نخستين و مهم‌ترين گام براي به حركت درآوردن ارابه صنعت پس از تحمل رنج‌هاي بسيار در دوران تحريم، برگزاري نخستين «نمايشگاه توسعه توليد و تعميق ساخت داخل» است كه از سوي وزارت صنعت، معدن و تجارت امروز كليد مي‌خورد.
به گزارش راه امروز: با نامگذاري سال ۹۸ به عنوان سال رونق توليد از سوي مقام معظم رهبري و با توجه به تشديد تحريم‌هاي بين‌المللي، متوليان صنعتي كشور آستين‌هايشان را بالا زده‌اند و تلاش كرده‌اند با تدوين اولويت‌هاي كاري، فصل جديدي را در صنعت كشور رقم بزنند. اما نخستين و مهم‌ترين گام براي به حركت درآوردن ارابه صنعت پس از تحمل رنج‌هاي بسيار در دوران تحريم، برگزاري نخستين «نمايشگاه توسعه توليد و تعميق ساخت داخل» است كه از سوي وزارت صنعت، معدن و تجارت امروز كليد مي‌خورد.
اما چرا برگزاري چنين نمايشگاهي در شرايطي كه توليد دوران سخت خود را سپري مي‌كند، اهميت دارد؟ اساسا هدف از برگزاري اين نمايشگاه چيست؟ آيا با برگزاري اين نوع رويدادهاي صنعتي مي‌توان توليد را ارتقا بخشيد و نيازهاي وارداتي را از همين طريق پوشش داد؟ و اينكه صاحبان بنگاه‌هاي بزرگ، كوچك و متوسط تا چه اندازه مشتاق به حضور و ديده شدن در اين نمايشگاه هستند و انتظاراتشان از متوليان امر چيست؟ براي پاسخ به اين پرسش‌ها، موضوع را هم از نقطه نظر متوليان صنعتي و هم ذي‌نفعان و صاحبان بنگاه‌ها پيگيري كرديم.
از منظر متوليان صنعتي «نمايشگاه توسعه توليد و تعميق ساخت داخل» را مي‌توان بزرگ‌ترين و مناسب‌ترين آوردگاه ملي براي مذاكرات دو و چندجانبه ميان طرفين تقاضا در گروه‌هاي مختلف «صنعتي و معدني، صنعت خودرو و قطعات آن، لوازم خانگي، صنايع نفت، گاز و پتروشيمي، مخابرات و صنايع دريايي» با طرفين عرضه نظير «دانشگاه‌ها و مراكز پژوهشي، شركت‌هاي دانش‌بنيان، سرمايه‌گذاران، كارآفرينان و صندوق‌ها و ساختارهاي حمايتي» به كمك واسط‌هاي فناوري و صنعتي عنوان كرد.
در همين حال رضا رحماني به عنوان بالاترين متولي در عرصه توليد ضمن تاكيد بر تحقق «نهضت ساخت داخل» حضور و نقش مراكز علمي، پژوهشي و فناوري را در اين مسير بي‌بديل توصيف كرده و معتقد است كه خودكفايي، فعال‌سازي ظرفيت‌هاي خالي واحدها، افزايش صادرات، مديريت ارز و ايجاد اشتغال پايدار در كشورمان در شرايط امروز منوط به عملياتي شدن اهداف نهضت ساخت داخل است.اما پرسش مهمي كه در اينجا مطرح مي‌شود، اين است كه آيا با برگزاري اين نمايشگاه مي‌توان نيازهاي وارداتي كشور را از طريق ساخت داخل تامين كرد؟
در پاسخ به اين پرسش معاون آموزش، پژوهش و فناوري وزارت صنعت، معدن و تجارت مي‌گويد: با برگزاري نمايشگاه «نهضت ساخت داخل» بيش از ۷۰ درصد از نيازهاي وارداتي كشور به وسيله توانمندي‌هايي كه در كشور وجود، دارد، قابل تامين است. برات قباديان با اشاره به تجربه برگزاري نمايشگاه معكوس در هفته پژوهش سال گذشته اظهار مي‌كند كه پس از تجربه موفقيت‌آميز چنين نمايشگاهي كه در مدت 3 روز و با عقد قرارداد بيش از ١٣٠ ميليارد تومان كه با حضور شركت‌هاي دانش‌بنيان، نخبگان، خبرگان صنعت، فناوران و استادان دانشگاه برگزار شد و با توجه به اينكه سال ۹۸ نيز به نام رونق توليد نامگذاري شده است بنابراين تصميم بر اين شد تا نمايشگاه ساخت داخل را در تهران و استان‌هاي مختلف با حضور بنگاه‌هاي بزرگ برگزار كنيم. بنابه اظهارات او، همه افراد و دستگاه‌هايي كه توانمندي برآورده كردن اين نيازها را دارند از اين نمايشگاه بازديد و با يكديگر مذاكره و انعقاد قرارداد مي‌كنند. در حقيقت با برگزاري اين نمايشگاه، شبكه‌اي از نيازها و توانمندي‌ها در كشور شكل مي‌گيرد.
بنابه اظهارات معاون آموزش، پژوهش و فناوري وزارت صنعت، معدن و تجارت با اين كار نهضت ساخت داخل و حمايت از توليد داخل در صنايع و صنايع معدني از يك سو و حضور متخصصان و فناوران از ديگر سو موجب خواهد شد كه در اين بخش هم همانند بخش‌هايي چون انرژي هسته‌اي، بيوتكنولوژي و نانو تكنولوژي سرمايه‌گذاري زيادي انجام شده و به خودكفايي در داخل برسيم.
فرصت‌هاي ساخت داخل و رونق توليد
معاون وزير صمت و رييس هيات عامل ايدرو با اشاره به راه‌اندازي نهضت ساخت داخل توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت تاكيد بر نهضت ساخت داخل را يكي از جلوه‌هاي مهم نمايشگاه فرصت‌هاي ساخت داخل و رونق توليد معرفي كرد. به گفته محمدباقر عالي، توسعه و عمق بخشيدن به ساخت داخل امسال به صورت ويژه‌اي در برنامه‌هاي كاري وزارت صنعت، معدن و تجارت دنبال مي‌شود كه برگزاري اين نمايشگاه نيز در همين راستاست. وي ايران را از لحاظ نيروي انساني متخصص و توانمند بسيار بالقوه توصيف كرد و گفت: توانمندي متخصصان ايراني در چنين نمايشگاه‌هايي به فعليت مي‌رسد و نمود لازم را پيدا مي‌كند.
رييس هيات عامل ايدرو اين نمايشگاه را گام ارزشمندي جهت رسيدن به خودكفايي دانست و تصريح كرد: قطعات و ملزومات مورد نياز جهت داخلي‌سازي توسط شركت‌هاي سازنده ايراني در اين نمايشگاه معرفي و اعلام مي‌شود. نخستين نمايشگاه فرصت‌هاي ساخت داخل و رونق توليد از ۲۷ تا پايان تير ماه ۱۳۹۸ در محل دايمي نمايشگاه‌هاي بين‌المللي تهران برگزار مي‌شود.در همين حال قائم مقام و معاون پارلماني، حقوقي و استان‌هاي وزارت صنعت، معدن و تجارت نيز برگزاري «نمايشگاه توسعه توليد و تعميق ساخت داخل» را فرصتي طلايي مي‌داند تا از اين طريق بتوان تهديدها را به فرصت تبديل كرد.
به گفته سيدشريف حسيني، آنچه كه اهميت بالايي در سال‌هاي اخير پيدا كرده و مقام معظم رهبري هم بر آن تاكيد داشتند، بحث توليد داخل و دوري جستن از اقتصاد نفتي بود كه مي‌تواند راهگشاي خروج از بحران‌هاي ناشي از تحريم‌ها باشد. او بر اين باور است كه اقتصاد كشوري مثل ايران با اين ميزان از ذخاير معدني و علوم و فنون دانش‌بنيان با ظرفيت‌هاي توليدي فراوان و قابل اتكا از جمله نيروي انساني، سوخت و انرژي ارزان و از همه مهم‌تر بازارهاي مصرف داخل و كشورهاي همجوار بايد بيش از گذشته مورد توجه قرار گيرد.
به گفته حسيني، رونق توليد در كشور ما مي‌تواند بخش اعظمي از مشكلات اقتصادي كشور-كه البته مهم‌ترين مشكل و معضل كشور هم هست- را برطرف كند. اما اين مهم نيازمند اراده قوي و عزمي راسخ است. به عبارت ديگر با شعار سر دادن و راهكارهاي كاغذي ارايه دادن، نمي‌توان دردي از توليد و اقتصاد پايدار را درمان و دوا كرد.اين مقام مسوول در وزارت صنعت، معدن و تجارت مي‌گويد: آنچه در شرايط كنوني براي پيمودن راه لازم است، اراده‌اي براي برون‌رفت از وضعيت فعلي و رسيدن به نقطه مطلوب است؛ اما بدون ترديد براي رسيدن به هدف بايد مسير اصلي را طي كرد هر چند در بين راه ميانبر هم سرعت وصول به نتيجه را افزايش خواهد داد.
از نگاه حسيني در حال حاضر اين اراده در بين صنعتگران و توليدكنندگان به وجود آمده و دل بر اين آراسته شده تا رونق به توليد بازگردد و در راستاي نيل به اهداف مورد نظر گام‌هاي عملي برداشته شود و در واقع نهضت ساخت داخل به تكاپو افتاده و برگزاري نمايشگاه‌هايي با عناوين توليد داخل و آوردگاه‌هاي اينچنيني، مقدمه و پيش فرض اين نهضت است. او در عين حال باور دارد كه اين نمايشگاه فرصت مناسبي براي متخصصان و فناوران به منظور شناسايي چالش‌ها و نيازهاي صنعت و عقد تفاهم‌نامه همكاري براي داخلي‌سازي اين نيازها خواهد بود. به گفته او اين نمايشگاه‌ها، ايجاد همان فرصت‌هايي است كه قرار است غنيمت شمرده شود و آوردگاهي باشد براي تعاملات و تفاهماتي كه منجر به رشد و رونق توليد مي‌شود.اما اين نمايشگاه تا چه اندازه مي‌تواند به حضور موثر و فعال صنايع كوچك و متوسط كشور كمك كند؟ معاون صنايع كوچك سازمان صنايع كوچك و شهرك‌هاي صنعتي ايران براي پاسخ به اين پرسش به بيان اهداف برگزاري نمايشگاه «فرصت‌هاي ساخت داخل و رونق توليد» مي‌پردازد.
اصغر مصاحب مي‌گويد: در راستاي تاكيدات مقام معظم رهبري در زمينه تكيه بر توان داخلي و رونق توليد در سال 1398 و رفع نيازهاي داخل با استفاده از ظرفيت و توانمندي‌هاي توليدكنندگان و محققان كشور، وزارت صنعت، معدن و تجارت نسبت به برگزاري اين نمايشگاه در 5 رشته «لوازم خانگي، صنايع دريايي، نفت، گاز و پتروشيمي، صنايع معدني و مخابرات» در پايان تير ماه ۹۸ مبادرت كرده است.اما هدف چيست؟ هدف از برگزاري اين نمايشگاه به گفته معاون صنايع كوچك سازمان صنايع كوچك و شهرك‌هاي صنعتي ايران، معرفي نيازهاي واحدهاي توليد‌كننده داخلي و شناسايي واحدهاي تامين‌كننده اين نيازهاست و واضح است كه با توجه به توان توليدكنندگان داخلي و صنعتگران موفق و مجرب كشور با شناسايي و تقويت ظرفيت‌هاي موجود توليدي، ميزان نياز كشور به واردات تا حد امكان كاهش مي‌يابد.او اظهار مي‌كند: با انتشار نيازها از سوي وزارت صمت اين نمايشگاه فرصتي براي اعلام نيازهاي ساخت داخل است كه در اين خصوص علاوه بر حضور صنايع بزرگ، دو رويكرد اساسي حضور شركت‌هاي دانش‌بنيان، استارت‌آپ‌ها، صنايع كوچك و متوسط و حضور موثر و كمك‌رسان دانشگاه‌ها، مراكز علمي و پژوهشي و شركت‌هاي فناور در اين زمينه قابل تصور است.
از ديدگاه مصاحب، اين نمايشگاه مي‌تواند دو نقش را ايفا كند؛ «پيوند صنعت- صنعت و پيوند واحد صنعتي- واحد فناور» كه زمينه‌ساز رونق توليد و تقويت نهضت ساخت داخل است. او همچنين با بيان اينكه سازمان صنايع كوچك و شهرك‌هاي صنعتي ايران در 4 محور در اين نمايشگاه حضور دارد، مي‌افزايد: حضور 10 دبيرخانه نظام مبادلات پيمانكاري فرعي(ISPX) به عنوان تامين‌كننده نيازهاي صنايع بزرگ كشور در كانترهاي اختصاصي در پاويون سازمان، حضور 40 واحد صنعتي كوچك و متوسط كه صرفا يك نياز توليدي خود را در پاويون سازمان عرضه مي‌كنند، حضور بيش از 100 واحد صنعتي كوچك و متوسط مستقر در شهرك‌ها و نواحي صنعتي كشور در غرفه‌هاي اختصاصي نمايشگاه جهت عرضه نيازهاي چند گانه خود و معرفي فعاليت‌ها و خدمات حمايتي سازمان صنايع كوچك و شهرك‌هاي صنعتي ايران از صنايع كوچك و متوسط با رويكرد به هم رساني واحدهاي صنعتي از طريق نشست‌هاي B2B و Match Making نشست‌هاي واحدهاي توليدي و واحدهاي فناور 4 محور مورد نظر هستند.
رضا رحماني وزير صنعت، معدن و تجارت:
«مقاومت» در برابر «تحريم»
وزير صنعت، معدن و تجارت برگزاري نخستين نمايشگاه ساخت داخل و رونق توليد را گام مهمي در جهت تعميق ساخت داخل، خودكفايي و اجراي فرامين رهبري در خصوص رونق توليد و آن را مصداق «مقاومت» در مقابل «بي‌هنري تحريم‌ها» دانست. رضا رحماني با تاكيد بر اين مطلب افزود: توجه به تعميق و توسعه ساخت داخل محور اول برنامه‌هاي تدوين شده وزارت صنعت، معدن و تجارت براي امسال است كه اين نمايشگاه فرصت مغتنمي براي معرفي توانمندي‌ها و نيازها در اين حوزه است. وي با اشاره به نامگذاري امسال به سال رونق توليد توسط مقام معظم رهبري تصريح كرد: ايشان همواره در سال‌هاي اخير بر مساله توليد، ساخت داخل و حمايت از كالاي ايراني تاكيد داشتند و امسال را نيز سال رونق توليد اعلام كردند كه وزارت صمت نيز در همين راستا حفظ وضعيت توليد و اشتغال موجود و گام برداشتن در جهت رونق آن را در دستور كار قرار داده است. وزير صنعت، معدن و تجارت برگزاري اين نمايشگاه را اقدامي در راستاي رونق توليد دانست و گفت: در اين نمايشگاه نيازهاي مختلف در زمينه قطعات و ملزومات اعلام مي‌شود و شركت‌هاي توانمندي كه مي‌توانند اين نيازها را داخلي‌سازي كنند، اعلام آمادگي مي‌كنند. رحماني نمايشگاه را مجالي براي معرفي توانمندي شركت‌هاي دانش‌بنيان و استارت‌آپ‌ها توصيف كرد و گفت: جوانان متخصص ايراني با تكيه بر فناوري‌هاي نوين، پتانسيل‌ها و ظرفيت‌هاي بسيار قابل توجهي دارند كه اين نمايشگاه ميدان لازم براي عرضه اين توانمندي‌ها را در اختيار آنها قرار مي‌دهد.
