توقف سرمایه‌گذاری‌ها در بازار مسکن، بازار ارز، سکه و طلا، بازارهای مالی و بورس و حتی سرمایهگذاری در بخش صنعت تبعات رکودی است که در آستانه انتخابات دامنگیر بخش‌های مختلف اقتصادی می‌شود و تا چندین ماه پس از آن تا مشخص شدن سیاست دولت جدید ادامه خواهد داشت.
راه امروز: با نزدیک شدن به انتخابات ریاست‌جمهوری در ایران بازارهای مختلف سرمایهگذاری دست نگه داشته‌اند تا ببینند پس از انتخابات چه خواهد شد؟ توقف سرمایه‌گذاری‌ها در بازار مسکن، بازار ارز، سکه و طلا، بازارهای مالی و بورس و حتی سرمایهگذاری در بخش صنعت تبعات رکودی است که در آستانه انتخابات دامنگیر بخش‌های مختلف اقتصادی می‌شود و تا چندین ماه پس از آن تا مشخص شدن سیاست دولت جدید ادامه خواهد داشت. کاهش ریسک سرمایهگذاری به دلیل بلاتکلیفی اقتصاد کشور در شش ماهه اول امسال طبیعی‌ترین موضع سرمایه‌گذاران برای توقف فعالیت اقتصادی‌شان است.
هراس از مشخص نبودن آینده سیاسی کشور
مشخص نبودن آینده سیاسی کشور، ثبات سرمایهگذاری را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. توقف سرمایهگذاری، حاصل دغدغه‌ها و نگرانی سرمایه‌گذاران است.
فعالان اقتصادی به خاطر عدم ترسیم شرایط و فضای پس از انتخابات میزان ریسک‌گریزی خود را بالا می‌برند تا سرمایه‌شان در امان باقی بماند. نگرانی از پایدار نبودن قیمت‌ها سبب شده سرمایه‌گذاران با یک تردید در دوراهی قرار گیرند. این توقف و به رکود کشیده شدن کشور در آستانه انتخابات و چند ماه پس از آن قطعا به ضرر اقتصاد کشور است.
نوسان بازار ارز، عدم ثبات در شرایط تصمیم‌گیری‌های کلان اقتصادی و زیان‌ده شدن بانک‌های بزرگی که همواره شتاب‌دهنده بازارند از جمله بی‌ثباتی‌هایی است که نجات از آن نیازمند تبیین ساختارهای کلانی همچون مشخص شدن وضعیت بازار ارز و معاملات است. صاحبان سرمایه تمایلی برای گردش نقدینگی در بازار ندارند. عدم برآورد روشنی از دوران رونق و راهکار برون‌رفت از رکود روند ساکنی را بر بازار حاکم کرده است. در حوزه صنعت تولیدکننده‌ای که آینده کشور را غیرشفاف ببیند، جرات ادامه یا توسعه تولید و کارآفرینی را
نخواهد داشت.
نااطمینانی فعالان اقتصادی
هرچند این مساله تنها مختص ایران نیست و در هر کشوری که انتخابات برگزار می‌شود، این مورد قابل پیش‌بینی است. در این حال همچون دوره‌های گذشته از چند ماه پیش از برگزاری انتخابات مهم ریاست‌جمهوری، نااطمینانی در میان فعالان اقتصادی، تولیدکنندگان و دیگر بنگاه‌های اقتصادی وجود دارد که این مساله متاثر از وضعیت نامعلوم مدیریت کشور است چراکه در این شرایط مدیران اقتصادی کشور خود در شرایط نامعلوم تصمیم‌گیری قرار داشته و در عمل بسیاری از اقدامات لازم و ضروری را به بعد از برگزاری انتخابات و اعلام نتایج موکول می‌کنند. این مساله متاثر از مقطعی بودن برنامه‌های اجرایی و در بسیاری موارد منوط به حضور یک شخص و مدیر است. در صورتی که برنامه‌های توسعه‌ای کشور برای اجرا و تداوم نیازمند حضور افراد خاص نبوده و با حضور رییس‌جمهور از هر حزب و ارگانی باید اجرا و مدیریت شود.
بلاتکلیفی اقتصاد وسرمایه‌گذاری
امیررضا واعظی‌آشتیانی، معاون وزیر سابق صنعت در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما در این زمینه گفت: این واقعیت را در کشور نمی‌توانیم نادیده بگیریم که اقتصاد ما دولتی است. طبیعی است در زمان انتخابات چنین اقتصادی چالش‌هایی را پیش رو داشته باشد.
وی افزود: هنوز تکلیف اقتصاد ما مشخص نیست که چه نوع اقتصادی است. قانون اساسی می‌گوید اقتصاد ایران مبتنی بر بخش دولتی، تعاونی و خصوصی است. واعظی‌آشتیانی ادامه داد: چالشی که در بخش تعاونی وجود دارد آن است که از ظرفیت‌های دینی و اعتقادی مردم این بخش، استفاده کاملی را نمی‌کند و استفاده تعاونی‌ها از سرمایه مردم اندک است تا جایی که سرمایه آنها برای توسعه این بخش استفاده نمی‌شود.مدیرعامل اسبق شرکت شهرک‌های صنعتی ایران خاطرنشان کرد: بخش‌خصوصی نیز تعریف مشخصی ندارد و جایگاهش معلوم نیست. از یک سو می‌گوییم اقتصاد، دولتی و دستوری است که در چنین فضایی تکلیف بخش‌خصوصی و تعاونی به دلیل نبود تعریف جامع مشخص نیست.واعظی‌آشتیانی با بیان اینکه درگیر تلاطم اقتصادی در طول سال هستیم، ادامه داد: اگر طول سال هم مصادف با انتخابات شود، سرمایه‌گذاران بخش‌های مختلف خدماتی، تولیدی و اقتصادی حالت بلاتکلیف دارند.
وی تصریح کرد: ما تعریفی از سرمایه‌گذار نداریم. زمانی که تعریفی وجود نداشته باشد برنامه‌ریزی هم در بخش‌های مختلف برای حمایت دولت وجود نخواهد داشت.
در مساله خصوصی‌سازی هم اقتصاد کشور تعریفی نداشت تا جایی که یکباره در اوایل دهه 70 تصمیم گرفتیم دولتی‌ها به بخش‌خصوصی واگذار شوند. واگذاری‌هایی که منطقی نبود و چالش‌های زیادی را ایجاد کرد.
سایر کشورها دغدغه چه خواهد شد، ندارند
به گفته واعظی‌آشتیانی در سایر کشورهای دنیا تعریف جامعی از بخش‌های مختلف اقتصادی وجود دارد. زمان انتخابات‌شان نه آنکه چالش نباشد بلکه دغدغه اینکه چه خواهد شد، وجود ندارد. وی افزود: توقف سرمایهگذاری، توقف تولید و اضطراب بازار در این کشورها به خاطر انتخابات وجود ندارد. نگران نوسان نرخ ارز و... نیستند بلکه منتظر آن هستند ببینند سیاست‌های دولت بعد چه کمکی به آنها می‌کند و حرکت جدید دولت برای حمایت از آنها چیست.
وی گفت: حتی دولت‌هایی که درصدد جنگ‌افروزی و توسعه مسایل سخت‌افزاری جنگی نیز هستند به نفع سرمایهگذاری گروهی خاص بستگی به سیاست‌شان پیش می‌روند و هیچ‌گاه دنبال آن نیستند که شعاری بدهند و با بهانه‌های مختلف از زیر بار تعهدات‌شان شانه خالی کنند. همچنین به دنبال تزریق چالش‌های اضافه به اقتصاد کشورمان هم نیستند. مدیرعامل اسبق شرکت شهرک‌های صنعتی ایران گفت: هر چه هست هدف، بهبود شرایط مردم‌شان است اما اقتصاد ما تکلیفش را نمی‌داند.
وی تصریح کرد: تنها نسخه شفابخش در هر دوره انتخابات بحث اقتصاد مقاومتی است که رهبری به آن اشاره داشتند و مورد تاکید قرار دادند.
واعظی‌آشتیانی با بیان اینکه باید از توانمندی و ظرفیت‌های درونی استفاده کنیم، خاطرنشان کرد: فرمایش مقام معظم رهبری در چارچوب قانون اساسی است که بر اقتصاد دولتی و خصوصی و تعاونی در کنار هم تاکید دارد. معاون اسبق وزیر صنعت گفت: اگر ما هم همین بند را اجرا کنیم و از اندک سرمایه‌ها در بخش تعاونی و خصوصی استفاده و سیاستگذاری‌ها را درست پی‌ریزی کنیم، می‌توانیم خود را در مقابل ناملایمات اقتصاد جهانی مصون سازیم و روی پای خود بایستیم.
تعریف جامعی از ظرفیت‌های داخلی و خارجی نداریم
واعظی‌آشتیانی گفت: متاسفانه کارگزاران نظام در بحث اقتصاد مقاومتی زیاد کار نکرده‌اند. هنوز تعریف جامعی از ظرفیت‌های داخلی و خارجی نداریم.
وی تصریح کرد: حتی در دولت‌های دهم، نهم، هشتم و قبل از آن نیز کسانی بودند که سرمایهگذاری کردند و روند کار ادامه داشت. موضوع آن است که کسانی که در بخش‌های مختلف سرمایهگذاری کردند دولت‌ها چقدر به آنها بها داده و از آنها حمایت کردند.
واعظی‌آشتیانی افزود: آیا چارچوب‌های لازم رعایت شد و تنها در حد شعار باقی ماند و محقق نشد.
وی گفت: سرمایه‌گذاران، چه داخلی و چه خارجی مترصد آن هستند که ببینند شرایط بهتر می‌شود یا خیر. واعظی‌آشتیانی تصریح کرد: باید بپذیریم هر سرمایه‌گذار خارجی اولین فاکتورش امنیت سرمایهگذاری در آن کشور است.
مدیرعامل اسبق شرکت شهرک‌های صنعتی ایران خاطرنشان کرد: ایران در میان کشورهای جهان و منطقه، کشور امنی است. امنیت اقتصادی دارد و حکومت درصدد مصادره اموال سرمایه‌گذار نیست اما مشوق‌ها و حمایت‌های لازم موردنیاز سرمایه‌گذار است که این پای کار می‌لنگد.
وی گفت: ثبات نرخ برای سرمایه‌گذار اهمیت دارد. اینکه با سرمایهگذاری چه سرمایه‌گذار داخلی و چه خارجی دچار سقوط مالی نشود و این بلاتکلیفی در دوره انتخابات باعث تردید سرمایه‌گذاران و توقف فعالیت‌ها می‌شود. واعظی‌آشتیانی افزود: دولتی آمده شعارهایی داده و پس از انتخابش به شعارهایش عمل نکرده است و این، سرمایه‌ها را در بلاتکلیفی قرار می‌دهد.وی تصریح کرد: به عبارتی سرمایه‌ها بلاتکلیف است و در گرو سیاست‌ها و شعارهایی بوده که محقق نشده و این سرمایه‌گذار را در بلاتکلیفی قرار می‌دهد.
منبع: جهان صنعت
