بر خلاف ظاهر فریبنده سخنان رئیسجمهور آمریکا، طفره رفتن وی از صدور فرمان حمله نظامی به سوریه و موکول کردن آن به تصمیم کنگره را باید کاری حساب شده در سیاست داخلی و خارجی دولت دمکرات به شمار آورد.
در صحنه سیاست داخلی، اوباما با سپردن تصمیم جنگ به کنگره از فشار وارد آمده به خود برای انجام اقدامی قاطع کاست و مسئولیت جنگ احتمالی را به گردن جمهوریخواهان ـ که اکثریت کنگره را در اختیار دارند ـ انداخت.
اما در صحنه سیاست خارجی اقدام اوباما را باید در راستای منافع تعریف شده این کشور در خاورمیانه جدید ارزیابی کرد. امروز نیروهای اسلام سیاسی، بزرگترین منبع خطر منافع آمریکا در منطقه هستند و از این میان جریان سلفیگری تندرو و به ویژه القاعده در رأس تهدیدات آمریکا در منطقه و در سراسر جهان به شمار میآیند. در صحنه سوریه هر چه از آغاز بحران به جلو میرویم، نقش گروه اخیر در جبهه معارضه پررنگتر میشود و در شش ماه اخیر با کنار رفتن تدریجی معارضه سوری و ارتش آزاد از صحنه، نبرد اصلی میان نیروهای سوری تحت فرمان بشار اسد و نیروهای القاعده به ویژه جبهه النصره در گرفته است؛ جنگی که طولانی شدن و بینتیجه ماندن آن و تحلیل توان دو طرف در شرایطی که پتانسیل بدیلی برای آینده سوریه شکل نگرفته است، مطلوب نظر سیاست آمریکاست.
در چنین شرایطی، ژست جنگ طلبی آمریکا را باید به حساب موفقیتهای اخیر ارتش سوریه در پس زدن معارضان از مناطق گوناگون گذاشت. معارضان که روزی تا آستانه فتح دمشق پیش رفته بودند، امروز زمینگیر شدهاند و در سه منطقه اصلی در شرق، شمال و غرب سوریه به صورت جزیرههای جدا از هم حضور دارند، متحدان منطقهایشان تضعیف و دچار تفرقه شدهاند، حضور سنگین القاعده در میانشان مشروعیت جهانی آنها را به شدت خدشهدار ساخته و از همه مهمتر مشخص شده پایگاه مردمی و ساختار حکومتی برای پیروزی در انتخابات را ندارند.
در چنین اوضاع و احوالی، استمرار عملیاتهای موفق نظامی ارتش سوریه میرفت تا جریان معارضه و حامیان منطقهای و جهانی آنها را در موضع ضعف مطلق قرار دهد؛ اما با طرح مسأله استفاده از سلاحهای شیمیایی و بمباران روانی و تبلیغاتی پس از آن، ارتش سوریه از حالت تهاجمی به تدافعی تغییر موضع داد و نوار پیروزیهایش به یکباره با مداخله عامل خارجی بریده شد. بدین ترتیب، آمریکاییها با ژست جنگطلبی توانستند دوباره موازنهای را که به نفع اسد به هم خورده بود، برقرار سازند و فرصتی پدید آورند تا در درازمدت راهکار سیاسی مورد نظرشان را به طرفین درگیر در داخل و خارج سوریه بقبولانند.