رحمت الله دریجانی خبرنگار نوشت: در سال های پایانی دولت اصلاحات که سالهای ابتدایی زلزله 1382 بود، كه طرح «ارتقا فرمانداری شهرستان بم به فرمانداری ویژه» در هیات دولت تصویب شد. متاسفانه عدم پیگیری و توجه مسئولان وقت باعث مسکوت ماندن این طرح شد. حال با گذشت 14 سال از حادثه تلخ زلزله بم، براي طيف بسياري از مردم اين پرسش قابل طرح است؛ چرا عليرغم وعده هاي مسوولان، هيچ گاه اين طرح به نتيجه نرسيد؟
طرحي كه عملياتي شدنش نيازمند هزينه چنداني نيست. البته به نظر مي رسد، يكي از دلايلي كه موجب شده، اين طرح همچنان مسكوت باقي بماند، اختلاف بين گروه هاي سياسي باشد كه عمدتا در كانون قدرت قرار دارند. حال چنانچه بخواهيم تعريفي از فرمانداري ويژه داشته باشيم؛ نياز است كه برخي از شاخص هاي آن را مرور كنيم. فرمانداری ویژه یکی از مراکز دولتی وابسته به وزارت کشور ایران است که از نظر سلسله‌مراتب اداری فراتر از فرمانداری و فروتر از استانداری قرار دارد. فرمانداری ویژه بخش عمده‌ای از اختیارات استانداری را دارد و تشکیلاتی است که از فرمانداری گسترده‌تر، توانمندتر و بزرگتر، اما از استانداری، کوچکتر و محدودتر است. این مرکز در شهرستان‌هایی که دو شاخص از میان شاخص‌های زیر را دارا باشند، تأسیس می‌شود.
نخستين شاخصه اين است كه جمعیت شهرستان بیش از 250 هزار نفر و جمعیت مرکز شهرستان نيز بیش از ۱۲۵٬۰۰۰ نفر باشد. از ديگر شاخص هاي مورد تاكيد اينكه مسافت بین مرکز شهرستان و مرکز استان بیش از ۱۲۵ کیلومتر باشد. همچنين سابقه فرمانداری بیش از ۵۰ سال و مساحت شهرستان بیش از ۵ هزار کیلومتر. بر همين اساس، در سال 1386، شهرستان‌های که از سه شاخص دو شاخص را دارا بودند، فرمانداری آنها به ویژه ارتقا یافت. با ذكر اين شاخصه ها، «شهرستان بم» از جمله شهرهايي است كه مي تواند از «فرمانداری ویژه» برخوردار شود.
چراكه مطابق داده ها و طبق سرشماری سال ۹۵ جمعیت شهرستان بم نزدیک به ۲۵۰ هزار، همچنین طبق همان سر شماری جمعیت شهر بم ۱۲۷٬۳۹۶ نفر ذكر شده است. از سوي ديگر، فاصله اين شهر با مرکز استان کرمان حتی بیش از ۱۸۰ کیلومتر است. همچنين سابقه فرمانداری بم، بیش از ۵۰ سال؛ یعنی نزدیک یک قرن پیش مي رسد و فرمانداری آن نيز در سال ۱۳۱۶ نيز تاسيس شد. از ديگر فاكتورهاي مهم، مساحت شهرستان بم است كه ۱۷۷۵۵ کیلومتر مربع عنوان مي شود كه بیش از سه برابر مساحتی که برای فرمانداری ویژه لازم است.
از ديگر مصائبي كه سال گذشته گريبانگير شهرستان بم شد، اين بود كه مالیات بر ارزش افزوده تولیدات مجموعه کارخانجات ارگ جدید از بم گرفته شد و ظاهرا قرار است در ديگر شهرستان های استان کرمان تقسیم شود. اعتباري كه مي توانست در جهت سرمایه گذاری و زیرسازی شهری و روستایی شهرستان بم صرف شود به رقم بسیار ناچیزی نسبت به سال های قبل تبدیل شده است. یعنی عملا ما دو امتیاز مشهود چون «فرمانداری ویژه و مالیات بر ارزش افزوده» را در فاصله ۱۳ سال از دست داده ایم.
البته هدف از اين نوشتار اين نيست كه فرد يا گروهي را متهم كرد، اما بايد اين سوال را مطرح كرد كه آيا در فاصله اين سالها پيشرفت داشته است يا پس رفت؟ اما در پاسخ بايد گفت كه مقصران اين كم كاري ها هم مردم هستند و هم مسوولان، چراكه از اصل مطالبه گري در تمامي اين سالها غفلت ورزيديم. و همين باعث شده كه بم اين شهرستان زلزله كه بايد از نو احيا شود با همه پتانسيل ها و ظرفيت هايش فراموش شده و به جايگاه اصلي خود دست نيافته است. در پايان اگر دوران فعاليت مجید دبستانی نماینده سابق بم را مرور كنيم؛ مشاهده مي كنيم، اگر تدبير پيگيري هاي مكرر او نبود؛ شايد امروز شاهد ايجاد ارگ جديد نبوديم و مشخص نبود كه شرق استان كرمان به چه مكان ناامني تبديل ميشد.
