لایحه بودجه سال ۹۸ در حالی هفته گذشته به مجلس رفت که علاوه بر انتقادات تخصصی اقتصادیون به آن و نحوه تنظیم دخل و خرج کشور وارد شده، به نظر می‌رسد بودجه برخی نهاد‌ها نیز بدون در نظر گرفتن نیاز‌های موجود و با معیار‌های دیگری تنظیم شده است.
لایحه بودجه سال ۹۸ در حالی به مجلس رفت که به نظر می‌رسد بودجه برخی نهاد‌ها بدون در نظر گرفتن نیاز‌های موجود و با معیار‌های دیگری تنظیم شده. به طور مثال، در میان نهادهای فرهنگی، با وجود کاهش بودجه وزارت ارشاد، افزایش بودجه صداوسیما آن هم در شرایطی که این سازمان عریض و طویل خود منبع درآمد مشخصی از آگهی‌ها دارد و علاوه بر آن از صد‌ها برنامه دیگر خود نیز – از مسابقات تلویزیونی گرفته تا سریال‌هایی که با اسپانسر‌های مشخص ساخته می‌شوند -درآمدزایی می‌کند، جای تعجب دارد. آیا سازمان برنامه و بودجه به هر نهادی که توانسته بیش از سایرین به دولت حمله کند، بودجه بیشتری اختصاص داده؟!
«انتخاب» در همين رابطه نوشت: بودجه پیشنهادی دولت برای سال ۱۳۹۸ در مجموع ۱۷۰۳ هزار میلیارد تومان است و حجم آن نسبت به بودجه سال گذشته افزایش ۴۰ درصدی داشته که البته بیشتر این رقم به نوعی با تورم، جبران می‌شود.
در نتیجه می‌توان گفت: کل بودجه نسبت به تورم، تغییر چندانی نداشته است. با این حال، بودجه نهادهای مختلف، بالا و پایین شده و در مواردی، تغییر ارقام بسیار قابل توجه است.
در این بین البته، بودجه برخی نهاد‌ها از جمله بودجه دفاعی کشور را نمی‌توان هم ردیف سایر نهاد‌ها بررسی کرد؛ چراکه بر اساس شرایط خاص منطقه و نیز اوضاع کنونی دنیا نیاز‌های این بخش‌ها تغییر می‌کند. .
اما گذشته از این موارد، بودجه نهادهای فرهنگی نمونه واضحی از عدم تخصیص بودجه بر اساس نیاز نهادهاست. به طور مثال، بودجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با کاهش ۷۰ میلیارد تومانی نسبت به سال گذشته، به هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان رسیده است. این در حالی است که هم‌زمان برای سازمان صدا و سیما بودجه‌ای به میزان ۱۸۰۰ میلیارد تومان در نظر گرفته شده است که افزایشی ۱۰۰ میلیارد تومانی نسبت به سال گذشته داشته است.
بودجه نهادهای فرهنگی دیگر نیز تغییر کرده، اما هیچ یک از آنها به اندازه تفاوت ملموس بودجه وزارت ارشاد و صداوسیما قابل توجه نیست. به طور مثال، بودجه مرکز خدمات حوزه‌های علمیه که ۸۹۶ میلیارد تومان بود، برای سال آینده ۱۰۴۱ میلیارد تومان پیش‌بینی شده. بودجه دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم هم از ۱۳۴ میلیارد تومان به ۱۵۰ میلیارد تومان رسیده. پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بودجه‌ای بیش از ۱۸ میلیارد تومان، بنیاد حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدس با بودجه‌ای بیشتر از ۷۱ میلیارد تومان و مرکز ملی فضای مجازی با بودجه‌ای بیش از ۴۵ میلیارد تومان، از دیگر نهاد‌هایی هستند که بخش‌هایی از بودجه فرهنگی را به خود اختصاص می‌دهند.
همچنین جامعه المصطفی ۲۱۰۷۰۰ میلیون تومان، دانشگاه امام صادق ۸۰۰۰ میلیون تومان، شورای سیاست‌گذاری حوزه‌های علمیه خواهران ۱۶۹۷۰۰ میلیون تومان، سازمان تبلیغات اسلامی ۳،۴۵۸،۲۸۰ میلیون ریال، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ۳،۲۰۰،۶۰۰ میلیون ریال و سازمان اوقاف ۴،۶۲۶،۱۷۰ میلیون ریال بودجه دارند.
افزایش بودجه صداوسیما آن هم در شرایطی که این سازمان عریض و طویل خود منبع درآمد مشخصی از آگهی‌ها دارد و علاوه بر آن از صد‌ها برنامه دیگر خود نیز – از مسابقات تلویزیونی گرفته تا سریال‌هایی که با اسپانسر‌های مشخص ساخته می‌شوند -درآمدزایی می‌کند، جای تعجب دارد.
در این بین، ابهام‌ها در مورد وجود یک آسیب جدی که می‌تواند کلیت بودجه را به انحراف بکشاند، جدی‌تر شده. ماجرا از این قرار است که، چون سازمان برنامه و بودجه نقش تعیین کننده و اساسی در تخصیص بودجه نهاد‌ها دارد، گفته می‌شود برخی نهاد‌ها از طریق لابی با این سازمان بودجه خود را افزایش داده اند. اگر چنین موضوعی صحت داشته باشد، چگونه می‌توان به بودجه‌ای دلخوش بود که سهم هر نهاد از طریق لابی با محمدباقر نوبخت معاون رییس جمهور تعیین شده؟
در این بین، شواهد حاکی از آن است که سازمان برنامه و بودجه و در راس آن نوبخت، به هر نهادی که توانسته بیش از سایرین به دولت حمله کند، بودجه بیشتری اختصاص داده. وگرنه افزایش بودجه صداوسیما با توضیحاتی که داده شد و نیز حملات مداوم و تخریبگرانه این سازمان نسبت به دولت چگونه قابل توجیه است؟
