«سید حسین موسویان» پژوهشگر دانشگاه پرینستون و عضو سابق گروه مذاکره کننده هسته ای در مناظره نشست شورای روابط خارجی اروپا راجع به تقابل عربستان و ایران ، گفت : راه حل مشکلات منطقه رعایت منشور سازمان ملل است.
به گزارش راه امروز، در این کنفرانس سالیانه که در پاریس برگزار شد، علاوه بر موسویان، «عبدالعزیز العویش» دیپلمات برجسته سعودی و معاون سیاسی شورای همکاریهای خلیج فارس، «بسما کودمانی» از رهبران اپوزیسیون دولت سوریه و «جاستین ویسه» مدیر سیاستگذاری وزارت خارجه فرانسه شرکت داشتند.
«عبدالعزیز العویش» در ابتدای این مناظره ابراز داشت :ما نیازمند اعاده نظم و مقررات بین الملل درمنطقه هستیم که چالش اول خاورمیانه است. برای مثال رژیم اسد از سلاح شیمیایی بارها استفاده کرده و برخی کشورها مثل ایران حمایت کردند. ایران حتی یک کلمه علیه این جنایت نگفت و روسیه هم قطعنامه شورای امنیت را وتو کرد. این یک مثال بارز از نقض مقررات بین الملل است.
وی افزود :مثال دوم گروه های نظامی متحد ایران درمنطقه هستند که مرتب مقررات جهانی را نقض میکنند. حوثی ها در یمن بیش از صد موشک بالستیک و هزاران موشک با برد کوتاه به عربستان شلیک کرده اند. ایران همچنین از گروههای تروریستی مثل حزب الله حمایت می کند که شبکه ترور درتمام جهان تشکیل داده است.
به عقیده وی اصولا ایران معتقد است که سیستم نظم جهانی فاسد است و لذا با آن مقابله می کند. درحالیکه داعش بخاطر مقررات جهانی ازجمله قطعنامه های سازمان ملل و ائتلاف جهانی علیه ترور، شکست خورد. معاهده هلسینکی یک نمونه دیگر موفق بود که بعد از 15 سال شوروی سابق را فروپاشاند.
العویش ادامه داد: ما در دهه های گذشته مکرر ایران را دعوت به همکاری کردیم اما موفق نشدیم چون ایران مقررات جهانی را بعنوان معیار و ملاک قبول ندارند و دنبال شکل دادن مقررات خودش است. آخرین تلاش ما مکاتبه ای بود که در سال 2016 شورای همکاری های خلیج فارس از طریق امیرکویت با دکتر روحانی انجام داد که طی آن ما پیشنهاد کردیم که روابط را بر اساس سه اصل بهبود بخشیم:
1- تعهد به منشور سازمان ملل و اصول آن همچون احترام به حاکمیت ملی و تمامیت ارضی،
2- پرهیز از دامن زدن به اختلافات قومی،
3- احترام به سیستم های سیاسی وعدم مداخله در امور داخلی یکدیگر.
اما تاکنون ایران جواب ما را نداده است درحالیکه این اصول مسیر آسان و سازنده و مقبول بین المللی است.
دیپلمات عرب تصریح نمود:ما به ایران پیشنهاد کردیم که درمورد این سه اصل بطور مشترک بیانیه بدهیم و روابط را بهبود بخشیم که هنوز منتظر پاسخ ایران هستیم. من معتقدم ایران می خواهد روابط را بهبود دهد اما مسیر غلط انتخاب کرده است.
توافق هسته ای هم یک مثال دیگر است که ما را از مسایل واقعی و مهم منطقه منحرف کرد.ما باید یک معامله جامع داشته باشیم که دربرگیرنده همه مشکلات واقعی منطقه باشد نه فقط هسته ای.
«سید حسین موسویان» در این رابطه، سه اصلی که عبدالعزیر العویش درمورد اساس روابط جدید ایران و شورای همکاریهای خلیج فارس مطرح کرد را بسیار خوب قلمداد کرد و اشاره نمود که اگر اروپایی ها می خواهند نقشی برای توافق بر اساس این سه اصل ایفاء کنند، مطمئن باشند که ایران مثبت برخورد خواهد کرد.
موسویان گفت :ظاهرا اقای عبدالعزیز العویش خبر ندارد که یکسال قبل کویت و عمان این سه محور را به نمایندگی از شورای همکاری با ایران مطرح کردند، امیرکویت نامه رسمی نوشت و رئیس جمهور ایران هم رسما و کتبا موافقت کرد. اما به محض وصول موافقت ایران، این عربستان بود که مانع شروع مذاکرات بهبود روابط براساس این سه اصل شد.
وی افزود :نکته دوم آقای عبدالعزیز العویش در مورد رعایت نرمها و مقررات بین الملل، نیز درست است اما ایشان باید بدانند که:
اولا در مورد موضوع هسته ای،قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل و مصوبه آژانس بین المللی انرژی اتمی ملاک مقررات بین الملل است. هردونهاد نیزبرجام را تصویب کرده و ایران هم بطور کامل به تعهداتش عمل کرده است. اما این سعودی است که از ابتدا ازهیچ اقدامی برای نابودی برجام خودداری نکرده است. این است شیوه عملی عربستان در رعایت مقررات بین الملل!
ثانیا: این اتحادیه اروپا بود که موضوع هسته ای را برای گفتگو با ایران انتخاب کرد. دردوره ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد هم این ایران بود که پیشنهاد گفتگوهای جامع شامل همه مسائل منطقه را داد و این آمریکا و اروپا بودند که پیشنهاد ایران را رد کردند و گفتند ما فقط درموضوع هسته ای صحبت میکنیم.
سوم: دیدگاه ایران درمورد تهدیدات امنیتی ناشی از واقعیات زیر است که درعمل با آن دست و پنجه نرم کرده است:
اول: سیاست مستمر آمریکا برای تغییر رژیم در ایران. اکنون هم که آقای ترامپ این مسیر را تشدید نموده و عربستان هم حمایت می کند.
دوم: تجاوز یک کشور عربی به خاک ایران. صدام به خاک ایران تجاوز کرد و آمریکا و عربستان و شورای همکاریها هم از تجاوز صدام حمایت کردند، دهها میلیارد دلار به متجاوز کمک کردند و حدود یک میلیون ایرانی را کشته و زخمی کردند. این هم نمونه دیگر شیوه عربستان در احترام به مقررات بین الملل است!
سوم: نکته دیگر آقای عبدالعزیز العویش درمورد استفاده از سلاح های شیمیایی بود. دراین مورد شاید فراموش کرده اند که اولین بار در منطقه این صدام بود که سلاح شیمیایی علیه ایران بکار برد، حدود صدهزار نفر را شهید و مجروح کرد، عربستان و شورای همکاری و آمریکا و اروپا و همه قدرتها حمایت کردند.
وی ادامه داد :واقعیت این است که هیچ ملتی درتاریخ معاصر به اندازه ایرانی ها قربانی سلاح شیمیایی نبوده است. درسوریه چند ده نفر براثر سلاح شیمیایی کشته شدند که آن هم مایه تاسف ومحکوم است اما در ایران دهها هزارنفر قربانی شدند. شما در 30 سال گذشته یک کلمه از سعودیها نشنیده اید که بکارگیری سلاح شیمیایی علیه ایران را محکوم کرده باشند. این هم نمونه دیگری از شیوه احترام عربستان به مقررات بین الملل در مورد بکار گیری سلاح شیمیایی است.
چهارم: موضوع موشک است که امروز همه در باره آن صحبت می کنند. هزاران موشک در دوران جنگ تحمیلی توسط صدام به ایران پرتاب شد و هزاران نقر قربانی شدند. آقای عبدالعزیز العویش پرتاب یکصد موشک یمنی ها به عربستان را مطرح کرد. این موشک های ایران نبود و موشک های یمنی بود. اما صدام با حمایت عربستان بیش از 1800 موشک به خاک ایران پرتاب کرد.
پنجم: جمهوری اسلامی ایران در طول حیات خود با جنگ نظامی، جنگ اقتصادی، جنگ سیاسی، جنگ اطلاعاتی و جنگ سایبری به رهبری آمریکا مواجه بوده است. آقای عبدالعزیزالعویش گفت که ایران هیچوقت آماده همکاری نبوده است. بگذارید باهم صادق باشیم. اینجا نیامده ایم که دیگران را فریب دهیم. درطول هشت سال جنگ، عربستان از تجاوز صدام به خاک ایران حمایت کرد. صدها سند وزارت خارجه آمریکا منتشره توسط ویکی لیکس هم سند گواه این واقعیت است که دردوران ریاست جمهوری بوش، عربستان و امارات به آمریکا برای حمله نظامی به ایران فشار می آوردند
. دردوران اوباما هم که آقای «جان کری» رسما اعلام کرد که درهرجلسه ای ،عربستان و امارات و مصر از دولت اوباما خواستار حمله نظامی آمریکا به ایران بوده اند.حالا هم که عربستان با اسراییل و آمریکا و امارات برای تسریع در ساقط کردن حکومت ایران متحد شده است. در شرایط فعلی نتانیاهو نفوذ بی سابقه ای در کاخ سفید دارد، «جان بولتون» مشاورامنیت ملی و پمپئو وزیر خارجه هم تندترین چهره های ضد ایرانی هستند که دنبال تغییر رژیم هستند. این ها همه نقض نرمها و مقررات بین الملل است.
ششم: ما با تروریسم خطرناکی روبرو هستیم. اقای عبدالعزیزالعویش به حزب الله لبنان اشاره کرد. انتخابات اخیر لبنان نشان داد که حزب الله منتخب ملت لبنان است بنابراین از نظر نرمهای بین المللی مقبولیت و مشروعیت قانونی دارد. لذا عربستان باید به رای مردم لبنان احترام گذاشته و حزب الله را که منتخب مردم لبنان است و درپارلمان نماینده دارد را محترم شمرده و تروریست نخواند. اما همه می دانند که تهدید اصلی تروریسم داعش است و همه می دانند که چه کشورهای حامی داعش و القاعده هستند و ایران هم با داعش مبارزه کرده است.
«بسمان کودمانی» یکی از رهبران اپوزیسیون سوریه نیز در سخنانی مدعی شد که ایران در همکاری با بشار اسد درحال ریشه کنی ملت سوریه و نابودی قومیت ها است اما روسیه در این کار مشارکت ندارد. تا زمانی که ایران درسوریه باشد، گروههای جهادی هم در سوریه خواهند ماند و تنها راه خروج نیروهای ایران از سوریه است. نیروهای دمکراتیک سوریه خواستار گفتگو با ایران بودند اما ایران ردکرد.
«جاستین ویسه» مدیر وزارت خارجه فرانسه به نوبه خود ابراز داشت :موضوع ایران و عربستان دعوای شیعه و سنی نیست بلکه تقابل ملی گرایی ایران وعربستان است. من با آقای موسویان موافقم که صدام با حمایت بسیاری از کشورها از جمله ما به ایران حمله کرد اما مداخله ایران درمنطقه موجب بی ثباتی بیشتر منطقه می شود. اروپا هم با مشکل ترامپ مواجه است و هم مشکل ایران وما نمی توانیم همزمان با هردو مقابله کنیم.
ویسه ادامه داد :ما معتقدیم که باید برجام را حفظ کرد و همزمان هم با رفتارهای منطقه ای ایران مقابله کرد.اسرائیل دونگرانی دارد: یکی استمرار حکومت یک اسد قدرتمند و بعد هم حضورنظامی کشورهای خارجی درمرزهایش. بدین خاطر حملات خود به سوریه را افزایش داده و لذا خطر افزایش جنگ بین ایران و اسرائیل افزایش یافته است. ازطرف دیگرهم تقابل بین ایران و عربستان است. اروپا استراتژی 'بیشتر برای بیشتر' با ایران را دنبال می کند. اگر ایران آماده باشد برای رفع نگرانیهای ما بیشترهمکاری کند ما هم امتیازات بیشتری خواهیم داد.
در بخش پرسش ها ، موسویان در سوال فردی از حضار درکنفرانس که ایران تحت چه شرایطی نیروهای خود را از سوریه خارج می کند؟ پاسخ داد که ایران هیچ شرطی برای خروج از سوریه ندارد. ایران پایگاه نظامی در سوریه ندارد. هرلحظه دولت سوریه بخواهد، نیروهای ایران سوریه راترک خواهند کرد.
فرد دیگری از بین جمعیت حاضر درکنفرانس گفت: من قبلا معاون شورای امنیت اسراییل بودم و اکنون یک شهروند عادی هستم و کارمند دولت هم نیستم. مواردی که ایران احساس تهدید می کند ، درست و قابل درک است و من قبول دارم. اما اسرائیل هم با همین نوع تهدیدات مواجه است و لذا احساس تهدید می کند. من در زمان ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد در شورای امنیت ملی اسرائیل بودم وتایید می کنم که ایران در آن مقطع پیشنهاد گفتگوهای جامع را داد که علاوه بر آمریکا و اروپا، اسراییل هم آن را رد کرد. اما نهایتا چگونه میتوان به تقابل ایران و اسرائیل خاتمه داد؟
موسویان گفت که نتانیاهو مرتب ایران را تهدید به نابودی و حمله نظامی می کند. به نظر من راه حل رعایت منشور سازمان ملل است.
