ملموس تر بودن سخنان آیت الله مکارم و جعفر سبحانی درباره تصادفات به این خاطر هم هست که این دو، سابقه کار رسانه ای دارند و ریشه این علاقه در انتشار مجله مکتب اسلام در دهه 40 خورشیدی و به عنوان یکی از قدیمی ترین مجلات مذهبی در ایران است.
به گزارش راه مردم به نقل از عصرایران سفر اخیر رییس پلیس راهور (راهنمایی و رانندگی ) به قم و دیدار وی با مراجع تقلید ، بحث درباره سوانح رانندگی در ایران را در سطح متفاوتی مطرح ساخته است.
این که « پلیس» دست به دامان مراجع شود و یاری بخواهد امری کم سابقه به حساب می آید. گفت و گوی « پلیس» با « مرجعیت» و با محوریت یک موضوع اجتماعی - انسانی و نه از سنخ مواردی چون پوشش زنان و پخش موسیقی و زمینه هایی که معمولا نسبت به آنها ابراز حساسیت می شود مقوله ای است که از نگاهی تازه حکایت می کند.
آیت الله مکارم شیرازی در دیدار خود به صورت مشخص به عامل خودرو در سوانح رانندگی اشاره کرد و حتی از پرتیراژترین اتومبیل در حال رفت و آمد در خیابان ها و جاده های ایران نیز نام برد و خواست درباره ایمنی پراید فکری شود.
آیت الله مکارم و سردار مومنی
برابر گزارش های پلیس، در سوانح رانندگی سه عامل اصلی خودرو ، نیروی انسانی و جاده ها نقش دارند که در نگاه آیت الله مکارم عامل اول مهم تر دانسته شده است.
در تاریخ تشیع کمتر دیده ایم که یک فرمانده پلیس به دیدار یک یا چند مرجع تقلید برود تا درباره موضوعی که هیچ ارتباطی با حوزه دین ندارد گزارشی ارایه کند و رهنمودی بخواهد. متقابلا مراجع و علما نیز بیشتر درباره حجاب، موسیقی، بهره بانکی و مواردی که در فقه منع شده است اظهار نظر می کنند و رهنمودهایشان در زمینه های مبتلابه جامعه محدود به انتقاداتی درباره وضعیت معیشتی و گرانی اقلام و مایحتاج مردم و البته در سطوح کلان اظهار نظر درباره ضرورت شرکت در انتخابات است.
این بار اما یکی دو مرجع تقلید موضوع را با ذکر جزییات مورد توجه قرار داده اند. اهمیت این سخن به ویژه در بیانات آقای مکارم در چند مولفه است:
- نخست این که همان گونه که گفته شد حساسیت مراجع را از دایره هایی چون حجاب زنان، ورود آنان به ورزشگاه و دیگر جنبه های مسبوق به سابقه به عرصه ای گسترده تر توسعه داده که جامعه فارغ از تعلقات سیاسی و ایدئولوژیک شهروندان با آن همزبانی می کند.
در مورد نقش خودروهای کم کیفیت در تصادفات هر چند ممکن است باز هم در تولید و مصرف این نوع خودروها شاهد کاهش و تقلیل نباشیم اما به نظر می رسد در اصل موضوع اجماع و اتفاق نظر عمومی وجود دارد.
- ملموس تر بودن سخنان آیت الله مکارم و آیت الله جعفر سبحانی درباره تصادفات به این خاطر هم هست که این دو، سابقه کار رسانه ای دارند و طبعا این رابطه را طی سال های متمادی حفظ کرده اند. ریشه این علاقه در انتشار مجله مکتب اسلام در دهه 40 خورشیدی و به عنوان یکی از قدیمی ترین مجلات مذهبی در ایران است. از این رو به نظر می رسد علاقه به مطبوعات در وجود آنان نهادینه شده و به اخبار رسانه ها توجه نشان می دهند.
آیت الله سبحانی و سردار مومنی
- وجه دیگر این است که معرفی یک عامل مشخص به عنوان موثر و مقصر، می تواند ذهنیت جامعه را در مقدر بودن برخی از مرگ های ناشی از تصادف اصلاح کند. انسان در هر لحظه در معرض مرگ است اما مرگ هیچ انسانی در سانحه رانندگی را نباید به تقدیر او نسبت داد. چرا که مُفت ترین نوع مردن در این سرزمین و خسارت بارترین آنهاست و چون جای توجیه و توضیح برای بازماندگان باقی نمی گذارد کاش کاش گفتن ها و حسرت خوردن های آن بیش از دیگر انواع مردن از قبیل ابتلا به بیماری صعب العلاج یا پس از طی زندگی عادی و طبیعی است. موضع صریح مراجع تقلید، می تواند و باید مومنین را از نسبت دادن این گونه مردن ها به تقدیر الهی و سرنوشت قربانی بازدارد.از این منظر نیز این سخنان را باید مورد توجه قرار داد.
می توان در برابر وقایعی چون زلزله و سیل و بیماری اظهارعجز کرد و از اختیار آدمی خارج دانست اما وقت آن رسیده است که مرگ یک انسان در سانحه رانندگی را از این شمول خارج کنیم.
نوع تعامل اخیر پلیس و مرجعیت و فتح باب تازه ای که در مناسبات این دو به وجود آمده ، قابلیت تسری از حوزه تصادفات و مقولات اجتماعی به حوزه سیاسی و حقوق بشر را هم دارد.
