درباره امکان تضمین فروش نفت ایران از طریق این سازوکار هم تردید‌هایی وجود دارد. ماس گفته هدف اتحادیه اروپا این است که تضمین کند «تجارتی که توسط آمریکا تحریم نشده است، برقرار باقی بماند.»
روز دوشنبه قرار بود پس از چند ماه تاخیر سازوکار مالی ویژه اروپا برای تسهیل تجارت با ایران اعلام شود. اما به دلیل اختلاف نظر میان اعضای این اتحادیه، اعلام سازوکار مزبور به تعویق افتاد.
به گزارش راه امروز: روز دوشنبه، هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان، گفته اتحادیه اروپا به راه اندازی یک کانال جایگزین برای ارسال پول به ایران نزدیک شده است. علاوه بر این، دیپلمات‌های اروپایی در گفتگو با برخی رسانه‌های غربی، از راه اندازی قریب الوقوع این کانال مالی در روز دوشنبه خبر دادند. اما روز دوشنبه هم به پایان رسید و سازوکار موسوم به SPV رونمایی نشد.
سازوکار SPV بخش مهمی از تلاش اتحادیه اروپا برای نجات توافق هسته‌ای است که از طریق تسهیل تجارت میان ایران و اروپا، به دور زدن تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران کمک خواهد کرد. آینده برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، پس از خروج یکجانبه دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، از آن مبهم شده است. اروپایی‌ها امیدوارند با اجرایی کردن SPV به نجات توافق هسته‌ای کمک کنند.
اما تلاش‌های آنها برای ایجاد اجماع در درون اتحادیه اروپا پیرامون مسئله رونمایی از سازوکار ویژه با موانعی مواجه شده است. این سازوکار عمدتا توسط فرانسه، آلمان و بریتانیا طراحی شده، اما سایر کشور‌های اروپایی هم در آن سهیم هستند. مشکل این است که سه کشور دخیل در SPV مایل‌اند در روز اعلام این سازوکار بیانیه‌ای درباره ایران صادر کنند که همه ۲۸ عضو اتحادیه اروپا آن را امضا کنند. اگر چه در این بیانیه از برخی فعالیت‌های ایران ابراز نگرانی خواهد شد، اما بنا به گفته دیپلمات‌ها، اسپانیا و ایتالیا مانع از صدور این بیانیه شده‌اند. این دو کشور می‌خواهند صدور بیانیه تا نشست آتی وزرای اتحادیه اروپا در ۱۲ فوریه به تاخیر بیافتد.
هایکو ماس در بروکسل به گزارشگران گفت: «در رابطه با SPV؛ این سازوکار ثبت خواهد شد. هنوز ثبت نشده است. اما می‌توانم بگویم که اجرای طرح‌مان نزدیک است.»
در ایران نیز، مقامات ایرانی در خصوص رونمایی از سازوکار مالی ابراز امیدواری کرده‌اند. سید عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، پس از دیدارش با یوکیا آمانو، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در جمع خبرنگاران گفت: «۸ ماه مذاکرات با سه کشور اروپایی زمان زیادی است که برای تشکیل سازوکار ویژه مالی صرف شده است. همه کشور‌های اروپایی امیدوارند که این سازوکار تشکیل شود و قرار است سه کشور اروپایی سهام‌دار آن باشند و طی یکی دو روز آینده اعلام شود، مگر کسانی که نمی‌خواهند این مکانیزم شکل بگیرد مانع کار شوند.»
برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که حتی اگر سازوکار مالی راه اندازی شود، اجرایی شدن آن مدتی طول می‌کشد. علاوه بر این، درباره امکان تضمین فروش نفت ایران از طریق این سازوکار هم تردید‌هایی وجود دارد. ماس گفته هدف اتحادیه اروپا این است که تضمین کند «تجارتی که توسط آمریکا تحریم نشده است، برقرار باقی بماند.»
معافیت‌هایی که آمریکا به مشتریان بزرگ نفتی ایران در نوامبر گذشته داده است، در چند ماه آینده منقضی خواهد شد. برایان هوک، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، اخیرا اعلام کرده که آمریکا قصد ندارد معافیت‌ها را تمدید کند. وزیر خارجه آلمان مشخص نکرده است که آیا پس از انقضای معافیت‌ها و برقراری تحریم‌های نفتی، سازوکار ویژه اروپا شامل فروش نفت خواهد شد یا خیر.
حدود دو ماه پیش چهار دیپلمات اروپایی به خبرگزاری رویترز گفته بودند که سازوکار ویژه ممکن است شامل فروش نفت نشود. مضاف بر این، برخی منابع ادعا می‌کنند که رونمایی از SPV، یک اقدام سیاسی برای حمایت از میانه‌رو‌ها در تهران است. یک منبع دیپلماتیک بلندپایه اروپایی با اشاره به راه اندازی نزدیک سازوکار SPV، به روزنامه الجریده گفته است که اعلام راه اندازی SPV به معنای آغاز فوری مبادلات مالی با ایران نخواهد بود. بلکه به لحاظ فنی، برای اجرایی شدن این سازوکار مدتی زمان لازم است. این مبنع در ادامه مدعی شد اقدام اروپا بیشتر جنبه حمایت سیاسی از ایران دارد تا اقدام عملی.
از زمانی که محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، و فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در سپتامبر گذشته از نیویورک کار بر SPV را اعلام کردند، این سازوکار شاهد فرازونشیب‌های متعددی شد. قبل از تاسیس آن، مدتی بر سر میزبانی از SPV بین کشور‌های اروپایی اختلاف بود. اغلب کشور‌ها از ترس آمریکا با میزبانی از این سازوکار مخالفت کردند. نهایتا مقرر شد که فرانسه از آن میزبانی کند و مدیر آن یک آلمانی باشد. همزمان با تلاش‌های اروپایی‌ها، آمریکا هشدار‌هایی صادر می‌کند. جدیدترین هشدار آمریکا یک روز پیش صادر شد. کاخ سفید اروپایی‌ها را تهدید کرد که اگر تحریم‌ها علیه ایران را دور بزنند، با تحریم‌های شدیدی مواجه خواهند شد.
