فرشته فریادرس - گروه صنعت: یکی از مهمترین پیش‌نیازهایی که موجب توسعه صنعتی کشورها و بقای بنگاه‌های اقتصادی می‌شود و رقابت‌پذیری آنها را در بازارهای جهانی تضمین می‌کند، کیفیت کالاهای تولیدی است. در همین حال مهمترین دلیلی که باعث حضور نداشتن بسیاری از شرکت‌های صنعتی و کشورها در بازار جهانی شده و رقابت آنها در این بازارها را با مشکلاتی مواجه کرده است، فقدان ویژگی‌های کیفی در محصولات تولیدی این‌دسته از بنگاه‌ها بوده است. با گسترش تجارت جهانی، تغییرات سریع در الگوی مصرف و تقاضا، انقلاب در فناوری اطلاعات و نیز افزایش تعداد و کیفیت رقبای محلی و بین‌المللی در ۲ دهه اخیر، مفهوم رقابت‌پذیری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار شده است. در این گزارش سعی شده تا چگونگی افزایش کیفیت تولیدات صنعتی با ثابت نگه داشتن قیمت بررسی شود.
ضعف در بازاریابی و معرفی محصولات صنعتی
داریوش مهاجر، دبیر کنفدراسیون صنعت با بیان اینکه «قیمت» تنها یکی از فاکتورهای مهم در فروش محصولات تولیدی است و باید عوامل موثر دیگر را در نظر داشت به صمت گفت: اگر در کشوری نظیر سوئد، محصول صنعتی با کیفیت مطلوب تولید شود که قیمت آن با محصول مشابه تولید آلمان برابر باشد، نمی‌توان کالای تولیدی خود را همانند فروشنده آلمانی به فروش رساند. درواقع عامل مهم، بازاریابی و معرفی محصولات است که ما در آن ضعف داریم.
مهاجر با اشاره به اینکه تحریم‌ها مشکلات عدیده‌ای را برای صنعت به‌وجود آورده که درگیر کالاهای کم‌کیفیت و بی‌کیفیت شده‌ایم، تصریح کرد: هم‌اکنون با وجود تحریم‌ها محصولاتی را تولید می‌کنیم که باکیفیت هستند، اما بنا به دلایلی با نام و شان(برند) ملی تولید نشده و به دلیل تحریم‌ها به بازارهای بیرونی راه نیافته‌اند یا با نشان دیگری به فروش رسیده‌اند.
دبیر کنفدراسیون صنعت همچنین در پاسخ به این پرسش که چه محصولات صنعتی این قابلیت را دارند که با وجود ثابت ماندن قیمت، افزایش کیفیت را تجربه کنند؟ اظهار کرد: درحال‌حاضر لوازم خانگی که توسط برخی کارخانه‌های داخلی تولید می‌شوند، از کیفیت بسیار خوبی برخوردارند به طوری که به چند کشور اروپایی صادر شده و این کشورها با نشان خود اقدام به فروش این محصولات می‌کنند.
مهاجر ادامه داد: پیش از تشدید تحریم‌ها، «ایران‌خودرو» روابط بسیار نزدیکی با شرکت‌های فرانسوی از قبیل رنو و پژو داشت، همچنین قطعه‌سازان ایرانی اقدام به تولید قطعات باکیفیت می‌کردند که درنهایت این قطعات به فرانسه صادر و در خودروهای تولیدی این کشور به کار گرفته و در نهایت خودروی تولیدشده به دیگر کشورها صادر می‌شد که این روند نشان‌دهنده کیفیت بالای محصولات تولیدی ایران است.
وی با تاکید بر اینکه درحال‌حاضر توانمندی بالایی در بخش صنعت و تولیدات صنعتی وجود دارد، تصریح کرد: آنچه به عنوان یک هدف باید مدنظر قرار گیرد، گستردگی تولیدات صنعتی است. به‌طور مثال ایران در تولید فرش از توانمندی بالایی برخوردار است اما این کافی نیست و باید تولید محصولات باکیفیت برای حضور در بازارهای بین‌المللی افزایش یابد.
دبیر کنفدراسیون صنعت معتقد است باید شاخص‌های لازم برای افزایش کیفیت و استاندارد در کشور مدنظر مسئولان قرار گیرد.وی تصریح کرد: زمانی که قصد ورود به بازارهای جهانی را داریم، با حداقل‌ها نمی‌توان به این هدف رسید بنابراین درج نشان سازمان ملی استاندارد روی کالاها باید نشان‌دهنده کیفیت بالای آن کالا باشد.
به گفته مهاجر، کیفیت برتر برای ورود به بازار یعنی اینکه قابلیت رقابت آن کالا بیش از استانداردهای حداقلی باشد. چراکه رقبای ما در جهان روزبه‌روز کیفیت محصولات خود را ارتقا می‌دهند،بر این اساس باید سعی کنیم قیمت محصولات تولیدی نیز رقابتی باشد.
دبیر کنفدراسیون صنعت با اشاره به اینکه خوشبختانه درحال‌حاضر اقداماتی در ارتباط با افزایش کیفیت تولیدات در واحدهای صنعتی انجام شده است، خاطرنشان کرد: برای تحقق این هدف نیازمند نظارت‌های بیشتر سازمان‌های ذی‌ربط هستیم. از سوی دیگر تولیدکنندگان ایرانی باید به تولید کالای باکیفیت ترغیب شوند، در غیر این صورت حتی با گشایش ارتباطات بین‌المللی اگر تولیدکننده کالایی را با قیمت مناسب و قابل رقابت تولید نکند، از بازارهای جهانی حذف خواهد شد که از پیامدهای منفی این امر، افزایش بیکاری افراد تحصیلکرده دانشگاهی، رشد اقتصادی نامتوازن و مواردی از این دست خواهد بود.
صنایع نیازمند اصلاح ساختاری و ارتقای دانش
در ادامه این گزارش، هوشنگ خوش‌لحن، مدیرعامل کارخانه «چرم مغان» با تاکید بر ضرورت اصلاح ساختاری در صنایع به صمت گفت: زمانی می‌توانیم قیمت محصولات را ثابت نگه داریم و در مقابل کیفیت کالا را افزایش دهیم که نسبت به اصلاح ساختار صنایع اقدام کرده باشیم.
وی یکی از اشکالات ساختاری صنایع کشور را به روز نبودن ماشین‌آلات صنعتی عنوان و تصریح کرد: زمانی که صنایع از ماشین‌آلات و تجهیزات به‌روز استفاده نکنند، این امر سبب افزایش قیمت محصولات صنعتی خواهد شد. از این‌رو باید تسهیلات ارزانقیمتی در اختیار تولیدکنندگان و صاحبان صنایع قرار گیرد تا بتوانند به نوسازی یا بهسازی ماشین‌آلات صنعتی خود مطابق با استانداردهای روز دنیا اقدام کنند.
خوش‌لحن دومین مسئله حائز اهمیت را دانش نیروی انسانی دانست و گفت: برای تحقق این موضوع باید آموزش و دانش نیروی انسانی خود را افزایش دهیم که تحقق آن نیازمند فرهنگ‌سازی است. بنابراین هر کارگاه یا کارخانه‌ای که کار تولیدی انجام می‌دهد باید به ارتقای سطح دانش نیروی کار خود بپردازد. زیرا زمانی که نیروی کار از دانش و مهارت لازم برخوردار نباشد، روی کیفیت و قیمت تمام‌شده کالا و محصولات تولیدی تاثیر منفی خواهد گذاشت.
به اعتقاد وی در کشورهای توسعه‌یافته بیشترین هزینه و سرمایه صرف آموزش نیروی انسانی می‌شود و در صورت تحقق این امر در کشور، به طور قطع شاهد کاهش هزینه‌ها یا ثابت نگه‌داشتن هزینه‌های فعلی تولید خواهیم بود. مدیرعامل کارخانه «چرم مغان» بیان کرد: صنایع به‌ویژه صنایعی که قطعات یا مواد خام مورد استفاده در آنها وارداتی است، این قابلیت را دارند که با ثابت نگه داشتن قیمت نسبت به افزایش کیفیت محصولات خود اقدام کنند.
ساختار صنایع رو به استهلاک است
مدیرعامل کارخانه «چرم مغان» با بیان اینکه درحال‌حاضر با مشکلات مدیریتی زیادی در صنایع روبه‌رو هستیم، اظهار کرد: هم‌اکنون ساختار صنایع رو به استهلاک است و تفکر و برنامه‌ای نیز برای حل این مشکل وجود ندارد.
در شرایط فعلی شاهدیم که هیچ نوع دانش جدیدی به صنایع تزریق نمی‌شود که باعث شده همواره از دانش روز دنیا و کشورهای توسعه‌یافته عقب بمانیم. براساس این گزارش، رشد صنایع از تمام لحاظ به نفع ذی‌نفعان و شرکای هر صنعت خواهد بود زیرا رشد صنعت علاوه بر ایجاد اشتغال و آسایش سبب تولید محصولات باکیفیت‌تر و مناسب‌تر می‌شود. از سوی دیگر اگر کشوری دارای صنایع قدرتمندی باشد که توان حضور موفق در بازارهای بین‌المللی را داشته باشد، قدرت اقتصادی‌اش نیز افزایش خواهد یافت.
