سیاسی چالشی غریب پیش روی او و همراهانش رقم می‌زند... .

نمایش «باغ آرزوها» نوشته پرویز بشردوست و کارگردانی مجتبی پیرزاده نیز از ۲۶ تیرماه در تماشاخانه پارین روی صحنه رفته است.  این نمایش به رؤیاپردازی دو جوان می‌پردازد که هر روز برای‌شان تکرار می‌شود و سرانجام نیز در این رؤیا می‌میرند. سجاد تاجیک و مجتبی پیرزاده به عنوان بازیگرِ نقشِ دو جوان، در نمایش حضور دارند.

از دیگر عوامل نمایش می‌توان به فرزانه تفرشی به عنوان مشاور کارگردان، شیرین امیری به عنوان منشی صحنه، محبوبه فاضلی به عنوان طراح پوستر و بیتا دهقان به عنوان اشاره کرد. این نمایش هر روز یک اجرا در ساعت 18:30 در تماشاخانه پارین به نشانی زعفرانیه، جنب خیابان بغدادی،‌ موزه زمان، کافه تراس موزه دارد.

نمایش «شانه‌های خسته» نیز به نویسندگی و کارگردانی سیدجواد هاشمی و با بازی سیدجواد هاشمی، علی سلیمانی، ایرج طایفه غلامی، سعید بحرالعلومی، عارف برهمن، علی راسخ و ... از دوم مرداد ماه ساعت 18 در تالار وحدت بروی صحنه می‌رود. سیدجواد هاشمی نویسنده و کارگردان نمایش «شانه‌های خسته» ضمن بیان اینکه گروه نمایشی یتیمان کوفه حدود 20 سال در حال فعالیت است، اظهار داشت: این گروه هر سال یک کار برای امیرالمومنین به صورت نذری اجرا می‌کند و امسال نیز از نیمه دوم ماه رمضان در تالار وحدت به اجرای نمایش «شانه‌های خسته» می پردازیم.

وی در تشریح نذری بودن نمایش گفت: از آنجایی که نمایش، فعالیتی فرهنگی و اثرگذار است، گروه یتیمان کوفه نمایش نذر می‌کند که تاثیرگذارتر باشد و برای این منظور بلیتی برای نمایش فروخته نمی‌شود و اکثریت 75 هنرمند این گروه نمایشی دستمزدی دریافت نمی‌کنند. این نمایش یکبار در سال 84 در حوزه هنری اجرا شد ولی نمایشی که در تالار وحدت به صحنه می‌رود، هم به طور کامل بازنویسی شده است و هم بازیگران تغییر کرده‌اند.

سری به مکتب کمال الملک بزنید

در هفته‌ای که سپری شد شاهد افتتاح  موزه مکتب کمال‌الملک و نگارگری تهران با سخنرانی آغداشلو،‌ مشایخی و نصیریان بودیم؛ موضوعی که حول محور نقاشی‌های استاد محمد غفاری ملقب به کمال الملک ایجاد شده اما ظاهراً قرار است میزبان آثار تاریخی نفیس پیرامون نگارگری دیگر اساتید نیز باشد و هم اکنون نیز گنجینه‌ای ارزشمند از آثار استاد غفاری را به معرض نمایش گذاشته شده که بازدید از آن را وسوسه برانگیز می‌کند.

بر اساس آنچه در سبک شناسی کمال الملک آمده، این استاد چیره‌دست از همان آغاز فعالیت هنری اش تمایلی قوی و آشکار به روش و اسلوب طبیعت گرایی اروپایی داشت. با ظهور کمال الملک وظیفه‌ای جدید برای نقاش دربار معین شد. او می‌بایست رویدادها، اشخاص، ساختمان‌ها، باغ‌ها و غیره را همچون عکاسی دقیق ثبت کند تا به عادی‌ترین مظاهر زندگی و محیط درباری سندیت تاریخی بخشد. بی سبب نیست که کمال الملک در این دوره اغلب پرده‌هایش را با افزودن شرحی درباره موضوع رقم می‌زد. (طبیعت بیجان با گلدان و پرنده شکار شده، ۱۲۷۳خ) با این زمینه فکری و هنری کمال الملک به اروپا رفت. هدف او شاید فقط ارتقای سطح دانش فنی اش بود.

در موزه‌های اروپا، آثار استادان رنسانس و باروک را دید و شیفته آنها شد. منطقاً او به لحاظ فرهنگی، ذهنی و سابقه هنری آمادگی رویارویی و احتمالاً بهره گیری از جنبش‌های دریافتگری (امپرسیونیسم) و پسا-دریافت‌گری را نداشت. اما زیبایی‌شناسی کلاسیسیسم رنسانس و سبک و اسلوب بغرنج هنرمندانی چون رامبراند را نیز به درستی درک نکرد. با این حال آکادمی گرایی در او قوت گرفت؛ و هنگامی که به ایران بازگشت بیش از پیش به هنر دانشگاهی سده نوزدهم وابسته شده بود. حتی بعداً در بازنمایی موفقیت آمیز برخی موضوع‌های اجتماعی نیز از این وابستگی رهایی نیافت.

او اساساً چهره نگار و منظره نگار بود؛ و در تک چهره‌هایی چون «سید نصرالله تقوی» قابلیت و مهارت خود را به حد کمال نمایان ساخت. کمال الملک با کوشش‌های خود در مقام نقاش و معلم، پاسخی متناسب با شرایط اجتماعی و فرهنگی زمانه‌اش به تحول جامعه داد. بازتاب این کوشش‌ها، خصوصیات اخلاقی، نحوه زندگی و واقعه کور شدنش در ذهن مردم از او یک مرد افسانه‌ای ساخت.

با کار او جریان دویست‌سالهٔ تلفیق سنت‌های ایرانی و اروپایی به پایان می‌رسد و سنت طبیعت‌گرایی اروپایی در قالب نوعی هنر آکادمیک تثبیت می‌شود. از جمله دیگر آثارش: دورنمای صفی آباد (۱۲۵۳ ش)؛ عمله طرب؛ حوضخانه صاحبقرانیه (۱۲۶۱ ش)؛ منظره آبشار دوقلو (۱۲۶۳ ش)؛ مرد مصری (۱۲۷۵ ش)؛ فالگیر یهودی؛ دهکده مغانک (۱۲۹۳ ش)؛ تک چهره خود هنرمند (۱۲۹۶ ش)؛ تک‌چهره صنیع الدوله؛ نیمرخ هنرمند (۱۳۰۰ ش)؛ منظره کوه شمیران (۱۳۰۱ ش) است. نسخه اصل تعدادی از تابلوهای مشهور کمال الملک در کاخ گلستان در معرض نمایش قرار دارد.

آیدین آغداشلو در این مراسم گفت: کمال‌الملک یکی از مهم‌ترین نقاشان تاریخ هنرهای تجسمی ایران است. میان همه‌ هنرمندان بزرگی که در طول تاریخ نامشان باقی مانده است، نام اول مانی نقاش که وجود اسطوره‌ای است به چشم می‌خورد. نام بعدی کمال‌الدین بهزاد است و سومین نام مشهور متعلق به کمال‌الملک است. ارزش کمال‌الملک در کارش و در جایگاهی که در آن قرار داشت، است و اینکه در چه مقطع تاریخی حضور پیدا کرده است و چطور توانسته آن پیمانی که هنرمندان 100 یا 200 سال پیش از این داشتند ایفا می‌کردند را تجربه کند. این نکته بسیار مهمی است، کمتر هنرمندی وجود دارد که در حیات خود به این درجه و اعتبار رسیده باشد. بسیار از مواقع سال‌ها پس از مرگ هنرمند جایگاهش مشخص می‌شود. درباره‌ کمال‌الملک این اتفاق نیفتاد.

آغداشلو ادامه داد:‌ این به دلیل مؤلفه‌های متعددی بود که در وجودش بود. قد بلند، خلق خوب، وقار بی‌حد، هنر در سطحی عالی، فروتنی و از همه مهمتر ایفای نقشی که بر عهده‌اش بود. هر هنرمند بزرگی مجموعه‌ای از اسطوره و واقعیت است. وی نقاشی واقع‌گرا را در حد متعالی آن بر عهده گرفت و از عهده‌ی آن نیز برآمد.

همچنین نمایشگاهی از آثار خوشنویسی، گرافیک و تصویرسازی از ۳۱ تیرماه به مدت ۱۰ روز در فرهنگسرای نیاوران برگزار می‌شود و پس از آن در ۱۳ مردادماه همزمان با تحلیف رییس جمهور منتخب این آثار روی دیوارهای مجلس شورای اسلامی نصب می‌شوند.فرهنگسرای نیاوران واقع در انتهای خیابان پاسداران، ضلع غربی پارک نیاوران میزبان این نمایشگاه است.

نمایشگاه نقاشی‌های منصور خیرخواه نیز با موضوع «دوچرخه» در گالری سیحون گشایش یافت. این نمایشگاه نقاشی که با موضوع «دوچرخه» و آثاری که با نمود اجزای دوچرخه طراحی شده، تا اول مرداد ماه در گالری سیحون به نشانی خیابان وزراء، کوچه‌ چهارم، شماره‌ 11 برپاست.