در این مناظره دیگر کاندیداها هم حضور چشمگیر نداشتند. مثلا آقای میرسلیم صرفا به دنبال بیان دیدگاه‌های حزب موتلفه بودند و آقای رئیسی هم در حاشیه امن ایستاده بودند که مبادا آتش مثلت روحانی، جهانگیری و قالیباف گریبان گیر ایشان نشود. اگر قرار باشد که آقای رئیسی به این روند ادامه دهد نه می تواند در رای دهندگان ایجاد انگیزه کندو نه آرای خاکستری را جذب کند.
راه امروز: بالاخره نخستین مناظره انتخاباتی میان شش نامزد تائید صلاحیت شده برگزار شد و همانطور که انتظار می‌رفت، خالی از حواشی جنجالی نبود و تا حدودی زیادی تکلیف رقیب روحانی مشخص شد. اما اینکه این رقیب در مناظره اول تا چه حد موفق عمل کرد، مسئله ای است که نیاز به بررسی دقیق دارد.
در همان لحظه ورود محمدباقر قالیباف به وزارت کشور تقریبا اکثریت به خوبی می دانستند که او آمده است تا مناظره سال 92 و ماجرای گازانبر و سرهنگ را جبران کند. بنابراین همه منتظر آغاز مناظره‌های تلویزیونی بودند و امروز این انتظارها به پایان رسید و پیش‌بینی‌ها به حقیقت پیوست.
البته آغاز مناظره تاحدود زیادی سرد و در عین آرامش پیش رفت. اما داستان از آنجایی شروع شد که آقای شهردار مدعی شد که حسن روحانی وعده داده بود، چهار میلیون شغل ایجاد کند و گفت: مشکل جدی امروز ما در ازدواج، اشتغال است. شما در آغاز دوره ریاست جمهوری خود به مردم قول ۴ میلیون شغل را دادید. با گفتن این جمله از سوی قالیباف، روحانی واکنش نشان داد و اظهار کرد: یک سایت گمنامی حرفی می زند و سایت معروفی نقل می‌کند و روزنامه دیگری آن را منتشر می‌کند. من هیچ وقت در هیچ دوره‌ای قول ۴ میلیون شغل نداده‌ام. این دروغ محض است. قالیباف ادامه داد: ما از سایت خود شما این را دیدیم و شما که حرف از آزادی می‌زنید بگذارید ما حرفمان را بزنیم.
همین حرف کافی بود تا اسحاق جهانگیری در موضع تهاجمی قرار بگیرد. او خطاب به قالیباف گفت: این کشور بهترین زمینه را برای گردشگری دارد، چه کسانی به سفارت عربستان حمله کردند؟ چه کسانی باعث شدند 700 هزار شیعه ای که به مشهد می آمدند و درآمدزایی داشتند و زندگی مشهدی ها می چرخید، این را چه کسانی به هم زدند؟ آیا دولت این کار را کرد؟ بله آقای قالیباف ما نمی توانیم به سفارت حمله کنیم. ما نمی توانیم زندگی مردم را به خاطر منافع خودمان دچار آسیب کنیم. چه کسانی به سفارت حمله کردند؟ آنها امروز در ستادهای کدام نامزد در حال فعالیت هستند؟ کدام نامزدها آنها را حمایت می کردند و پول به آنها می دادند و آنها را شکل می دادند؟
اما ماجرا به اینجا ختم نشد و بار دیگر قالیباف تلاش کرد در موضع تهاجمی قرار بگیرد. او خطاب به جهانگیری گفت: من متاسفم که شما به عنوان یک مدیر دستاویز مسائل سیاسی شده‌اید. اگر از این بحث می‌شود که بیاییم و اختیار مدیریت شهری را به مردم بدهیم این موضوع خوبی است ما چند سال است که شورایاری‌ها را ایجاد کرده‌ایم اما دولت دو ماه پیش به ما گفت که اجازه ندارید هیچ موضوعی را به شورایاری‌ها بسپارید. این چه مردمی‌کردنی است؟ آنچه که مردم به آن اعتراض دارند و یا شما می‌گویید که سرمایه‌هایی وجود ندارد تا کار انجام شود باید گفت که چطور شما از وام‌هایی که به 4 درصد از افراد خاص داده شده است دفاع می‌کنید اما مردم خوب می‌دانند که وقتی می‌خواهند وام بگیرند چقدر با مشکلات فراوان در این راه مواجه می‌شوند.
جهانگیری در پاسخ به اظهارات قالیباف تاکید کرد: در زمینه مسائل اجتماعی مجددا تاکید می‌کنم که بابرخوردهای گازانبری مشکل فرهنگ و آسیب های اجتماعی حل نمی شود. بدتر از آن این که با کتک زدن دستفروشان و و تشکیل گروه ضربت برای جمع‌آوری دستفروشان نمی‌شود معضل آنان را حل کرد. متاسفانه یک فرهنگی به شهرستان ها القاء می‌شود که گروه ضربت وظیفه اش این است که به دست فروش ها سیلی بزند. من آن روزی که آن سیلی به زن دستفروش را دیدیم انگار به صورت خودم سیلی زده اند.
همین حواشی و اظهار نظرها نشان داد که قالیباف تمایل زیادی برای قرار گرفتن در برابر روحانی را دارد و موفق هم شد که توجه‌ها را به سمت خود جلب کنند. البته عملکرد رئیسی نیز تا حدود زیادی زمینه را برای وی فراهم کرد. زیرا حضور خنثی رئیسی باعث شد، قالیباف بیش از پیش عرض اندام کند و با زبان بی زبانی بگوید که «من به مراتب بهتر از رئیسی عمل خواهم کرد و باید کاندیدای نهایی باشم.»
اما اینکه تا چه حد موفق عمل کرده است و توانسته توجه های عمومی را به خود جلب کند یا اینکه اصلا چه کسانی در این مناظره پیروز بودند، سوالاتی است که از تحلیلگران سیاسی پرسیدم.
قالیباف در مخمصه جهانگیری گرفتار شد
فیاض زاهد تحلیلگر مسائل سیاسی در گفت‌وگو با فرارو گفت: قطعا درخشان‌ترین چهره مناظره اول کاندیداهای ریاست جمهوری، اسحاق جهانگیری بود و به عبارت ساده تر تیم روحانی –جهانگیری، دست بالا را داشتند. اما جهانگیری به واسطه تسلط بر اعداد و ارقام و موضع تهاجمی، بهتر ظاهر شد.
وی ادامه داد: به نظرم هرچه جلوتر برویم مناظره ها جنجالی‌تر و دوقطبی خواهد شد. البته نباید فراموش کرد که مثلث این انتخابات روحانی، قالیباف و رئیسی هستند و آقایان هاشمی طبا و میرسلیم نقش چندانی در این کارزار سیاسی ایفا نمی کنند. اما اسحاق جهانگیری به عنوان یک کاندیدای پوششی می تواند تاثیر زیادی در انتخابات و مناظره ها داشته باشد.
این فعال سیاسی تصریح کرد: قالیباف در این مناظره به مراتب بهتر از رئیسی عمل کرد و توانست خود را در مرکز توجه ها قرار دهد. این درحالی بود که پیش از این بیشتر نگاه ها به سمت ابراهیم رئیسی بود. البته این مسئله که رئیسی بسیار خنثی عمل کرد نیز یکی از دلایل موفقیت قالیباف بود. هرچند ممکن است در ادامه، این روند تغییر کند.
او افزود: افرادی که به عنوان مشاور در کنار قالیباف حضور دارند، نتوانسته اند راهنمایی مفید و سازنده ای به وی کنند. زیرا قرار دادن استراتژی تهاجمی در دستور کار قالیباف بسیار خطرناک است و او را آسب پذیر می کند. چراکه قالیباف با توجه به عملکردش در شهرداری بسیار ضربه پذیر است. ضمن اینکه به عقیده من حلقه مشاوران قالیباف با کمپین های انتخاباتی آشنایی چندانی ندارند.
زاهد در پایان تاکید کرد: قالیباف در این مناظره تلاش کرد روحانی را در کنج قرار دهد به او حمله کند اما برخلاف انتظارش در مخمصه جهانگیری گرفتار شد و خودش در کنج قرار گرفت. حالا باید منتظر دو مناظره بعدی ماند. اگر رئیسی در این دو برنامه هم مانند مناظره امروز عمل کنند و فضا را برای قالیباف باز بگذارد، قطعا از گردونه انتخابات خارج می‌شود و قالیباف برای رقابت نهایی باقی می ماند.
قالیباف آمده بود که روی مین برود و به خط بزند
همچنین حسین کنعانی مقدم فعال اصولگرا در گفت‌وگو با فرارو گفت: مناظره امروز پر از حرف‌های کلیشه‌ای بود و حرفی از تغییر و روش‌های کاربردی زده نشد و به نظر رسید نامزدها درک سطحی از مشکلات کشور دارند. به نظرم این یک دورهمی بود که فقط جای آقای مهران مدیری خالی بود. ضمن اینکه بیشتر از آنکه ما شاهد مناظره باشیم، یک محاکمه تمام عیار را دیدیم و نه اخلاق سیاسی و نه اخلاق اسلامی رعایت نشد.
وی ادامه داد: این مناظره نشان داد که هرکدام از کاندیداها از کدام اردوگاه سیاسی آمده اند. جهانگیری به وضوح اعلام کرد که از طرف اصلاح طلبان آمده تا مواضع آنها را تشریح کند و تریبون دیدگاه‌های آنها باشد. روحانی از طرف اعتدالیون در انتخابات حاضر شده است. قالیباف از جریان اصولگرایی آمده و سه کاندیدای دیگر مستقل در انتخابات شرکت کرده اند.
کنعانی مقدم با بیان اینکه عملکرد روحانی در مناظره مناسب بود، گفت: به نظر من آقای روحانی موفق شدند شجاعانه از عملکرد چهارساله خود دفاع کنند. جهانگیری نیز علی رقم دفاع از دولت، سخنگوی اصلاح‌طلبان بود و در هر دو موضع خوب عمل کرد. اما مشخص بود که آقای قالیباف مشاوران خوبی ندارند.
این فعال سیاسی در پاسخ به این سوال که مواضع قالیباف تا چه حد مفید و تاثیرگذار بود، اظهار کرد: قالیباف نه تنها نتوانست از عملکرد خود دفاع کند بلکه حتی نتوانست به خوبی پاسخگوی حرف‌های جهانگیری و روحانی باشد. وی گمان کرده است که عملکردش در شهرداری می تواند نشان دهنده این باشد که در سمت ریاست جمهوری خوب عمل خواهد کرد و مناسب این جایگاه است. او صرفا آمده بود که روی مین برود و به خط بزند.
همچنین کنعانی مقدم درباره عملکرد دیگر نامزدهای انتخابات گفت: در این مناظره دیگر کاندیداها هم حضور چشمگیر نداشتند. مثلا آقای میرسلیم صرفا به دنبال بیان دیدگاه‌های حزب موتلفه بودند و آقای رئیسی هم در حاشیه امن ایستاده بودند که مبادا آتش مثلت روحانی، جهانگیری و قالیباف گریبان گیر ایشان نشود. اگر قرار باشد که آقای رئیسی به این روند ادامه دهد نه می تواند در رای دهندگان ایجاد انگیزه کند و نه آرای خاکستری را جذب کند.
