ارز مسافرتی یکی از تسهیلاتی است که بانک مرکزی برای کمک به مسافران سفرهای خارجی در نظر گرفته است. براساس این طرح، متقاضیان میتوانند سالی یک بار مبلغ مشخصی ارز با نرخ پایینتر از بازار آزاد دریافت کنند تا بخشی از هزینههای سفر خارجی خود را پوشش دهند. این تفاوت نرخ باعث میشود دریافتکنندگان ارز مسافرتی، سودی چندمیلیونی نسبت به خرید ارز از بازار آزاد به دست آورند.
بر اساس آخرین تغییرات در سال ۱۴۰۴، سقف ارز مسافرتی برای هر فرد ۵۰۰ دلار یا یورو تعیین شده است.
برای دریافت ارز مسافرتی در سال ۱۴۰۴، متقاضی باید چند شرط اصلی را رعایت کند: دارا بودن بلیط پرواز خارجی معتبر، گذرنامه با حداقل شش ماه اعتبار، و شماره تماس و حساب بانکی به نام خود فرد از جمله شرایط الزامی است. همچنین، درخواست باید حداکثر سه روز پیش از پرواز ثبت شود.
افرادی که کمتر از ۱۸ سال سن دارند، نمیتوانند از طریق بانک ملی ارز مسافرتی دریافت کنند، اما برخی بانکها مانند بانک سامان این امکان را برای کودکان و نوجوانان نیز فراهم کردهاند. همچنین دارندگان گذرنامه سیاسی یا خدماتی و ایرانیان مقیم خارج از کشور مشمول دریافت ارز مسافرتی نمیشوند.
مسافران پروازهای خارجی میتوانند ارز خود را در فرودگاه امام خمینی تهران از طریق دستگاههای خودپرداز ارزی بانک ملی دریافت کنند. برای دریافت ارز، کافی است پاسپورت در دستگاه اسکن شود و سپس کد پیگیری ۱۵ رقمی وارد گردد.
قیمت ارز مسافرتی معمولاً چند ده هزار تومان کمتر از نرخ بازار آزاد است. همین اختلاف باعث میشود مسافران بسته به مبلغ ارز دریافتی، تا چند میلیون تومان سود کنند. علاوه بر این، ارز مسافرتی به دلیل رسمی بودن منبع پرداخت، از امنیت بالایی برخوردار است و خطر تقلب یا اسکناس جعلی در آن وجود ندارد.