تحلیل داده های منتشر شده نشان می دهد، تراز تجاری ماه خرداد و سه ماهه منتهی به خرداد امسال مثبت است؛ این یعنی صادرات از واردات سبقت گرفته است.
به گزارش راه امروز - فرشته فریادرس: رصد آمارها بیانگر این است؛ اگرچه صادرات در ماه خرداد نسبت به ماه اردیبهشت اندکی افزایش یافته، اما واردات در سومین ماه سال نسبت به اردیبهشت با کاهش مواجه شده است.
همچنین براساس آمارها، در خردادماه سال‌جاری بیش از ۱۰میلیون کالا به ارزش ۴میلیارد و ۹۵۴هزار تن به کشورهای هدف صادرشده و در مقابل، ۲میلیون و ۹۷۴هزار تن کالای خارجی به ارزش ۴میلیارد و ۳۴۹میلیون دلار روانه بازارهای ایران شده است. تحلیل این داده ها از مثبت شدن تراز تجاری در خردادماه دارد.
تحلیل داده های تجاری
جدیدترین آمارهای اعلام‌شده از گمرک ایران حکایت از تجارت غیرنفتی ۵/ ۲۵میلیارد دلاری کشور در ۳ماهه نخست امسال دارد. بر اساس ارائه شده از سوی او، در ۳ماهه امسال نزدیک به ۳۶میلیون تن کالا به ارزشی بیش از ۵/ ۲۵میلیارد دلار بین ایران و سایر کشورها مبادله شد که شاهد رشد ۵/ ۱۹درصدی تجارت خارجی کشور در بهار امسال بودیم.
سهم صادرات کشور از این میزان تجارت ۷/ ۲۷میلیون تن کالا به ارزش ۱۳میلیارد و ۶۹میلیون دلار گزارش شده که نسبت به بهار سال‌قبل با افزایش ۲۱درصدی همراه بوده است. در مقابل واردات در این مدت به هشت‌میلیون و ۱۵۴هزار تن به ۱۲میلیارد و ۴۶۴میلیون دلار رسیده که ۱۸درصد نسبت به مدت مشابه افزایش را نشان می دهد.
با پیشتازی صادرات نسبت به واردات در فصل بهار امسال، تراز تجاری کشور مثبت ۶۰۵میلیون دلار شد که این پیوستگی ۳ماهه برای کشور بی‌‌‌‌‌‌‌‌‌سابقه بوده است.
مقاصد صادراتی و وارداتی کدامند؟
اما ایران به کدام کشورها کالا صادر کرده است؟ آمارهای گمرک ایران درباه مقاصد صادرات کالاهای ایرانی در فصل بهار گویای این است که در ۳ماه نخست امسال کشورهای چین با ۴میلیارد و ۲۱۴میلیون دلار، عراق با یک‌میلیارد و ۸۲۴میلیون دلار، ترکیه با یک‌میلیارد و ۷۳۷میلیون دلار، امارات با یک‌میلیارد و ۶۴۵میلیون دلار و هند با ۴۲۴میلیون دلار، ۵مقصد اول کالاهای صادراتی کشورمان بودند.
در زمینه کشورهای نخست طرف معامله با ایران در فصل بهار هم باید گفت که کشورهای امارات با ۳میلیارد و ۴۲۶میلیون دلار، چین با ۳میلیارد و ۱۳۱میلیون دلار، ترکیه با یک‌میلیارد و ۲۷۳میلیون دلار، هند با ۵۱۲میلیون دلار و آلمان با ۴۵۶میلیون دلار، ۵ کشور نخست تامین‌‌‌‌‌‌‌‌‌کننده کالاهای موردنیاز کشورمان در فصل بهار بودند.
تجارت در خرداد
براساس آمارهای منتشر شده از سوی گمرک، در خردادماه سال‌جاری ۱۰میلیون و ۶۰۰هزار تن کالا به ارزش ۴میلیارد و ۹۵۴هزار تن به کشورهای هدف صادرشده و در مقابل، ۲میلیون و ۹۷۴هزار تن کالای خارجی به ارزش ۴میلیارد و ۳۴۹میلیون دلار به بازارهای داخلی واردشده است. این نشان می دهد، تراز تجاری خردادماه ۱۴۰۱ مثبت ۶۰۵میلیون دلار ارزیابی می‌شود. بنابر آمارها صادرات ایران در ماه قبل یعنی اردیبهشت، وزنی معادل ۹میلیون و ۶۹۰هزار تن داشته و ارزش آن نیز به ۴میلیارد و ۸۱۷میلیون دلار می‌رسید.
این درحالی است که واردات در اردیبهشت نیز ۲میلیون و ۹۳۰هزار تن به ارزش ۵میلیارد و ۲۹۱میلیون دلار ثبت‌شده است. از این‌رو تراز تجاری اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۱ معادل ۴۷۴میلیون دلار رقم خورده است.
رصد تجارت خارجی سومین‌ماه در سال‌های ۱۳۹۸، ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ نیز نشانگر این است که در سال۱۳۹۸ صادرات کشور وزنی معادل ۹میلیون و ۸۴۱هزار تن و ارزشی معادل ۲میلیارد و ۹۷۲میلیون دلار داشته است.واردات ۳میلیون و ۲۱۴هزار تن کالا به ارزش ۳میلیارد و ۵۱۸میلیون دلار کالا نیز در این بازه زمانی ثبت‌شده است که نشان از تراز تجاری منفی در ماه سوم سال۱۳۹۸ دارد.
در سال۱۳۹۹ صادرات ۷میلیون و ۲۳۱هزار تن کالای ایرانی به ارزش ۲میلیارد و ۴۲میلیون دلار در کارنامه تجارت خارجی ثبت و به ازای آن هم ۲میلیون و ۴۹۹هزار تن کالای خارجی به ارزش ۲میلیارد و ۵۸۲میلیون دلار به بازارهای ایران وارد شد. تراز تجاری در این برهه زمانی نیز منفی بود، اما در سال۱۴۰۰ تراز تجاری با صادرات ۴میلیارد و ۶۰۴میلیون دلاری و واردات ۴میلیارد و ۷۰میلیون دلاری، مثبت شد. وزن کالاهای صادر شده به ۱۳میلیون و ۶۱۸هزار تن می‌رسید و کالاهای واردشده نیز وزنی معادل ۳میلیون و ۳۱۷هزار تن داشتند.
صادرات و واردات در فروردین
کمی برگردیم به عقبتر و ببینم در نخستین ماه از سال جاری چه میزان کالا صادر شده است؟ ارزیابی داده های گمرک حاکی از این است که صادرکنندگان در فروردین‌ماه امسال، معادل 7میلیون و 324هزار تن کالا به بازارهای هدف داشته اند. ارزش کالاهای صادر شده از سوی این گروه تجار، به 3میلیارد و 633میلیون دلار رسیده است. صدور کالا در نخستین‌ماه امسال به‌رغم کاهش ۱۰درصدی در وزن نسبت به مدت مشابه، ۲۵درصد در ارزش رشد داشته است.
در سال1400 صادرکنندگان ایرانی در نخستین‌ماه سال 8میلیون و 174هزار تن کالای ایرانی به بازارهای هدف صادر کردند که ارزش آنها به 2میلیارد و 944میلیون دلار می‌رسید.
در عین حال صادرات ایران در سال1399 نیز وزنی معادل 5میلیون و 322هزار تن داشته و ارزش آن نیز یک‌میلیارد و 643میلیون دلار ثبت‌شده است.
در فروردین 1398 هم 8میلیون و 731هزار تن کالای ایرانی به ارزش 2میلیارد و 595میلیون دلار به بازارهای خارجی فرستاده شده بود. این ارقام نشان می‌دهد که صادرات فروردین امسال، نسبت به صادرات فروردین‌ماه در سه سال‌گذشته ارزش بیشتری داشته است، در عین حال در فروردین سال1394 که قبل از امضای برجام بود، ارزش صادرات 2میلیارد و 287میلیون دلار بود.
اما بر اساس آمارهای اعلام‌شده از سوی گمرک، در فروردین‌ماه امسال 2میلیون و ۲۵۲هزار تن کالا از کشورهای مبدا به ایران وارد شده است که ارزش آن به 2میلیارد و ۸۲۴میلیون دلار می‌رسد.
واردات در اسفندماه سال‌گذشته، وزنی معادل 4میلیون و 422هزار تن داشته و ارزش آن نیز 6میلیارد و 436میلیون دلار ثبت‌شده است.
همچنین واردات در فروردین‌ماه سال1400 نیز وزنی معادل 2میلیون و 44هزار تن داشته و ارزش آن نیز 2میلیارد و 796میلیون دلار ثبت‌شده است.
خرید کالا از کشورهای مبدا در فروردین 1399 هم دارای ارزشی معادل یک‌میلیارد و 877میلیون دلار و وزن آن هم 2میلیون و 491هزار تن بوده است. در فروردین‌ماه سال1398 نیز واردکنندگان توانسته بودند 2میلیون و 83هزار تن کالا به ارزش 2میلیارد و 335میلیون دلار به کشور وارد کنند. ارزیابی نشان می دهد، در فروردین امسال نسبت به نخستین‌ماه سه سال‌گذشته، واردات دارای بیشترین ارزش بوده است.
صادرات و واردات در اردیبهشت
ارزیابی آمارهای رسمی بیانگر آن است که صادرات در ماه دوم امسال، وزنی معادل 9 میلیون و 690 هزار تن داشته و ارزش آن نیز به 4 میلیارد و 817 میلیون دلار می رسد؛ این در حالی است که در فروردین امسال، 7 میلیون و 324 هزار تن کالا به ارزش 3 میلیارد و 699 میلیون دلار به بازارهای هدف صادر شده بود. بررسی صادرات در ماه دوم سال 1400 نیز حاکی این بود که صادرکنندگان در این بازه زمانی توانسته اند، 8 میلیون و 617 هزار تن کالای ایرانی را با ارزشی معادل 3میلیارد و 292 میلیون دلار به بازارهای مقصد صادر کنند.
همچنین بررسی صادرات در اردیبهشت 1399 نیز نشان می دهد، در این مدت 9میلیون و 110 هزار تن کالای ایرانی به ارزش 2میلیارد و 632 میلیون دلار به شرکای تجاری فروخته شده است. آنچه از صادرات در اردیبهشت ماه 1398 ثبت شده نیز حکایت از فروش 21 میلیون و 390 هزار تن کالای ایرانی با ارزشی معادل 5 میلیارد و 792 میلیون دلار به بازارهای هدف دارد.
ارزیابی آمارهای صادراتی 4 سال مذکور نشان می دهد صدور کالا در اردیبهشت سال 1398 نسبت به سه سال دیگر، هم از نظر وزنی و هم از نظر ارزش پیشتاز است.
در مقابل براساس ارزیابی های آماری گمرک، واردات کالا در ماه دوم امسال از نظر ارزش بیش از واردات در اردیبهشت ماه سال های 1400، 1399 و 1398 است. در اردیبهشت سال جاری 2میلیون و 930 هزار تن کالای خارجی به ارزش 5 میلیارد و 291میلیون دلار وارد کشور شده است؛ این در حالی است که در فروردین امسال 2میلیون و 252 هزار تن کالا به ارزش 2 میلیارد و 824 میلیون دلار از مرزهای کشور وارد ایران شده بود.
در اردیبهشت ماه سال گذشته نیز 3 میلیون و 319 هزار تن به ارزش 3 میلیارد و 728 میلیون دلار واردات انجام شد. این رقم در سال 1399 معادل 3 میلیون و 933 هزار تن کالا به ارزش 3 میلیارد و 161 میلیون دلار بود. در سال 1398 نیز وارداتی معادل 3 میلیون و 696 هزار تن کالا به ارزش 4 میلیارد و 550 میلیون دلار در کارنامه تجارت خارجی این ماه ثبت شده بود. مقایسه ارقام واردات مذکور نشان می دهد که در اردیبهشت ماه امسال کالاهای گران تری وارد کشور شده است، زیرا اگرچه در اردیبهشت امسال واردات از نظر ارزش، بیشترین رقم را ثبت کرده ولی از نظر وزنی پایین ترین تناژ را نسبت به مدت مشابه سه سال گذشته تجربه کرده است.
ارزیابی تراز تجاری در اردیبهشت چهار سال مورد بررسی، بیانگر آن است که در اردیبهشت 1398 تراز تجاری مثبت بوده و در سه سال دیگر با کسری تجاری مواجه بوده ایم. تراز تجاری ایران در ماه دوم سال منفی شد. در اردیبهشت ماه امسال واردات از صادرات سبقت گرفت و کسری تجاری نیز به 474 میلیون دلار رسید. در سال 1400 تراز تجاری ایران منفی 436 میلیون دلار و در سال 1399 نیز منفی 529 میلیون دلار بوده است، اما در سال 1398 تراز تجاری مثبت یک میلیارد و 242 میلیون دلار بوده است.
