بازار خودرو در محاصره انحصار و دلار

گرانی در بازار خودروی ایران ناشی از تلاقی ساختار انحصاری تولید توسط دو خودروساز بزرگ است که منجر به کیفیت پایین و قیمت‌گذاری غیررقابتی شده است، این موضوع در کنار وابستگی شدید قیمت‌ها به نرخ ارز آزاد به عنوان یک سپر تورمی عمل می‌کند و با ممنوعیت واردات، کاهش عرضه و افزایش تقاضای سرمایه‌ای، بازار دچار عدم توازن مزمن شده است، به طوری که خودرو تبدیل به یک دارایی ذخیره ارزش شده و سفته‌بازی حباب‌های قیمتی را تشدید می‌کند.

به گزارش اقتصاد 24، همچنین مکانیزم‌های نادرست تخصیص مانند قرعه‌کشی‌ها به کانال توزیع رانت تبدیل شده‌اند که قیمت بازار آزاد را توجیه می‌کند و خروج از این بحران نیازمند اصلاحات اساسی شامل ایجاد رقابت از طریق واردات واقعی، شکستن انحصار تولید و کنترل تورم عمومی است تا قیمت‌ها واقعی و مبتنی بر عرضه و تقاضای سالم شوند.

به این عوامل باید اشاره کرد که نقدینگی سرگردان در جامعه ایران به دلیل نبود بازار‌های جذاب و امن برای سرمایه‌گذاری، اغلب به سمت دارایی‌های فیزیکی مانند مسکن و خودرو سرازیر می‌شود که این تزریق مداوم نقدینگی، حتی در شرایط رکود تولید، قیمت‌ها را به سمت بالا هل می‌دهد و مشکل نقدینگی را به یک عامل تورم‌زای ساختاری در این بازار تبدیل می‌کند.

اسد کرمی، رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو تهران گفت: قیمت‌ها یک نوسان افزایشی داشتند و باز هم به همین شکل باقی ماندند. تغییرات چندانی ایجاد نشد، چون یکی دو روز پیش که دوباره افزایش قیمت داشتیم، باز یک تکانی خورد. تقریباً وارداتی‌ها ۱۰ تا ۱۵ درصد و مونتاژی‌ها و داخلی‌ها هفت تا هشت درصد افزایش قیمت داشتند.

رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو تهران با اشاره به نوسانات شدید قیمتی ناشی از افزایش نرخ ارز، از رکود بی‌سابقه در معاملات خودرو خبر داد و گفت: مصرف‌کننده اصلاً در بازار نیست و حتی کرایه مغازه‌ها هم تأمین نمی‌شود.

وی افزود: طی روز‌های اخیر، دلار در حال افزایش است. به عبارت دیگر، هر روز با مسائلی مواجهیم که این مشکلات مانع از انجام کار‌ها می‌شود. بازار همیشه در حال نوسان است؛ یا در حال افزایش است یا کاهش. در چنین شرایطی، معاملات به هم می‌خورد.

کرمی ادامه داد: این چند روزی هم که حالا نوسان داشت و قیمت بالا می‌رفت، به خاطر همین گرانی دلار بود. ماشین خارجی شاید بعضی‌ها تا ۲۰۰ یا ۲۵۰ میلیون تومان افزایش پیدا کرد. داخلی‌ها هم در حدود مثلاً ۱۰ تا ۱۵ میلیون تومان بیشتر بودند.

رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو تهران تصریح کرد: بیشترین افزایش قیمت روی ۲۰۷ و دنا پلاس بود که فکر کنم به یک میلیارد و ۴۰۰ رسید. سیاست‌های متناقض تنظیم بازار که گاهی قیمت کارخانه‌ای و گاهی قیمت بازار را مبنا قرار می‌دهند، عدم شفافیت و بی‌اعتمادی را در بین مصرف‌کننده واقعی افزایش داده و فرصت را برای واسطه‌ها فراهم می‌آورد تا با خرید و فروش‌های مکرر، فاصله بین قیمت دستوری و قیمت واقعی را افزایش دهند.