پیش بینی آینده دلار

به گزارش راه امروز: بازار ارز مدتی درگیر نوسانات انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بود، طی بازه کوتاهی پس از انتخاب بایدن و کاهش انتظارات تورمی با روند نزولی مواجه شد؛ به طوریکه  دلار به کانال ۲۰ هزار تومان بازگشت اما طولی نکشید که این بازار به انتظار نتیجه روابط خارجی کشورمان با آمریکا نشست. در این مدت، مجدد نوسانات در این بازار شدت  گرفت و روند افزایشی قیمت دلار آغاز شد.  زمانی که بازار ارز متاثر از انتخاب بایدن و کاهش انتظارات تورمی در پی آن کمی به آرامش رسیده بود، اقتصاددانان تنها عامل تثبیت این آرامش را تزریق ارز به بازار می‌دانستند که آزادسازی منابع ارزی بلوکه شده از نظر آن‌ها بهترین گزینه‌ها بود. در همین حال، براساس اخبار منتشر شده، طی دو روز گذشته آمریکا نیز با آزادسازی بخشی از منابع ارزی بلوکه شده ایران موافقت کرد.  البته این منابع قرار نیست به صورت ارزی وارد کشور شود بلکه احتمالا از طریق کانال بشر دوستانه سوئیس و در قالب دارو و تجهیزات به ایران برسد. از سوی دیگر برخی خبرها حکایت از  وضعیت پیچیده مذاکرات بین ایران و آمریکا دارد؛‌ چراکه رسانه‌های آمریکایی گزارش کردند که امریکا از سایر کشورها خواسته تا ایران را به دلیل تشدید فعالیت‌های هسته‌ای در شورای حکام آژانس جهانی انرژی اتمی محکوم کند. این در حالی است که همین روز امریکا بخشی از مواضع گروه‌های مورد حمایت ایران در سوریه را مورد حمله قرار داده است. با ترسیم چنین وضعیت پیچیده و دشواری، باید دید که مسیر حرکت نرخ دلار به چه سمتی است؟ 

در همین حال، کامران ندری اقتصاددان با بیان اینکه کاهش نرخ ارز پس از انتخابات آمریکا بیشتر تحت تاثیر انتظار تورمی بوده، به «راه امروز» گفت: با تغییری که بر اثر روی کار آمدن دولت جدید در نگرش آمریکا ایجاد شد، یک خوش‌بینی در بازار به وجود آمد و باعث شد نرخ ارز از مرز ۳۰ هزار تومان به زیر ۲۵ هزار تومان کاهش پیدا کند. البته حداکثر تاثیر انتظار تورمی همان اوایل اتفاق می‌افتد، یعنی همان زمان که نتیجه انتخابات آمریکا مشخص شد، با روی کار آمدن دولت بایدن، این انتظار تورمی حداکثر تاثیرش را روی نرخ ارز گذاشت.  

وی درباره پیش‌بینی خود از آینده بازار ارز بیان کرد: ارز در بازار فعلی با هر کش و قوسی نوسان می‌کند. اگر اخبار مثبت درباره برگشت آمریکا به برجام منتشر شود، این موضوع روی نرخ ارز اثر کاهنده دارد، ‌اگر اخبار منفی منتشر شود، نرخ ارز روند افزایشی دارد. افزایشی هم که در روزهای گذشته شاهد بودیم، بخشی به اظهارات «جو بایدن» برمی‌گردد  و بخشی به موضع‌گیری‌های داخلی در مورد برجام که به نظر می‌رسد هر دو طرف به مواضع خودشان پافشاری می‌کنند و این موضوع سبب افزایش نرخ ارز شده است. 

این فعال اقتصادی ادامه داد: اما از آنجایی که هم آمریکا برای بازگشت به برجام جدی است و هم ایران تمایل دارد که در شرایط منصفانه به برجام برگردد، بعید است که نرخ ارز در ماه‌های آينده خیلی روند افزایش شدید داشته باشد، مگر اینکه به یک باره طرفین از نیت فعلی خود یعنی برگشتن به برجام، منصرف شوند.  بنابه اظهارات او، انصراف طرفین از برگشت به برجام می‌تواند اثرات منفی بسیار شدیدی در بازار ارز بگذارد و باعث افزایش زیاد نرخ ارز شود. اما در شرایط فعلی و تا زمانی که نشانه‌های توافق هست، ولو اینکه این نشانه‌ها ضعیف شده باشد، ما حداقل در کوتاه‌مدت نباید شاهد افزایش شدید نرخ ارز باشیم.

ندری با بیان اینکه انتظار تورمی آن تاثیری که باید می‌گذاشت را گذاشته و نرخ تورم را همان زمان وارد بازه کمتر از ۲۵ هزار تومان کرد، افزود: اگر آمریکا به برجام برنگردد و تحریم‌ها را لغو نکند، انتظار تورمی این قدرت را ندارد که ارز را چندان کاهش دهد و پایین‌تر از ۲۰ هزار تومان بیاورد. بنابراین اگر بخواهیم به عدد ۱۵ هزار تومانی برای نرخ ارز برسیم، حتما باید تحریم‌ها لغو شود و ما بتوانیم نفتمان را بفروشیم و از درآمدهای نفتی استفاده کنیم. تزریق درآمدهای نفتی می‌تواند نرخ ارز را به کمتر از ۲۵ و حتی ۲۰ هزار تومان بیاورد. 

وی در ادامه بیان کرد: اما اکنون این سوال مطرح می‌شود که آیا اصلا برای اقتصاد ما صلاح است که نرخ ارز کمتر از ۲۰ هزار تومان باشد؟ کارشناسان چندان اعتقادی به اینکه نرخ ارز باید در شرایط فعلی خیلی کاهش پیدا کند ندارند. چون هزینه‌ها و قیمت‌ها بالا رفته، دستمزدها افزایش پیدا کرده، قیمت خیلی از کالاها در داخل بالا رفته و معمولا با پایین آمدن نرخ ارز، قیمت این کالاها که چسبندگی دارد، به سمت پایین برنمی‌گردد. کاهش نرخ ارز تا محدود ۲۰ هزار تومان قابل قبول به نظر می‌رسد اما بیشتر از آن ممکن است مشکلاتی را ایجاد کند.

این فعال اقتصادی با بیان کاهش نرخ ارز به کمتر از ۲۰ هزار تومان می‌تواند اثرات نامطلوبی در اقتصاد داشته باشد، گفت: این موضوع می‌تواند در ترازنامه نهادهای مالی مانند بانک‌ها اثر منفی داشته باشد، در خالص صادرات می‌تواند اثر منفی داشته باشد و صادرات را کاهش دهد و باعث افزایش شدید واردات شود. همچنین از آنجایی که هزینه‌های دولت هم افزایش پیدا کرده، کاهش شدید نرخ ارز می‌تواند در کسری بودجه دولت هم اثر منفی داشته باشد. بنابراین باید اثرات کاهش نرخ ارز را روی تولید، کسری بودجه دولت، خالص صادرات و ترازنامه نهادهای مالی سنجید و بعد درباره آن تصمیم‌گیری کرد.

ندری همچنین خاطرنشان کرد: از طرفی باید توجه داشت که فرآیند به نتیجه رسیدن برجام بسیار طولانی بود. مذاکره در دولت آقای روحانی از سال ۹۲ آغاز شد و ۹۵ به نتیجه رسید. فرآیند ازسرگیری برجام هم ممکن است طولانی باشد. پایین آمدن نرخ ارز هم تا آن زمان سخت‌تر می‌شود، زیرا ما تورم و رشد بالای نقدینگی را داریم که پایین آمدن نرخ ارز را دشوارتر می‌کند. بنابراین در بازه سه چهار ماه آینده از باقی‌مانده دولت آقای روحانی، احتمال اینکه نرخ ارز به حدود ۱۵ هزار تومان برسد خیلی کم است.