وام‌های بانکی از کجا سر در می‌آورند؟

تسهیلات پرداختی بانک‌ها طی 5 ماهه ابتدای سال 1404 مبلغ 32337.7 هزار میلیارد ریال می‌باشد که در مقایسه با دوره مشابه سال قبل مبلغ 8756.6 هزار میلیارد ریال (معادل 37.1 درصد) افزایش داشته است. از کل تسهیلات پرداختی، مبلغ 24417.7 هزار میلیارد ریال معادل 75.5 درصد به صاحبان کسب و کار (حقوقی و غیرحقوقی) و 7920.0 هزار میلیارد ریال معادل 24.5 درصد به مصرف¬کنندگان نهایی (خانوار) تعلق گرفته است.

به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، جدول 1 بیانگر هدف از دریافت تسهیلات پرداختی در بخش‌های اقتصادی طی 5 ماهه ابتدایی سال 1404 می‌باشد. سهم تسهیلات پرداختی در قالب سرمایه در گردش در کلیه بخش‌های اقتصادی طی 5 ماهه ابتدای سال 1404 مبلغ 20235.9 هزار میلیارد ریال معادل 82.9 درصد کل تسهیلات پرداختی به صاحبان کسب و کار است. همچنین سهم تسهیلات پرداختی در قالب خرید کالای شخصی توسط مصرف کننده نهایی (خانوار) مبلغ 3117.7 هزار میلیارد ریال معادل 39.4 درصد از کل تسهیلات پرداختی به مصرف کنندگان نهایی (خانوار) است.

سهم تسهیلات پرداختی بابت تأمین سرمایه در گردش بخش صنعت و معدن در 5 ماهه ابتدایی سال 1404 معادل 9771.2 هزار میلیارد ریال بوده است که حاکی از تخصیص 48.3 درصد از منابع تخصیص یافته به سرمایه درگردش کلیه بخش های اقتصادی (مبلغ 20235.9 هزار میلیارد ریال) است.

ملاحظه می‌شود از 10675.1 هزار میلیارد ریال تسهیلات پرداختی در بخش صنعت و معدن معادل 91.5 درصد آن (مبلغ 9771.2 هزار میلیارد ریال) در تأمین سرمایه در گردش پرداخت شده است که بیانگر توجه و اولویت‌دهی به تأمین منابع برای این بخش توسط بانک‌ها در سال 1404 است.

از کل تسهیلات پرداختی در دوره یاد شده، مبلغ 7190.8 هزار میلیارد ریال معادل 22.2 درصد به صورت تسهیلات خرد اعطا شده است. همچنین مبلغ 348.8 هزار میلیارد ریال نیز در قالب کارت‌های اعتباری انجام پذیرفته است، که با احتساب این مبلغ، کل تسهیلات پرداختی خرد (کمتر از سه میلیارد ریال) به مبلغ 7539.6 هزار میلیارد ریال معادل 23.1 درصد کل تسهیلات پرداختی را شامل می‌شود.

شایان ذکر است با توجه به اینکه تسهیلات پرداختی در قالب کارت‌های اعتباری نیز در بخش خانوار پرداخت شده است، با این اوصاف سهم بخش خانوار از 24.5 درصد در جدول‌-1، به 25.3 درصد کل تسهیلات پرداختی افزایش می‌یابد.

شایان ذکر است که همچنان باید در تداوم مسیر جاری، ملاحظات مربوط به کنترل تورم را نیز در نظر گرفت و همواره مراقب قدرت گرفتن پتانسیل تورمی ناشی از فشار تقاضای کل در اقتصاد نیز بود. بر این اساس ضروری است به افزایش توان مالی بانک‌ها از طریق افزایش سرمایه و بهبود کفایت سرمایه بانک‌ها، کاهش تسهیلات غیرجاری و بازگرداندن آنها به مسیر صحیح اعتباردهی بانک‌ها، افزایش بهره‌وری بانک‌ها در تامین سرمایه در گردش تولیدی، پرهیز از فشارهای مضاعف بر دارایی بانک‌ها و ترغیب بنگاه‌های تولیدی به سمت بازار سرمایه به عنوان یک ابزار مهم درتامین مالی طرح‌های اقتصادی (ایجادی)توجه ویژه‌ای کرد.